Anavatanı Amerika kıtası olan ve Türkiye’de sadece Antalya’nın Demre ilçesi Beymelek lagün gölü ile Muğla Dalyan ve Adana’da Akyatan lagün gölünde bulunan mavi yengeçlerin Demre’de avlanması yasaklandı. Demre’de son yıllarda aşırı av nedeniyle nesli tehlike altına giren mavi yengeçlerin popülasyonunun artırılması için ise Akdeniz Su Ürünleri Araştırma, Üretme ve Eğitim Enstitüsü’ne tahsisli koruma altındaki Beymelek Lagünü’nde, üretim çalışmalarına başlandı.
TÜRKİYE’DE ÜÇ BÖLGEDE
Akdeniz Su Ürünleri Araştırma, Üretme ve Eğitim Enstitüsü Müdür Yardımcısı Durali Eraslan, adını makaslı ve yürüme ayaklarındaki koyu mavi renkten alan mavi yengeçlerin popülasyonunun yeniden artırılması için yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi. Mavi yengeçlerin anavatanının aslında Amerika kıtası olduğunu belirten Ersaslan, Akdeniz havzasında Dalyan, Demre ve Akyatan lagünlerinde görüldüğü söyledi.
POPÜLASYONU AZALDI
Mavi yengeçlerin, özellikle turistler ve bölge halkı tarafından tüketildiğini dile getiren Eraslan, “Bunların protein oranı çok yüksek, onun için de lezzetli. Özellikle arayıp, yiyenler var. Son dönemde popülasyonlarında azalma olduğunu tespit ettik. Biz de bu kapsamda bir çalışma başlattık. Mavi yengeç üretimi yaparak hem doğal stoklara destek olmasını umuyoruz hem de ihracat veya iç piyasaya sunmayı hedefliyoruz. Mavi yengeçte protein oranının yüksekliği nedeniyle balık yemlerinin hazırlanmasında da yoğun olarak kullanılabiliyor” dedi.
YAVRULAR ÜÇ GÜN YAŞATILDI
Bu sene başlatılan üretim deneme çalışmalarında, doğal ortamda mavi yengeçlerden elde edilen larvaları 3 güne kadar beslemeyi başardıklarını anlatan Eraslan, “İleri çalışmalar devam ediyor. Buradaki kuzuluk sisteminde yengeçler yakalanıyor. Anaç vasfı taşıyanları alıyoruz ve üretim tesisine götürüyoruz. Orada erkekler spermlerini, dişiler yumurtalarını ve döllenme sonrasında ortaya çıkan yavrulara bir müddet bakılıyor. Şu anda biz bu aşamadayız, yumurtayı aldık, yumurtadan çıktıktan sonra üç gün kadar yavruları yaşadı, sonra öldü. Hedefimiz bundan sonrasını çözebilmek. Üretimini başardıktan sonra sektöre kazandırmayı hedefliyoruz” diye konuştu.
DEMRE’DE AVCILIĞI TAMAMEN YASAK
Mavi yengeç avcılığının Adana ve Muğla’da yapılabildiğini, Demre’de ise tamamen yasaklandığını belirten Eraslan, şöyle konuştu:
“Bu bölgede kaçak avcılık yapan var ama biz de mümkün olduğu kadar bunu engellemeye çalışıyoruz. Daha çok bu bölgedeki lokantalarda, bizim de çabalarımızla diğer bölgelerden gelen mavi yengeçler satılmaya başladı. Aldığımız tedbirlerle buradaki popülasyonu muhafaza etmeye çalışıyoruz. Mavi yengeç avcılığının cezası 900 TL’den başlıyor, 5 bin TL’ye kadar gidiyor. Hangi av aracıyla avladığına göre değişen cezaları var. Su ürünleri il müdürlüğü ekipleri veya jandarma vasıtasıyla yakalanan kişilere gerekli idari yaptırımlar uygulanıyor. Şu anda bu dalyan koruma altında.”