İngiliz ekonomi gazetesi Financial Times’tan ilginç bir uyarı geldi.
Financial Times, üçüncü Boğaz köprüsünün hükümete 3-4 milyar dolara mal olabileceği, bu durumda bütçe açığının GSYH’ye oranının yüzde 1.4’den yüzde 2’ye yakın bir noktaya çıkabileceği tahminlerini yansıtırken, kamu gelirlerinde bu yıl için belirlenen yüzde 12’lik nominal artış hedefine ilişkin kuşkularını da aktardı. Haberde, "Gerçekten köprü meselesi, büyük altyapı projelerinin bir gelir kaynağı olmaktan çok kaynak tüketebileceğini gösteriyor gibi. Ayrıca, köprü, herkes tarafından desteklenen bir proje de değil" denildi.
Ekonomi gazetesi Financial Times, 5-6 milyar dolarlık üçüncü köprü projesine ilişkin ihalenin beklenen 18 şirketten hiç birinin teklif vermediğine işaret ederek hükümetin köprünün yapımını kendisinin finanse edeceğini söylediğini kaydetti.
Bu kararın, Türkiye’nin altyapı ihtiyaçları, ülkenin maliyesi ve İstanbul’un geleceğini etkileyeceğini savunan gazete, ülkenin son dönemde düzenlenen altyapı ihalelerinin "pek parlak" geçmediği değerlendirmelerine de yer verdi.
TÜRKİYE’DEKİ OLUMSUZ FAKTÖRLER
FT, karşılaşılan sorunlarda euro krizinin patlak vermesinin ardındaki uluslararası finansman zorlukları ile zayıf lira, yüksek enflasyon ve büyük cari açığı gibi Türkiye’de faktörlere dikkat çekildiğini belirtirken BGC Partners’den Özgür Altuğ’un değerlendirmeleri ve tahminlerini de aktardı.
Altı ay sonra koşulların normale dönüp birçok proje için gerekli olan özel finansman bulmanın kolaylaşacağını düşünen Altuğ, "köprünün, özellikle projenin iki yıl içinde tamamlanması öngörüldüğü için hükümete 3-4 milyar dolara mal olabileceğini, bunun da 2012 bütçe açığının GSYH’ya oranını yüzde 1.4’den yüzde 2’ye yakın bir noktaya çıkartabileceğini" düşünüyor.
Haberde, köprü maliyetinin, hükümetin, bu yıl 2 bin 622 proje için yapmayı planladığı 38.2 milyar liraya (20.6 milyar dolar) ekleneceğine dikkat çekilerek, Türkiye’nin mali durumunun halen "oldukça rahat" olsa da ihtiyatlı olunması gerektiği belirtildi.
2012 KAMU GELİRLERİ HEDEFİNE İLİŞKİN KUŞKU
Bu bağlamda Oyak Yatırım tarafından yayınlanan yeri bir raporda kamu gelirleri, 2011 yılında reel olarak yüzde 9 artmış olsa da, 2012 yıl için belirlenen yüzde 12 nominal artış hedefine ulaşılmasına ilişkin kuşkuların dile getirildiği belirtildi.
Oyak raporunda yer verilen, vergilerdeki artışların büyük ölçüde büyümeye bağlı olduğuna, hükümetin vergi artış hedeflerinin ekonomik yavaşlama nedeniyle "oldukça bir meydan okumayı" oluşturduğu, bu arada özelleştirmelerin muhtemelen kamu gelirlerine ancak marjinal bir katkı yapacağı yönündeki değerlendirmelere vurgu yapan gazete, "Gerçekten köprü meselesi, büyük altyapı projelerinin, bir gelir kaynağı olmaktan çok kaynak tüketebileceğini gösteriyor gibi. Ayrıca, köprü, herkes tarafından desteklenen bir proje de değil" diye yazdı.
İngiliz gazetesi, hükümetin üçüncü köprünün İstanbul’daki ağır trafiğini azaltacağını söylese de projeye karşı kampanya yürütenlerin köprü için belirlenen güzergahın çok kuzeyde olduğuna dikkat çekerken zaten ağır araçların İstanbul’daki trafiğin sadece yüzde 2-3’ünü oluşturduğunu söylediklerini kaydetti.