Dr. Oğuzhan Aygören’den kitle fonlaması araştırması: “Büyük bir balina yakalamak yerine küçük balıklardan ordu kurun”
Boğaziçi Üniversitesi Memleketler arası Ticaret Kısmı Öğretim Üyesi ve Girişimcilik Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Oğuzhan Aygören’in Boğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümü’nün evvelki lideri Prof. Dr. Stefan Koch ile birlikte yaptığı kitle fonlamasıyla ilgili araştırma, bir projenin muvaffakiyete ulaşması için çok sayıda kişi tarafından desteklenmesinin projenin topladığı fon ölçüsünden daha kıymetli olduğunu gösterdi. Oyun bölümünde gerçekleştirilen tahlil çalışmasına nazaran, geniş kitleler tarafından desteklenen oyun projeleri pazarda başarılı oluyor.
Boğaziçi Üniversitesi Milletlerarası Ticaret Kısmı Öğretim Üyesi ve Girişimcilik Uygulama ve Araştırma Merkezi Yöneticisi Dr. Oğuzhan Aygören’in Boğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümü’nün evvelki lideri Prof. Dr. Stefan Koch birlikte tamamladığı tahlil çalışması oyun, sinema, yazılım üzere gelecek vadeden yenilikçi projelerin maddi olarak geniş kitlelerce desteklenmesi manasına gelen kitle fonlamasıyla ilgili dikkat cazip bulgular ortaya koydu. Bu kapsamda ABD merkezli kitle fonlaması platformu Kickstarter’da 2009-2015 yılları ortasında yer alan 179 görüntü oyununun maddi dayanak toplama muvaffakiyetleri ve pazardaki muvaffakiyetleri incelendi.
Kurumsal İrtibat Ofisi’nin sorularını yanıtlayan Dr. Aygören elde ettikleri bulgulardan yola çıkarak geniş kitlelerin takviyesini alan oyunların, az sayıda şahıstan yüksek ölçüde kaynak toplayanlara nazaran pazarda daha başarılı olduğunu söylüyor.
Kitle fonlaması takviyesi sayesinde projelerini hayata geçirmek isteyenlerin küçük balıklardan bir ordu yaratmaya odaklanması gerektiğini vurgulayan Dr. Oğuzhan Aygören araştırma bulgularını şu sözlerle anlatıyor:
“BİR PROJENİN GERÇEK BAŞARISI PAZARDA OLUR”
2009’da kurulan Kickstarter platformunda projenizle ilgili toplamayı hedeflediğiniz bir maddi dayanak ölçüsü ve bunun için hedeflediğiniz bir mühlet oluyor. Bu vakit zarfında istediğiniz ölçüye ulaşamazsanız, toplanan tüm para destekçilere iade ediliyor. Yani burada dikkat edilmesi gereken nokta gayenizi nasıl belirlediğiniz. Şayet çok yüksek bir ölçü talep ederseniz buna ulaşmanız güç olabilir, öte yandan çok düşük olursa da projenizi geliştirmek için muhtaçlık duyduğunuz kaynağı toplayamayabilirsiniz. Fakat tüm bunların ötesinde günün sonunda bir projenin gerçek başarısı, hedeflediği ölçüsü ya da bunun üstünde maddi takviyesi toplamak değil, pazarda başarılı olmasıdır. Biz buradan yola çıktık. Yani hedeflediği fonu toplayan bir oyun, pazarda satın alınmış mı, hakkında güzel yorumlar yapılmış mı buna baktık. Buna da pazar başarısı dedik ve buna en çok tesir eden faktörün toplanan maddi dayanak ölçüsü mı yoksa kitle fonlaması platformundaki destekçi topluluğu mu olduğuna odaklandık.
“1 MİLYON BİREYDEN BİR MİLYON LİRA, 1.000 ŞAHISTAN BİR MİLYON LİRA TOPLAMAKTAN DAHA KIYMETLİ”
Bu soruların karşılıklarını almak için Kickstarter’da yer almış ve oyun yorum-inceleme platformu Metacritic’te 2009-2015 yılları ortasında değerlendirilmiş tüm görüntü oyunlarının datalarını çektik. Böylece 6 bin 500 civarında oyundan 179’unun her iki platformda da temsil edildiğini tespit ettik. Ayrıyeten çevrimiçi oyun platformu Steam’in bu oyunları satın alan kişi sayısı ve iddiası ciro sayıları üzere datalarını de değerlendirmeye kattık. Bu bilgileri birleştirerek tahlil ettiğimizde öncelikle kâfi kitle fon dayanağını bulamayan oyunların hakikaten de pazarda başarılı olamadığını gördük. Öte yandan hedeflediğinin üstünde para toplayanlar da daha başarılı değil. Yani bir oyun 100 bin dolar amacına sahipken, 500 bin dolar elde ettiğinde daha başarılı olmuyor. Pekala kim daha başarılı? Bu sorunun yanıtına elde ettiğimiz bulgulara nazaran geniş kitleler tarafından dayanak görenler diyebiliriz. Öbür bir sözle daha çok destekçiye sahip olanlar. Yani bir proje kitle fonlamasıyla fon gayesine ulaştıysa daha çok maddi dayanak almayı hedeflememeli, daha çok beşerden dayanak almaya odaklanmalı. Zira kitlesel fonlama platformlarını, rastgele bir e-ticaret sitesinden ayıran en değerli özellik proje sayfasındaki topluluk hissi ve destekçilerle olan etkileşim. Özetle 1 milyon şahıstan bir milyon lira, 1.000 bireyden bir milyon lira toplamaktan daha değerli.
“HEDEF KÜÇÜK BALIKLARDAN BÜYÜK BİR ORDU YARATMAK OLMALI”
Bu bulgular aslında yalnızca oyun kesimi için geçerli olmayabilir. 2008’de Barack Obama’nın ABD lideri seçildiği devirde yürütülen kampanya da bunun için hoş bir örnek teşkil ediyor. O dönemki rakibi John McCain’in topladığı takviye güçlü bağışçılardan gelirken Obama ise milyonlarca beşerden kişi başı 100 doların altında fiyatlarda takviye aldı. Toplamda yakın ölçülerde para toplamış olsalar bile Obama’nın destekçileri ile yaratmış olduğu topluluk ve bu topluluğun içindeki kuvvetli inanç bağı sonucu etkiledi. Sonuç olarak, bu çalışma görüntü oyunları özelinde Kickstarter platformunu temel alsa da kitle fonlamasıyla projelerini ileri taşımak isteyenler fonlama gayelerine ulaştıktan sonra, daha fazla fon toplamaya odaklanmak yerine daha çok ölçüde destekçiye ulaşmayı hedefleyebilir. Bunu da büyük bir balina yakalamak yerine küçük balıklardan ordu yaratmaya benzetebiliriz.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı