Borsa İstanbul ana sponsorluğunda ve Platin Mecmuası iş birliği ile
‘Sermaye Piyasalarında Dijitalleşmenin Ötesi’ ve ‘Sürdürülebilir Finans ve Yatırım Entegrasyonu’ olmak üzere iki oturumda gerçekleşen ‘Yarının Finansı Zirvesi’nde, finans kesiminin sürdürülebilirlik vizyonu tahlil edildi. Sermaye piyasalarına istikamet veren dijital teknolojilerin, sürdürülebilir finans ve yatırım stratejilerinin geleceğine ışık tutan dorukta, değerli ipuçları sunuldu.
Platin Mecmuası Yayın Direktörü Oya Yalıman’ın açılış konuşmasıyla başlayan Yarının Finansı Zirvesi’nde, Borsa İstanbul Genel Müdürü Korkmaz Ergun ise Borsa İstanbul’un sürdürülebilirlik vizyonunu paylaştı. Doruğun keynote speaker’ı fütürist Ufuk Tarhan, ‘Gelecek Geldi’ teması kapsamında finans kesiminin yarınına istikamet verecek dijital teknolojilerin nasıl şekilleneceğini aktardı.
ALANINDA UZMAN İSİMLER, TECRÜBELERİNİ PAYLAŞTI
‘Sermaye Piyasalarında Dijitalleşmenin Ötesi’ başlıklı birinci oturum; Platin Mecmuası Yayın Direktörü Oya Yalıman’ın moderatörlüğünde, Borsa İstanbul Genel Müdür Yardımcısı Erdinç Tutam ve Garanti BBVA Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Seda Kocabalkan’ın iştirakiyle gerçekleşti. ‘Sürdürülebilir Finans ve Yatırım Entegrasyonu’ başlıklı ikinci oturumun moderatörlüğünü Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu üstlenirken; konuşmacılar ise KPMG Türkiye Kontrol, Teminat ve Sürdürülebilirlik Hizmetleri Şirket Ortağı Hoş Soysal ve Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Yılmaz Ertürk oldu.
“FİNANSAL HİZMETLERDE TEKNOLOJİ, HEM YAPAN HEM DE YIKICI TESİRE SAHİP”
Küresel çapta yaşanan Covid-19 pandemisinin en değerli yansıması, dijital dönüşüm sürecinin her bölümde hızlanması oldu. Dijital teknolojilerin en ağır biçimde kullanıldığı finans bölümü ise bu değişimi en kolay özümseyen kesimler ortasında yer alıyor. Yarının Finansı Zirvesi’nde de bu noktadan yola çıkarak geleceğe istikamet verecek uygulama ve trendler masaya yatırıldı. 2008 global finansal krizinin akabinde şekillenen yeni düzenleyici çerçevelerin, adım adım hayata geçtiğine dikkat çeken Platin Mecmuası Yayın Direktörü Oya Yalıman, “Tüm finans kuruluşları, iş modellerini bu yeni düzenlemelere nazaran şekillendirdi. Bugün geldiğimiz noktada finansal hizmetlerde teknoloji; hem en yapan hem de en yıkıcı tesir haline geldi. Teknolojideki gelişmelerin, finansal hizmetler dalının yanı sıra bölümü denetleyenler ve sunduğu hizmetlerden faydalananların üzerindeki tesirleri de arttı. Son yıllarda ülkemize değerli ölçüde yabancı sermaye girişi oluyor. Sermaye girişi; hem sabit sermaye yatırımı hem de portföy yatırımları biçiminde gerçekleşiyor. Hülasa Türkiye ve İstanbul; global sermayenin süratle yerleştiği bir merkeze dönüşüyor. Pandeminin tetiklediği dijital dönüşüm süreci, finans kesiminin de yakın markajında… Birçok ferdî kullanıcı ve şirket, ferdî ve kurumsal finansman idaresine yardımcı olabilecek tahlilleri, hayatlarına ve iş modellerine adapte etmeye çalışıyor” açıklamasında bulundu.
“SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK YAKLAŞIMI 3 TEMELDE ELE ALINIYOR”
Sürdürülebilirliğin; ülkece hem ulusal stratejilerin geliştirilmesi hem de şirket ve yatırımcıların ajandası açısından epey sıcak bir husus olduğunu tabir eden Borsa İstanbul Genel Müdürü Korkmaz Ergun, “Borsa İstanbul olarak tesir alanımızın genişliğinin de şuuruyla sürdürülebilirlik yaklaşımımızı üç temelde ele alıyoruz:
İlk temel; bir şirket olarak sürdürülebilirliği içselleştirme ve sahiplenme düzeyimiz ile farklılaşmak, örnek teşkil etmek. İkinci temelimiz; sürdürülebilirliğe katkı sağlayan piyasa tabanlı tahlil, eser ve hizmetler geliştirmek. Üçüncü temelimiz de piyasa iştirakçilerini ve paydaşlarımızı teşvik etmek, eğitim imkânları sağlamak ve farkındalık yaratmak… Çevresel, toplumsal ve yönetişim başlıkları altında ‘ESG’ olarak ele alınan sürdürülebilirlik konusunun, tüm dünyada artan süratle düzenlemelerde yer aldığını takip ediyoruz. Kurumsal idare alanında sermaye piyasası heyetimiz öncülüğünde değerli adımlar atıldı. Ülkemiz temel olarak kurumsal idare prensipleriyle 2000’lerin başında Sermaye Piyasası Konseyimizin teşebbüsleriyle tanıştı. Ardından şirketlerin gönüllülük aslına nazaran hayata geçirdiği kurumsal idare unsurları yeni Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu ile yürürlüğe giren kurallar sonrasında yaygınlaştı” yorumunda bulundu.
YENİ ESER VE HİZMETLER GELİŞTİRİLİYOR
Küresel ısınmanın görülür tesirlerinin artmasıyla etraf konusunun da uzun vakittir piyasaların gündeminde olduğunu lisana getiren Ergun; “Çevresel riskler ve pandemi süreci; toplumsal ve toplumsal mevzuların da odağa alınmasında hızlandırıcı rol oynadı. Sürdürülebilirlik ajandası, Paris iklim Anlaşması’nın hükümetler nezdinde yürürlüğe girmesiyle daha da sürat kazandı. İklim siyasetleri artık Avrupa Birliği başta olmak ekonomik dönüşümlerin bir modülü olarak görülüyor” dedi. Şirketlerin öykülerini yazabilmeleri, sürdürülebilirliği stratejilerinde baş köşeye koyabilmeleri için kıymetli bir çalışmayı tamamladıklarını vurgulayan Korkmaz Ergun, kelamlarına şöyle devam etti: “Borsa olarak sürdürebilirlik platformumuzla birlikte hazırladığımız unsurlar, öbür ismiyle ‘sürdürebilirlik ahenk çerçevesi’; sermaye piyasası mevzuatımızın, kurumsal idare bildirimizin bir kesimi haline geldi. Gayemiz; şirketlerin farkındalığını artırmak, yol göstermek, bu temadan haberlerinin olmasını sağlamaktı. Şirketlere piyasa tabanlı tahlil, eser ve hizmetler geliştirmeye devam edeceğiz. Arz tarafında şirketlerin sürdürebilir finans eserlerine erişimini kolaylaştıracağız. Şirketlerimiz sürdürülebilirlik performansını ölçemezse, yönetemez ve güzelleştiremez. Bu basamakta da sürdürülebilirlik endeksimiz devreye giriyor. Endekste çıtanın yükseltilmesi, daha dinamik bir yapıda olması uzun müddettir gayelerimiz ortasındaydı. Bu vizyonla endeks metodolojimizi yeniledik. Endeksimize dâhil olabilecek şirketlerimizin tarifini genişlettik. Şirketlerimize artık refinitiv tarafından ESG skoru veriliyor. Yatırım yapılabilir yeni alt endeksler oluşturulması konusunda çalışmalarımıza devam ediyoruz. Bunun birinci örneği kısa müddet evvel devreye aldığımız 5 iştirak endeksi ortasında yer alan BİST Sürdürülebilirlik İştirak Endeksi… Hem iştirak finansı hem de sürdürebilirlik kriterlerini sağlayan şirketlerimizi, her iki alanda tıpkı anda yatırım yapmak isteyen yatırımcılarımızla buluşturabileceğiz. Karbon piyasası ve yeşil borçlanma araçları altyapı çalışmalarımız da devam ediyor. Üzerine fon kurulabilecek yeni sürdürülebilirlik endeksleri ve oluşturulacak vadeli süreç mukaveleleri ile raflarımızdaki sürdürülebilirlik odaklı eserlerin sayısını artıracağız.”
