‘Daha sağlıklı toplum’ hedefi doğrultusunda hayata geçirdiği projelerle fark yaratan Karşıyaka Belediyesi, İzmir Tabip Odası iş birliğinde düzenlediği söyleşilere devam ediyor.
Farklı sıhhat mevzularının işlendiği söyleşi ve seminerler ile yurttaşlar bilgilendirilirken, toplumsal farkındalığın güçlenmesine katkı sağlanıyor.
Her yaştan bireyin hayatında karşılaşabileceği sıhhat sıkıntılarına dikkat çeken söyleşi serisinde bu defa guatr ve öbür tiroid hastalıkları ele alındı. Dr. İsmail Bal’ın moderatörlüğünde gerçekleştirilen seminere konuşmacı olarak katılan Prof. Dr. Fırat Bayraktar değerli bilgiler verdi. Tiroidin tarifini yapan ve tiroid bezleri hakkında bilgi veren Prof. Dr. Fırat Bayraktar, bedendeki fonksiyonunu de anlattı.
METABOLİZMAYA DİREKT ETKİ
Tiroid bezlerinin beden metabolizmasını direkt etkilediğini vurgulayan Prof. Dr. Bayraktar, açıklamasında şu sözlere yer verdi: “Tiroid bezi boynun alt yarısında, nefes borusunun önünde bulunan kelebek halli bir iç salgı bezidir. Bedenimizin temel metabolizma suratı düzenleyicisidir. Bedende hangi tepkinin nasıl ve hangi süratte verileceğini tiroid belirler. Tiroid bu belirlemeyi bedenin öbür organlarının çalışma suratı, genetik olarak belirlenmiş ferdî bir sürat ve hepsinin birleşiminden oluşan ortalama bir bedel üzerinden gerçekleştiriyor. Şayet tiroid olağansa metabolizma da olağan, tiroid hormonu çok fazla ise metabolizma süratli, çok azsa metabolizma yavaş olur.”
İYOT EKSİKLİĞİ ÖNCELİKLİ NEDEN
Guatr hastalığına neden olabilecek tesirler hakkında bilgi veren Bayraktar, açıklamasına şöyle devam etti: “Guatr dediğimiz tiroid bezinin her türlü büyümesi manasına gelir. Ne formda büyümüş olursa olsun biz buna guatr diyoruz; tek başına büyüklüğü söz eder, öbür bir manası yoktur. Guatrın en yaygın ve değerli nedeni beslenmedeki iyot eksikliğidir. Şayet bir bölgede iyot eksikliği mevcutsa guatr da kaçınılmazdır. İyot eksikliği beyin gelişimi açısından da kıymetli bir sıkıntıdır. Örneğin yeni doğanlarda tiroidin çalışmadığı durumlarda beynin de gelişmediğini görüyoruz; bunlar da mental, zihinsel geriliğe neden oluyor. Bağışıklık sisteminin kazara kendi organlarına saldırdığı hastalıklar yani otoimmun hastalıklar da guatra yol açabilir. Haşimoto ve graves hastalıkları buna örnek olarak gösterilebilir. Bazen tiroidin içinde küçük topçuklar olabilir, bunlara nodül diyoruz. Nodül bugün Türkiye’de birçok hastanın sorunu. Bu nodüller ve tiroid içindeki büyüme faktörleri de guatrın nedenleri ortasında yer alır.”
DOĞAL GUATROJENLER
Bayraktar, guatr oluşumunda seyrek nedenlerin de tesir edebildiğine dikkat çekerek, “Bunların dışında sigara kullanımı, doğal guatrojen denilen birtakım besinler, selenyum ve çinko eksikliği, duygusal gerilim, endokrin bozucu kimyasal hususlar ile sanayi atıklarında bulunan kimi unsurlar, kimi ilaçlar, iltihaplı hastalıklar ve ailesel yatkınlık guatr oluşumunda tesirli seyrek nedenler ortasında sayılabilir. Mısır, soya, tatlı patates, keten tohumu, lima fasulyesi, karalahana, karnabahar, brokoli, şalgam ve hindistan cevizi doğal guatrojen besinler ortasındadır. Bunlar guatr oluşumuna katkıda bulunabilecek besinler ortasında yer alsa da tek başına alındıklarında tüketilen ölçüde guatr yapmazlar. Lakin öbür guatr yapan sebeplerle, bilhassa iyot eksikliği ile bir arada olduklarında tesirleri artabilir” dedi.
Tiroid hastalıklarının temelde iki kümede ele alındığının bilgisini veren Bayraktar, “Tiroid hastalıklarını ‘tiroid işlev bozuklukları’ ve ‘tiroidin hal bozuklukları’ olarak iki kategoride ele alabilir. Tiroid işlev bozukluğunun da hipotiroid yani tiroid yetmezliği ve tiroid hormon fazlalığı manasına gelen hipertiroid olarak ikiye ayırabiliriz. Form bozukluklarında ise tiroid büyümeleri yahut nodüller ile tiroid kanseri olarak ikiye ayrılır. Bu iki küme birlikte yahut tek başına da gelişebilir” diye konuştu.
NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Tiroid hastalıklarının nasıl teşhis edileceğini anlatan Prof. Dr. Fırat Bayraktar, şu sözleri kullandı: “Hastanın şikayetleri kıymetlendirilir, hasta muayenesindeki özellikler incelenir. TSH, FT3, FT4 üzere tiroid işlevleri ölçülür. Gerekirse anti TPO, anti-T, TRAB istenir. Tiroid ultrasonu çekilir, nodül varsa takipler yapılır.; gerekirse tiroid sintigrafisi istenir. Hastanın göz sorunu varsa kesinlikle bir göz hastalıkları uzmanının görmesi gerekir. Nodül varsa ve gerekiyorsa iğne biyopsisi yapılır.” Bayraktar, mevzunun daha net anlaşılması için iştirakçilere tiroid ultrasonu örnekleri de gösterdi. Akabinde Bayraktar ortalarında tiroide bağlı hastalıklarla uğraş eden yurttaşların da bulunduğu iştirakçilerin sorularını cevapladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı