Birçok insan kaliteli uyku uyuyamamaktan, yeteri kadar uyku alamamaktan ve yorgun uyanmaktan şikayet ediyor. Geç saatlere kadar uyanık kalmanın ertesi gün erken saatte uykuya dalmayı güçleştirdiğini vurgulayan uzmanlar, özellikle hafta sonları gerçekleşen bu durumun pazartesi sendromuna yol açtığını ifade ediyor. Uzmanlar; sinirli hissedilmesine neden olduğu için bedenin uykuya zorlanmamasını, olumsuz etkilediği için uyku öncesi sigara ve alkol kullanılmamasını tavsiye ediyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Barış Metin, kaliteli uyku için kaçınılması gereken davranışlara değindi ve tavsiyelerini paylaştı.
Uyku düzensizliği pazartesi sendromuna yol açıyor
Birçok insanın kaliteli uyku uyuyamamaktan, yeteri kadar uyku alamamaktan ve yorgun uyanmaktan şikayet ettiğini belirten Prof. Dr. Barış Metin, “Böyle şikayetleri olan hastalara sıklıkla bir hekime başvurmalarını öneriyoruz. Ancak evde uygulanabilecek bazı basit kurallara dikkat ederek, uyku kalitesini arttırmak da mümkün. Bu kurallardan biri düzenli uyku ve uyanıklık saatlerinin dengesini kurabilmektir. Yani uykuya geçiş ve uykudan uyanma saatinin günden güne çok ciddi fark etmemesi kaliteli bir uyku için önem taşıyor. Birçok hasta, bazı günler çok erken uyuyup bazı günler de çok geç uyuduğunu ifade ediyor. Geç saatlere kadar uyanık kalmak, ertesi gün erken bir saatte uykuya dalmayı güçleştiriyor. Bu, özellikle hafta sonları karşılaştığımız bir durum ve pazartesi sendromu dediğimiz durumun da oluşmasına zemin hazırlıyor.” dedi.
Akşam içilen sigara uykuyu geciktiriyor
Uyku bozukluğuna sebep olan bir diğer olgunun ise gece geç saatlere kadar televizyon izlerken uyuklamak olduğunu ifade eden Prof. Dr. Barış Metin, “Genellikle akşama doğru yapılan uyku ve kestirme şeklinde uyku önerilmiyor. Gün içerisinde, öğle vakitlerinde yarım saatlik yapılacak siestalar sağlıklı olabilir. Kaliteli bir uyku için yapılabilecek bir diğer öneri ise uykuyu bozan çeşitli madde ve gıdalardan uzak durmak olacaktır. Bunların başında sigara yer alıyor. Özellikle akşam saatlerinde içilen sigara, uyarıcı etki yaparak uykuya başlamayı geciktirebiliyor. Birçok insan sigara tiryakisi olduğu için uyumadan önce ya da uykudan uyanıp sigara içme arzusunda olabiliyor. Bu yüzden kaliteli bir uyku için sigaradan büyük ölçüde uzak durmakta fayda var.” diye konuştu.
Uyumak için alkol tüketilmemeli
Çay ve kahve gibi kafein içeren içeceklerin de uyku düzensizliklerinde etkili olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Barış Metin, “Bu sebeple akşam yemeğinden sonra çay ve kahve gibi kafein içeren içeceklerin tüketilmemesini tavsiye ediyoruz. Alkolün birçok zararlı etkisi mevcut fakat en zararlı etkilerinden biri de uykunun başlamasını geciktirmesidir. Uyumak için alkol alan birçok hasta var. Bu son derece tehlikeli ve yanlış. Alkol bir miktar uyumayı kolaylaştırsa da kişi, alkolün etkisi geçtiğinde uyanabiliyor ve alkol sayesinde uyunan uyku genellikle dinlendirici olmuyor. Ertesi gün de baş ağrısıyla ve yorgunlukla uyanılmasına neden oluyor. Bu yüzden kaliteli bir uyku uyuyamayan hastaların alkolden kaçınmasını ve kişide alkol bağımlılığı varsa bir uzmandan destek almasını tavsiye ediyoruz.” ifadelerini kullandı.
Beden uykulu hissedince yatağa gidilmeli
Prof. Dr. Barış Metin, uykuyu kafaya takmamayı kaliteli bir uyku için üçüncü öneri olarak paylaştı ve sözlerini şöyle tamamladı:
“Uyku, kovaladıkça kaçan bir şeydir. Yani uyumak için ne kadar gayret edilse de uyku kişiden o kadar uzaklaşır. Uykunun kendiliğinden gelmesi gerekiyor. Uyku problemi yaşayan hastaların bir diğer yanlış davranışının da yatağa yattıktan sonra uykularının kendi istedikleri saatte gelmesini beklemeleri olduğunu söyleyebiliriz. Uyuyuncaya kadar bedenlerini yatakta kalmaya zorluyorlar. Beden uykulu hissedince yatağa gidilmeli. Çünkü bedeni uykuya zorlayınca uyku hali kaçıyor ve kişi kendini daha yorgun, sinirli ve gergin hissedebiliyor. Normalde bir birey yatağa yattığında yarım saat içinde uykuya dalabilir. Kişi eğer uyuyamıyorsa yataktan çıkması ve başka bir işle meşgul olması gerekiyor. Biraz dikkati dağıttıktan sonra tekrar yatağa dönülebilir. Yatakta uyunamadığı zaman telefona, tablete bakmak ya da yatakta televizyon izlemek uyku sağlığı için doğru değil. Mümkünse bunlar başka odada yapılmalı. Çünkü bu faaliyetler uykunun kaçmasında fazlasıyla etkili oluyor.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı