Toplanarak geri dönüşümü sağlanan ömrünü tamamlamış araç lastiklerinden Türkiye’de ilk kez elektrik üretilecek. Lastikten ayakkabı, döşeme karoları, yakıt ve süs eşyaları da üretiliyor.
İSTANBUL – Lastik Sanayicileri Derneği (LASDER) Genel Sekreteri Bahadır Ünsal, 2006 yılında ömrünü tamamlamış maddelerin geri dönüşümüyle ilgili bir yönetmelik yayınlandığını, bu yönetmeliğin ardından dernek kurmaya karar verdiklerini belirtti.
Yönetmelikte, ”Lastik ithal eden ve üretenlerin, piyasaya sattıkları lastiğin belli bir oranı geri toplamak ve geri kazandırmakla mükellef” kuralının yazılı olduğunu ifade eden Ünsal, Türkiye‘de piyasaya satılan lastiğin yüzde 70’inin geri dönüşümünü sağladıklarını kaydetti.
Ünsal, LASDER’in 9 üyesi bulunduğunu, bunlar arasında Brisa, Michelin ve Goodyear firmalarının da yer aldığını bildirdi.
Türkiye’de şu anda 35-40 milyon civarında lastik üretim kapasitesinin bulunduğunu, bunların bir kısmının ihraç edildiğini belirten Ünsal, Türkiye‘nin lastik üretiminde kullanılan hammaddelerin tamamını ithal ettiğini kaydetti.
‘115 BİN TON CİVARINDA LASTİK TOPLAMAYI PLANLIYORUZ’
Türkiye’de neredeyse her 5 kişiye bir araç düştüğünü dile getiren Ünsal, şunları söyledi:
”Satın alma hevesi her geçen gün katlanarak artıyor. Bu demek oluyor ki yenileme pazarına ne kadar çok lastik girerse ÖTL dediğimiz ömrünü tamamlamış lastik miktarı da günden güne o oranda büyüyor. Diş derinliği belli bir metrenin altına düştükten sonra ömrünü tamamlayan bu lastikleri yani ÖTL’leri, çevreye ve ülke ekonomisine faydalı bir şekilde geri dönüşümünü sağlamak üzere topluyoruz. Ekim sonu itibariyle 71 bin 39 ton ÖTL toplandı. 2011 yıl sonu hedefimiz ise 87 bin ton. Önümüzdeki sene 115 bin ton civarında lastik toplamayı planlıyoruz. Lastiğin ham maddesi petrol. Daha çok ÖTL toplanması demek, daha az ham petrol ithal etmek demek, daha az ham petrol çıkarmak demek. Bu da mevcut geri dönüşümle doğal kaynaklarımızı daha uzun yıllar korumak anlamına geliyor. Bizim kar amacımız yok. Tamamen çevreyi korumak için çabalıyoruz. Bu kadar çalışıyoruz, çabalıyoruz, lastiği toplatıyoruz ama kar amacımız yok. Lastiğin toplama gideri yaklaşık 20 milyon lira civarında. Bunları üyelerimizden tahsil ediyoruz.”
AB ülkelerinde atıklarla çevreyi kirletenlerden de bir katkı payı alındığını ifade eden Ünsal, ”Türkiye’de sadece bunu kurumlar ve belediyeler alabiliyor. Bunun dışındaki atık yöneticilerin hiç biri böyle bir para alma hakkına sahip değil. Bu bir eksiklik. Dolayısıyla bu sistem kendini bir türlü toplayıp, daha güçlü bir şekilde ortaya çıkamıyor” diye konuştu.
‘ELEKTRİK BİLE ÜRETİLİYOR’
Lastikleri, 13 tane yüklenici firma vasıtasıyla topladıklarını belirten Ünsal, toplanan lastikler arasında, kullanılabilecek durumda olanları da kaplatıp ekonomiye tekrar kazandırdıklarını kaydetti.
Lastiğin içindeki malzemelerinin kullanımı sağlayarak, ülke ekonomisine bir değer katmayı amaçladıklarını bildiren Ünsal, sözlerine şöyle devam etti:
”Toplanan lastikler malzeme ve enerji geri kazanım sektörlerinde kullanılıyor. Bu sayede lastiklerden elektrik bile üretiliyor. Enerji üretimi Türkiye‘de moda olmaya başladı. Doğuda bir fabrika Türkiye‘de ilk kez lastikten elektrik üretmek için hazırlanıyor. 20 bin ton ömrünü toplamış lastik kullanarak, elde ettiği gaz ve yağla jeneratör çalıştırmak suretiyle elektrik üretecek. Bu sistem hemen hemen hazır. Deneme üretimlerine başladılar. Önümüzdeki günlerde üretime başlanacak. Bu tür çalışmaların artmasını umuyoruz. Ayrıca lastikten, ayakkabı, granül, yer karoları, döşeme karoları üretiliyor. Bunlar çocuk parklarında, yer döşemelerinde, yollarda kullanılıyor. Gaz elde edebiliyorsunuz. Yanan ve değerli bir gaz. Bunun içinde tehlike olanlar da var, onları ayrıştırıyorsunuz. Piroliz dediğimiz bir yağ da elde ediyorsunuz. Bu yağ, kaloriferde ısıtma yakıtı veya büyük gemilerde yakıt olarak kullanılabiliyor. Bu yağ ekonomik değeri yüksek maddelerin üretiminde ve alternatif enerji kaynağı olarak da kullanımı mümkündür.”
aa