Duygularını ifade edemeyen, empati yeteneği yüksek duyarlı insanlarda daha çok görülen fibromiyalji; en az üç aydır devam eden yaygın ağrı ve yorgunluk ile karakterize depresyon uyku sorunları, kaygı, anksiyete ve bağırsak sorunlarının eşlik edebildiği kronik bir tablodur.

Yaşam kalitesini bozan başarı ve verimliliği düşüren önemli bir sağlık sorunudur. Kadınlarda erkeklerden daha fazla görülür, kadın/erkek oranı 7:1’dir.

Yeteri kadar ayrıntılı alınan hasta öykülerinde fiziksel ve ruhsal bir travma genellikle vardır. Yine beslenme bozuklukları ve özellikle gluten duyarlılığının fibromiyaljide önemli olduğunu görüyoruz.

Klasik fibromiyaljinin ağrısı, artmış merkezi sinir sistemi uyarımı nedeniyle artan ağrı algısı durumudur.

HPA ekseni aktivasyonu ile birlikte, artmış sinaptik uyarma ve hipervigilansın yanı sıra anksiyete, dinlendirmeyen uyku, irritabl bağırsak gibi diğer birçok sistemik belirti fibromiyalji semptomatolojisi altında olabilir.

En yaygın kabul gören teori, genetik veya psikolojik olarak yatkın insanlarda, yetişkinlikte bir travmanın stres yanıt sisteminin uzun süreli aktivasyonunu tetiklemesidir.

Fibromiyaljinin ağrısı kronik olup vücudun farklı bölümlerinde hissedilir ve normal ağrı mekanizmalarına atfedilemez. Yorgunluk, insomni, kognitif defisitler, anksiyete ve depresyon gibi başka merkezi sinir sistemi aracılığıyla ortaya çıkan semptomlarla birliktedir.

Hastanın yorgunluk, uyku bozukluğu, bilişsel eksiklik, konsantre olamama, kaygı ve depresyon dahil olmak üzere diğer merkezi sinir sistemi semptomları mutlaka değerlendirilmeli ve diğer sebepler ekarte edilerek tanı konulmalıdır.

Özellikle Lyme Hastalığı, Toksisite, Travma sonrası stres bozukluğu, Myafasial ağrı, Kronik yorgunluk sendromu, Migren tipleri ile birlikte de olabilir, karıştırıla da bilir.

Hastalık 3 tipte seyreder; Aralıklı tekrarlayan tip, azalıp artan semptomlarla sürekli olan tip ve zamanla sürekli şiddetlenen ağrı ve sempları olan tip.

Fibromiyalji oldukça uzun süreli ağrılar veren bir durumdur. Birçok etkene ve uyarana karşı Fibromiyaljide hassas noktalar etkilenir ve ağrılar baş gösterir.  Tanıda vücuttaki 18 hassas noktadan en az 11’inde basmakla hassasiyet olmalıdır.

Fibromiyalji 18 hassas nokta

• Suboksibital,

• Alt anterior servikal: C5-C7’nin inter-transvers aralığında,

• Trapez: Üst kenarın orta noktasında,

• Supraspinatus: Origo noktasında, medial skapula kenarın ortasında,

• İkinci Kosta: İkinci kostakondral bileşkede,

• Lateral epikondil: Epikondilin 2 cm distalinde,

• Gluteal: Gluteus maksimusun üst dış kadranında,

• Büyük trokanter: Trokanterik çıkıntının posteriorunda,

• Diz: Diz eklem çizgisi proksimalindeki medial yağ yastığında.

• Fibromiyalji hastaları nörotoksiketkili olan MSG ve Aspartam’dan kesinlikle kaçınılmalıdır,

Tedavide Neler Yapılmalı?

Beslenme önerileri

• Fibromiyalji hastaları nörotoksiketkili olan MSG ve Aspartam’dan kesinlikle kaçınılmalıdır,

• Gluten,Çin tuzu (MSG),Jelatin ,Aspartam, Sakarin ,Mısır şurubu, Lektin tüketilmemeli.

Tüketilmesi gereken besinler

• Hindiba

• Kırmızı yapraklı marul

• Avokado

• Yaban mersini

• Brokoli

• Sığır eti (mera hayvanı)

• Yeşil çay

• Nar

• Somon (yabani, çiftlik değil)

• Ispanak (organik)

• Dolmalık biber

• Yeşil biber.

Egzersiz ve Masaj

• Vitamin ve mineral eksikliklerinin tespit edilmesi ve doğru bir şekilde tamamlanması

• Özellikle D vitamini, B6 vitamini, Magnezyum sitrat, Omega-3 ve antioksidanlar önemlidir.

Barsak terapileri ve flora düzenlemeleri

• Bifidobacterium içeren probiyotikler

Psikososyal destek

• Kök nedene yönelik çalışmalar yapılmalıdır.