“YEPYENİ BORSALAR, PAZAR YERLERİ, MİKRO BİNLERCE FARKLI ALAN VE DAL OLUŞACAK”
Paranın büsbütün dijital paraya dönüşeceğinden, blockchain sistemi üzerinde büsbütün dataya dayalı, yepisyeni, merkeziyetsiz bir finans hatta yepisyeni bir dünya sistemi kurulacağına dikkat çeken fütürist Ufuk Tarhan, “Para; içinde insanın emek zinciri olan eser ve hizmetlerin, her ne formda olursa olsun; el değiştirebilmesi, satın alma-erişme-kullanma gücü verebilmesi ve bir karşılığının olabilmesini sağlayan araçtır. Vaktin ruhuna nazaran farklı tahlillerle daima değişir ve gelişir. Bu prensiple yaklaşık son 10 yıldır sürdürülebilirlik prensiplerini anlamaya çalışıyor; paranın ve para yollarının, formlarının hasılı finansın süratle dijitalleşmesine, insanların adil bir biçimde yaşama hakkına, yerküreye ve etrafa saygılı maksatlara yönelmesine hazırlık yapıyoruz” dedi. Yakın gelecekte paranın, kredi kartının, çek-senet vb. her türlü finansal enstrümanın fizikî kullanımının büsbütün sonlanacağını vurgulayan Tarhan, şu açıklamada bulundu: Fintech’teki, merkeziyetsiz finanstaki, kripto paralardaki gelişmelerle ve öbür dijital algoritmalarla, taşınabilir temassız, asgarî aracı ve masrafla blockchain üzerinden çok daha kolay ve süratli süreç gören, yapay zeka tarafından yönetilen blockchain üzerinde akan dijitlere, müşteriler de abonelere dönüşecek. Tüm finansal süreçler ve fizikî hizmetler daha çok taşınabilir uygulamaların, buluttaki platformlarındaki dijitlere taşınacak. Yesyeni borsalar, pazar yerleri, mikro binlerce farklı alan ve kesim oluşacak. Yarının finansmanı; hümanist, ekolojik, dataist ve sürdürülebilir bir gelecek yaratmak için büsbütün dönüşecek.”
“YURT İÇİ VE YURT DIŞI PİYASALARDAKİ GELİŞMELER TAKİP EDİLİYOR”
‘Sermaye Piyasalarında Dijitalleşmenin Ötesi’ içerikli birinci oturumun sözcülerinden Borsa İstanbul Genel Müdür Yardımcısı Erdinç Tutam; kökleri 1873’e kadar uzanan Borsa İstanbul’un; hisse, türev eserler, borçlanma araçları, repo, değerli maden, değerli taş ve İslami finans eserleri üzere geniş bir yelpazeye yayılan eserlerin; alım-satım, takas, saklama ve kayıt süreçlerini gerçekleştiren, güçlü hizmet alanıyla Türkiye’de heyeti bölgesel bir borsa olduğunun altını çizdi. Tutam, “Borsamız ve Nasdaq ortasında 20 Ocak 2014’te imzalanan stratejik iş birliği muahedesi çerçevesinde BISTECH olarak isimlendirdiğimiz proje kapsamında teknoloji transferi, bilgi transferi, danışmanlık hizmetleri ve iş/ürün geliştirme için iş birliği alanlarında değerli bir dönüşüm sürecini tamamlamış durumdayız. Yurt içi ve yurt dışı piyasalardaki gelişmeleri takip ediyoruz. Birebir vakitte bir Ar-Ge merkezi olan Bilgi Teknolojileri ünitemiz; piyasa işletimi için gereksinim duyulan özgün tahlillerin geliştirilmesi noktasında faaliyetlerine devam ediyor. Piyasa işletiminin sürekliliği ve hizmet kalitesinin yükselmesi için memleketler arası standartlar olan ISO22301 ve 20000-1 e uyumluluk noktasında kontrol süreçlerini titiz bir hazırlık devri sonrasında muvaffakiyetle tamamladık. Dijital dönüşümü de iş kaynaklarımızla gerçekleştiriyoruz. Uygulama, geliştirme, altyapı işletimi bilgi güvenliği/siber güvenlik bahislerinde içeride kurduğumuz Borsa çalışanı grubuyla ilerliyoruz. Teknoloji çözümlerimizin tamamı İstinye yerleşkemizde heyeti olan ve borsa tarafından işletilen bilgi merkezimizde çalışıyor” dedi. Dünya borsalarında üyelere teknoloji satışlarının ve bu kapsamda bilgi analitiği servislerinin daha kapsamlı bir biçimde verildiğini, mevcut durum ve geleceğe yönelik beklentileri karşılayabilme emeliyle daha kapsamlı bilgi sürece / big veri odaklı servislerin geliştirildiğini gördüklerini belirten Erdinç Tutam, şu biçimde devam etti: “Bir çeşit özel bulut servis sağlayıcılığı olarak değerlendirebileceğimiz bu servisler üyelere; sanal sistemler üzerinden sunucu tahsisine kadar giden eser yelpazesinde tahliller sunulabilmesine imkan veriyor. Borsa İstanbul olarak bu kapsamda da yatırımlarımız olacak.”
