Matematik Gerçek Hayatta Ne İşe Fayda?
“Siz Matematiğin Ne İşe Yaramasını İsterdiniz?”
Matematik birçok öğrencinin endişeli rüyası… “Matematik gerçek hayatta ne işime yarayacak? Ben bunu neden öğreniyorum?” sorularını hem öğretmenler hem de veliler sık sık öğrencilerden duyuyorlar. Bunlar matematik öğrenmeye karşı direnç cümleleri olsa da, kimi çocuklar bu soruların karşılıklarını samimi olarak merak ediyor.
Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Kısmı Lideri Doç. Dr. Hülya Kılıç ile tıpkı kısmın öğretim üyesi Doç. Dr. Oğuzhan Doğan, çocukların ve velilerin bu mevzudaki sorularına cevap verdiler.
“Sihirli Değnek Değil, Yol Gösterici Araç”
“Matematik hayatta ne işimize yarayacak’ sorusuna karşılık çocuklara bizler ‘Siz ne işe yaramasını isterdiniz?’ diye soruyoruz” sözlerini kullanan Hülya Kılıç, çocukların verdiği cevaplardaki matematiği onlara göstermek için bunu yaptıklarını söz etti. Hülya Kılıç, “Çocuklar bu sorulara farklı karşılıklar verebilir: Oynadığım oyunlarda daima birinci olmamı, daha çok para kazanmamı, imtihanlarda yüksek not almamı, düzgün bir hayat yaşamamı, dünyayı dolaşmamı, daha sağlıklı olmamı ve benzerilerini sağlasın. Tıpkı soruyu gençlere ve yetişkinlere sorduğunuz vakit da hem şahsî hem de toplumsal içerikli cevaplar alabilirsiniz. Elbette matematik sihirli bir değnek değil! Fakat tüm bu gerçekleştirmek istediklerimiz için yahut çözmek istediğimiz meseleler için bir yol gösterici ve bir araçtır” diye konuştu.
İletişim Aracı Olarak Matematik
İnsanlık tarihinde değişim ve gelişimin merak ve muhtaçlık ile başladığına ve şekillendiğine işaret eden Hülya Kılıç, çok-az, uzun-kısa, büyük-küçük üzere kavramların yerini vakitle mutlaklığı söz etmeyi amaçlayan bir lisana yani matematiğe bıraktığını belirtti. Günümüzde de mutlaklık durumlarını söz etmek yahut gerçeğe en yakın varsayımlarda bulunmak maksadıyla matematiği bir lisan olarak kullanmaya devam etiğimizi anımsatan Hülya Kılıç, şunları kaydetti:
“Sosyal ömrün çabucak hemen her alanında sayıları kullanmak artık kaçınılmaz: Apartman kapı numarası, ayakkabı numarası, elbise vücudu, otobüs çizgisinin numarası, eser fiyatı, yaş, uzunluk, tartı üzere. Bir irtibat aracı olarak matematik lisanını, yani sayıları ve matematiksel sembolleri bilmek ve anlamak hayatımızı kolaylaştırıyor. ‘Matematik ile hiç işim olmaz’ diye düşünen birinin bile bu lisanın temel ögelerini bilmesi gerekiyor.”
Günümüzdeki sorunların birçoklarını matematiksel modelleme yoluyla çözebildiğimizi yahut çözümleyebildiğimizi söz eden Doç. Dr. Hülya Kılıç, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Matematiğin adeta karar sürdüğü alanların başında da artık hayatımızın kaçınılmaz bir kesimi olan taşınabilir teknolojiler geliyor. Matematiğin yeri yalnızca ferdî kullanımımıza sunulan teknolojilerle de sonlu değil elbette. Bugün hepimizin hayatını derinlemesine etkileyen, zelzele, pandemi, global ısınma, gelir adaletsizliği üzere toplumsal sıkıntıları da lakin matematik aracılığıyla daha güzel anlayabiliyoruz. Zelzele büyüklüğünü ölçmemize yarayan Richter ölçeği de gelir adaletsizliğini ölçmemize yarayan Gini katsayısı da matematiksel hesaplamalara dayanıyor. Çok beslenmenin yahut kâfi beslenememenin yol açtığı sıhhat meselelerini da global ısınmanın boyutlarını da lakin matematik yardımıyla ortaya koyabiliyoruz.”
Kuyruklu Yıldıza Uzay Aracı İndirebilmek
Doç. Dr. Oğuzhan Doğan da, hayatımızın içinde olan bir başka alanın da geometri olduğuna işaret ederek “Dün taşan Nil ırmağının tarım yerlerinde yol açtığı değişimi anlamak için kullandığımız geometriyi bugün köprüler inşa etmek için kullanıyoruz. Dün dünyanın etrafını hesaplamak için kullandığımız geometriyi bugün ömrün başlangıcını anlamak ismine bir kuyruklu yıldıza uzay aracı indirebilmek için kullanıyoruz” dedi.
Matematiğin İçinde Sanat, Sanatın İçinde Matematik Var!
Seyahatte ziyaret edilen tarihi yapıtların birçoğunda geometri ve matematiğin aktif kullanıldığını kaydeden Doğan, şöyle devam etti:
“Mimar Sinan’ın mescitlerinin hoşluğunda, İznik çinilerinin etkileyiciliğinde, Mısır piramitlerinin gizeminde, geometrinin bir hissesi var. Pek çoğumuz Leonardo da Vinci’yi yalnızca bir ressam olarak biliriz. Kimilerimiz ünlü Mona Lisa yapıtında altın oranı kullandığını da duymuşuzdur. Lakin Leonardo da Vinci yalnızca bir ressam değil, birebir vakitte matematiği ve bilimi sanatında ve yapıtlarında kullanan başarılı bir bilim insanıydı. Yani, matematiğin içinde sanat, sanatın içinde matematik var!”
Pozitif bilimlerin yanı sıra toplumsal ve beşerî bilimlerde de matematiği faal kullandığımıza işaret eden Oğuzhan Doğan, şunları söyledi:
“Dillere yerleşmiş ‘tarih tekerrürden ibarettir’ kelamı bile matematikteki örüntüleri bizlere çağrıştırıyor. Yani, tarihî olayların içinde de bir matematik var! Şu an yaptığınız işi yahut mesleğinizi düşündüğünüzde bile farklı örnekler bulabilirsiniz. Hasılı, matematiğin bugüne kadar yaramadığı iş olmamış neredeyse…”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı