Yeni moda dünyasında herkes için yer var! Londra’nın Royal Albert Hall’una vizesiz, uçak biletsiz giriş yapıp Moda Ödülleri’ni izleyebilir, defilelere ön sıradan katılabilirsiniz. Artık metaverse ile her şey mümkün. Sadece ünlülerin davet edildiği etkinliklere sanal olarak katılmanızı mümkün kılan metaverse, sosyal medya ve sanal dünyaları buluşturuyor. Geçtiğimiz aylarda gerçekleşen Moda Ödülleri’nde avatarınıza göz kamaştıran kıyafetler giydirip, yıldızlar geçidine katılıp görkemli ödül törenini en ön sıradan izleyebilmiştik. Bu andan çok daha önce de sanal deneyimler vardı ancak Facebook’un ‘Meta’ olarak yeni bir marka ismi benimsediklerini duyurmaları ile birlikte metaverse çok daha ilgi çekici bir konu haline geldi.

Şimdilerde modanın bir kısmı sanal dünyada devam ediyor. Balenciaga’nın Fortnite iş birliğinden sanal Gucci Garden deneyimine kadar, yerimizden kıpırdamadan farklı dünyaları gezebiliyoruz. Roblox ve Decentraland gibi farklı oyun metaverse dünyalarında gezerken moda etkinlikleri veya reklamları ile karşılaşmamak mümkün değil. Yeni nesli sanal alemlerde yakalamayı hedefleyen moda markalarının yeni destinasyonu kesinlikle metaverse!

Yıllarca “You can’t sit with us!” kültürünü benimseyen lüks moda markaları, yeni neslin sanal dünyadaki varlıkları ile “Hepinizi markamızı keşfetmeye bekliyoruz” moduna geçiş yaptılar. Birçok grubu dışlayan moda dünyası son yıllarda herkesi benimsemeye hazır hale geldi. Gerçek dünyada birçok insan için erişilemez olan lüks moda, metaverse dünyalarında erişilebilir ve keşfedilebilir hale geldi. Sanal dünyayı keşfettiyseniz, bu deneyimleri “gerçekten” yaşıyormuş gibi anlattığınıza eminiz. Günlük hayatımızda da sosyal medya ile sanal ve gerçek arasındaki çizgi bulanıklaşırken metaverse, moda markalarının en popüler mecralarından biri haline geldi.

Birçok kişi metaverse’ü Mark Zuckerberg’ün avatarı ile özdeşleştirse de bu terim ilk olarak bilim kurgu yazarı Neal Stephenson tarafından kullanılmıştı. Bu kelimeyi ilk kez 1992’deki ‘Snow Crash’ adlı romanında kullanan Stephenson, fiziksel olanı taklit eden bir sanal gerçeklik alanını tanımlamak için metaverse terimini kullanmıştı. Bazı metaverse kullanıcıları için, bu sanal gezintiler sadece tarzla değil, kimlikle de deney yapmanın bir yolu olarak hizmet ediyor. Metaverse platformu IMVU’yu işleten bir teknoloji şirketi olan Together Labs’ın pazarlama başkan yardımcısı Maura Welch, kullanıcıların cinsiyet kimliklerini keşfetmenin bir yolu olarak birden fazla erkek ve kadın avatar arasından seçim yapabileceğini ve vücut boyutlarını ve orantılarını özelleştirebileceğini söylüyor.

Geçtiğimiz aylarda Collina Strada ve Mowalola gibi yedi marka koleksiyonlarını ilk kez metaverse dünyasında sundular. Şovlar için bir yaratıcı ile partnerlik yapan tasarımcılar, metaverse dünyasında gösterim yapmanın müşteri kitlelerini genişlettiğini ve insanların sanal da olsa deneyimleyebilecekleri bir defile algısı yarattıklarını söylediler. Ama biraz düşünürsek ‘deneyimleme’ konsepti biraz tuhaf. Yıllardır dokunarak denediğimiz kıyafetleri sanal dünyada ‘giymek’ deneyimlemek ile aynı kefeye girebiliyor mu. İnsanlarla ekranda hayali bir karakter olarak etkileşim kurmak pek de doğal görünmüyor. Ancak bu bakış açısına da farklı bir argüman var… Gerçek yaşantınızla kıyasla dijital alanınızda harcadığınız süreyi düşünürseniz, dijital profillerimiz çoğumuz için gerçek hayatımızdan daha ağır basmaya başlıyor. O zaman da metaverse dünyası pek de korkutucu gelmiyor… Çünkü hepimiz zaten sanal bir dünyada yaşıyoruz!

Kendimizi modaya yön veren avatarlar olarak gizlemiyor olabiliriz, ancak Zoom arka planımızı değiştirmek, Instagram fotoğraflarımıza edit yapmak veya görüntülü görüşmelerde görünüşümüzü rötuşlamak olsun, ayrıntıları karıştırıyor veya çevrimiçi olarak yeni kimlikler oluşturuyoruz. Gen-Z’den birine, bir arkadaşın çevrimiçi mi yoksa gerçek hayatta mı yapıldığını sorarsanız, aslında bir fark görmüyorlar. Pandemi sırasında, metaverse dünyalarının aktif kullanıcı neredeyse yarı yarıya artarken bu da insanların bir sosyal alan olarak meta veriye akın ettiğini gösteriyor.

Bazıları için metaverse bir tür kuralsız ütopyayı temsil ediyor. Belki de giymek istediğiniz kıyafetlerin içinde rahat değilsiniz ya da insanların ne diyeceği konusunda endişelisiniz; metaverse bu endişelerin çoğunu ortadan kaldırıyor. Sanal alanda ne kadar çok zaman harcarsanız, çevrimiçi kimliğiniz o kadar önemli hale geliyor. Metaverse dünyalarında, “Tıpkı gerçek dünyadaki ben gibi görünmesini istiyorum,” ya da belki tamamen farklı olmasını isteyebilirsiniz. İnsanların nasıl tepki vereceği endişesi olmadan bunu yapabilmek harika bir duygu haline geliyor çünkü platformdaki birçok insan zaten bunu yapıyor. Burası deney yaptığınız ve kendinizi farklı şekillerde ifade ettiğiniz bir yer haline geliyor.

Meta evreni savunanlar, aynı zamanda, metaverse’ü modayı düzeltmenin bir yolu olarak görüyorlar. Enerji tüketimi konusunda endişeler olsa da, başka türlü sürdürülebilir, atıksız ve hızlı modanın getirdiği çevre ve işçilik maliyetleri olmadan sonsuz yenilenebilir tasarımlar metaverse’te kullanılabilir hale geliyor. Tedarik zinciri sorununu ortadan kaldıran meta veri deposu, genç tasarımcıların da hedefi haline geliyor. Yaratmaya başlamak için pahalı bir dereceye veya pahalı kumaşlara ihtiyacınız yok üstelik anında geri bildirim alabiliyorsunuz!

Geçmişte insanlar sınırsız sayıda üretilen koleksiyonlar için sabaha karşı mağazaların önünde saatlerce sıra bekleyip bir servet harcamaya hazırken, şimdilerde bu evlerin konforundan oluyor. İnsanlar artık sokakta sıra beklemek yerine alarmlarını kuruyorlar bir metaverse dünyasına girip öncü bir markanın sınırlı sayıda çıkardığı dijital tasarımları satın almak için yarışıyorlar. Ancak son dönemlerde ilginç bir şekilde fiziksel olarak var olmayan dijital tasarımlar fiziksel tasarımlardan daha pahalıya satılıyor. Geçtiğimiz aylarda Gucci’nin Roblox’taki ikinci el satışında, bir Dionysus çantası $4 bine satılmıştı… Fiziksel satış fiyatı ise $3 bindi… Metaverse şimdi daha çok ilginizi çekti değil mi?

Fiziksel deneyimlerini metaverse dünyasına taşıyan bir diğer marka ise Ralph Lauren. New York’taki mağazalarını birebir olarak metaverse oyun dünyasına taşıyan Ralph Lauren, marka deneyimlerini genç nesillere en doğru yerde tanıtmayı hedefliyor. Bunların hepsi gerçeklikten uzaklaşmış gibi görünse de ve gerçek hayattaki etkileşimlerin dokusunun bir kısmını kaçırıyor olsa da, kıyafet giymenin ve başkalarının görünüşünü boyutlandırmanın zevkinden bahsetmiyoruz bile, yakında gerçekliğimiz olabilir. Meta veri deposunun günlük hislerden eksik olan yanları, başka yollarla telafi ediliyor. Ve fiziksel etkileşimler dijital olanlarla değişmeye devam ettikçe, metaverse’te gezinmek gerçekten gezmekten daha ‘gerçek’ hissettirmeye başlayabilir!

Belki 15-20 yıl önce web sitelerine baktığımız gibi, şimdi metaverse’e bakmamız ve oradaki stratejimizin ne olduğunu anlamamız gerekiyor. Olasılıklar sonsuz ve sadece çevrimiçi değil. Dünyaca ünlü tasarımcılar metaverse’e yolculuk ederken ve sanal yaratıcılar parmaklarını gerçek dünyaya daldırırken, her şey bir geri bildirim döngüsüne dönüşüyor. Metaverse her an fiziksel gerçekliğimizden daha gerçeğe dönüşebilir. Tabii biri fişi çekene kadar…