YATIRIMLAR ARTTI
Pandeminin tesiriyle son devirde yatırımların hızlandığını anlatan Garanti BBVA Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Seda Kocabalkan, “Bu süreçte; 1.1 milyon olan pay senedi yatırımcısı 2.5 milyona ulaştı. Bu ivmede Borsa İstanbul’un takviyesi de tesirli oldu. Dijital entegrasyonla birlikte hesap açılışları arttı. Teknolojik açıdan en çok yatırımcı ile buluştuğumuz bir sene oldu ve birinci 6 ayda elde edilen gelir, rekor düzeye ulaştı” sözünü kullandı. “Artık herkes tüm süreçlerini taşınabilir uygulamalar üzerinden yapıyor” diyen Kocabalkan; müşterinin birçok işini kendi yaptığı, kodlamalar oluşturduğu uygulamalar noktasında yatırımlarını sürdüreceklerini vurguladı. Sürdürülebilirliğin en çok önemsedikleri mevzuların başında geldiğini belirten Kocabalkan, “Sürdürülebilir endekse dahil olmanın, kurumları gençleştirdiğini düşünüyoruz. Bunun daha da yaygınlaşması için çalışıyoruz. Öte yandan yeşil halka arzlar konusunda da etrafa hassas firmaların borsaya katılmalarını önemsiyoruz. Bu alanda da firmalarımıza takviye olmayı sürdüreceğiz” dedi. Kocabalkan, Türkiye’de hesap açan yatırımcıların yaş ortalamasının ise evvelden 50’lerde olduğunu, bu ortalamanın şu anda 35 olduğunu lisana getirdi.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK KONUSUNDA FARKINDALIK OLUŞTU
Moderatörlüğünü Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu’nun üstlendiği ‘Sürdürülebilir Finans ve Yatırım Entegrasyonu’ oturumu konuşmacılarından KPMG Türkiye Kontrol, Garanti ve Sürdürülebilirlik Hizmetleri Şirket Ortağı Hoş Soysal, iklim değişikliğinin birkaç yıldır dikkatle takip edildiğini hatırlattı. COP26 ile bu mevzuda büyük bir farkındalık yaratıldığına dikkat çeken Soysal, “Paris İklim Antlaşması’yla başlayan süreç, Yeşil Mutabakat’la devam etti. Sürdürülebilir finansman eserinin gelecekte neler sağlayacağı kıymet kazandı. Yatırımcılar yeşil dönüşüme daha çok ilgi gösteriyor. Türkiye’de de bu kapsamda çalışmalar başladı, iklim ve sürdürülebilirlik konusunda yatırımlar arttı. Daha da artacak. Artık halka açık şirketlere yatırım yaparken, çevresel ve toplumsal alanda neler yaptığını anlatmaları gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu.
“ROBOTLARIN YÖNETTİĞİ FONLAR DAHA KAZANÇLI”
Oturumun ikinci konuşmacısı Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Yılmaz Ertürk ise Türkiye olarak bu alanda son 10 yılda büyük bir ilerleme kaydedildiğinin altını çizdi. Ertürk; “Sürdürülebilir bir gelecek için sürdürülebilir finansmana muhtaçlık var. Fakat tasarruf sağlayarak daha âlâ bir gelecek kurgulayabilirsiniz. Bu kapsamda Türkiye’de her yıl ferdî iştirakçi sayısı giderek artıyor, fonlar büyüyor” formunda konuştu. Sürdürülebilir bir gelecek konusunda bölümlerinin büyük rol oynadığını söyleyen Ertürk, “Gönüllü şirketlerin sayısındaki artış da bizi gelecek açısından umutlandırıyor. Birikim kadar bunları güzel kıymetlendirmek de değerli. Bunları korumak ve daha da artırmak gerekiyor. Bu bahiste artık robotlar büyük rol oynuyor. Dünyada robotların yönettiği fonlar daha yararlı. Vaktiniz yoksa tasarruflarınızı onlara emanet edin” yorumunu yaptı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı