Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği (AİD) Lider Yardımcısı Prof. Dr. Demet Can, son devirde kullanım yaşı düşen ve gençleri tehdit eden elektronik sigaraların 2 kat daha fazla astım riski barındırdığına ve mevcut astımı ağırlaştırdığına dikkat çekti.
Fransa Ulusal Meclisi’nde, tek kullanımlık elektronik sigaraların satışını yasaklayan tasarı oy birliğiyle evvelki günlerde kabul edilirken yasa tasarısı ile “Puff Bar” olarak da bilinen kullan-at elektronik sigaraların satışına yasak getirilmesi hedefleniyor. Başbakan Elisabeth Borne daha evvel bahse ait yaptığı açıklamada, tek kullanımlık elektronik sigaraların 18 yaş altı gençlerde kullanımının arttığına dikkati çekmiş ve ‘tütünle çaba ulusal planı’ kapsamında bu sigaraların da yasaklanmasını gündeme getirmişti. Borne, tütün oranının düşük olması ile pazarlanan eserlerin, gençlere ‘sigara kullanma alışkanlığı’ kazandırdığını ve bunun önüne geçilmesi gerektiğini vurgulamıştı. Durum yalnızca Fransa için değil başka ülkelerle birlikte Türkiye için de bir risk teşkil ediyor. Zira elektronik sigaraların kullanım yaşı günden güne düşüyor.
KORE’DEKİ LİSE ÖĞRENCİLERİ ORTASINDA ELEKTRONİK SİGARA KULLANIMI ARAŞTIRILDI
Elektronik sigaraların, tütünü yakmadan nikotin aerosolleri sağlayan, pille çalışan elektronik aygıtlar olduğunu söyleyen Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği Lider Yardımcısı Prof. Dr. Demet Can, cihazların bir sensör, bir pil, bir nikotin kartuşu, ısıtma elemanı, nikotin çözeltisini barındıran cam elyaf fitil ve rezervuardan oluştuğunu ve kullanım pratikliği nedeniyle de elektronik sigaraların kullanımının son yıllarda dünya çapında bariz bir formda arttığını söyledi. Yetişkinler arasında elektronik sigara kullanımının İspanya’da %6,5 ve Amerika Birleşik Devletleri’nde %8,5 olarak saptandığını söz eden Prof. Dr. Demet Can, genel olarak elektronik sigaraların sigarayı bırakmaya yardımcı olması için ya da kokusuz olması nedeniyle sigaralara alternatif olarak kullanıldığını, sigaradan daha az ziyanlı olarak lanse edilse de son araştırmaların elektronik sigara aerosollerinin tütüne has nitrozamin, formaldehit ve asetaldehit üzere toksik hususlar içerdiğini söyledi. Sigara içmenin astımla alakalı olumsuz tesirleri hakkında ispata dayalı raporlar bulunduğunun altını çizen Prof. Dr. Can, misal şekilde elektronik sigara içmenin var olan astımın ağırlaşmasına neden olduğunu ve astım atakları için risk faktörü olduğu söz etti. Elektronik sigara kullanımının direkt astıma neden olup olmadığının da araştırıldığını söyleyen Can, “Kore’de lise öğrencileri ortasında, elektronik sigara kullanımı ve astım alakasına yönelik yapılan araştırmada son 12 ay içinde yeni teşhis almış hastalar incelendi ve elektronik sigara içenlerde astımın 2 kat daha fazla olduğu saptandı. Benzer bir çalışma ABD’de yapıldı ve astım sıklığına bakıldı. Sonucunda elektronik sigara içmeyenlerde astım %7 iken elektronik sigara içenlerde %10 olarak saptandı” diye konuştu.
Elektronik sigardaki nikotin solüsyonunun solunmasının, eozinofiller de dahil olmak üzere inflamatuar hücrelerin hava yollarında artmasıyla astım semptomlarını kötüleştirdiğini, bunun da hava yolu inflamasyonuna ve çok hassaslığa yol açtığı bilgisinin hayvan deneylerinde kanıtlandığını söyleyen Demet Can, ayrıca elektronik sigara dumanı solunduğunda nikotin ile birlikte cam elyaf kesimlerinin solunmasının da mümkün olduğunu, sonuç olarak teneffüs sisteminin cam elyaf modüllerine maruz kalabileceğine dikkat çekti. Prof. Dr. Demet Can, “Cam elyaflar bronş ağacındaki iltihaplanma sürecine katkıda bulunan toksik oksijen radikallerinin ve süperoksit dismutazın (SOD) üretimi ile bağlı olarak astım gelişimine katkıda bulunurlar. En kıymetlisi de nikotinin tesiridir. Astım tanısı alan çocukların yatak odalarından çıkan tozlardaki nikotin konsantrasyonları, denetimlere nazaran değerli ölçüde daha yüksek bulunmuştur. Yakın vakitte yapılan bir çalışmada elektronik sigara dumanında kalay, krom ve nikelden oluşan nanopartiküllerin (