Patchwork Nasıl Yapılır? Patchwork Nedir?
Eskiden, her şeye ulaşmak bu kadar kolay değildi. Hazır giyim, neredeyse yok denecek az üretim yapıyor ve çok pahalıya satıyordu. Sanayileşmenin henüz yaşanmadığı dönemlerde, elde etmenin çok zor olduğu kumaşlar, kullanılmaktan eriyip yok olana kadar kullanımda kalıyordu. Üretim için kullanılacak hammaddenin elde edilmesi, sonrasında işlenmesi ve kumaş haline getirilmesi neredeyse tamamen elle yapılıyordur.
Kumaştan bir giysi yıprandığında ya da yırtıldığında, sağlam kalan yerleri kesilerek, yeniden dikilerek başka bir şekilde yeniden kullanılıyordur. Bu işlem, zamanla eldeki kumaşı parçalarının çok küçülmesine ve birbiriyle alakasız pek çok kumaş parçasının birikmesine sebep oluyordu. Aynı zor şartlar nedeniyle, bu küçük kumaş parçaları atılamazdı, değerlendirilmesi zorunluydu. Eski örgü kazaklar, yeni bir battaniyeye dönüştürülebilirdi. Eski gömlek kumaşı parçaları, uygun şekilde kesilip dikilerek yeni bir yatak örtüsü olabilirdi.
PATCHWORK NEDİR?
Patch, İngilizcede yama anlamına gelmektedir. Yama işi olarak çevrilebilir. Anadolu kültüründe Kırkyama olarak isimlendirilen bu el işi, benzer zor şartlar nedeniyle tüm dünya üzerinde kadınların eski kumaşları değerlendirmek için yaptığı bir iştir. Eskiden, artan kumaşları değerlendirmek veya eskiyen giysileri dönüştürmek için yapılan bu el işi, zamanla sabır ve beceri göstergesi olduğundan, yeni kumaşlarla da üretilmeye başlanmıştır.
Patchwork, kısaca; büyük titizlik, sabır ve beceri gerektiren bir kumaş değerlendirme sanatıdır. Sanattır, çünkü birleştirilen kumaşların desenleri ve renkleri uygun şekillerde birleştirilerek çok güzel motifler elde edilmektedir. Birbirine uygun kumaşları kullanmak, renkleri uydurmak ve düzgün şekilde birleştirebilmek için de yüksek bir zevk sahibi olmak gereklidir.
PATCHWORK NASIL YAPILIR?
Oluşturulmak istenen herhangi bir şekil yok ise, kumaşlar kare ve çokgen şeklinde kenarları olacak biçimde kesilir. Genellikle, tüm parçalar aynı boyda ve aynı şekilde olmalıdır. Bazı patchwork çeşitlerinde, tüm bu parçalar, üstte görünecek yüzün tersine doğru tüm kenarlardan katlanarak, içine doğru ince bir dikiş ile dikilir. Tüm parçalar
hazır olduktan sonra birleştirilmeye başlanır.
Normal bir patchwork işinde, tüm parçaların eşit ve düzgün şekilde kesilip, ipliklerinden arındırılması gereklidir. Sonrasında, birleştirilecek kenarlar karşılıklı olarak içe doğru katlanıp birleştirilir ve sağlam bir şekilde birbirine dikilir. Örneğin; kare şeklinde bir kumaş kullanıyorsanız, ilk parçanın dört kenarı da, diğer benzer kumaş parçaları ile dikilerek çevrelenmiş olmalıdır. Sonra, eklenen diğer karenin, boşta kalan diğer üç kenarı da diğer kumaş parçaları ile dikilmelidir. Bu şekilde, elde edilmek istenen büyüklüğe ulaşana dek, dikme işlemi devam eder. İki veya daha fazla aynı renkli kumaşların, düzenli olarak dikilmesi ile oluşturulabileceği gibi, birbirinden tamamen farklı ve uyumsuz kumaşlarla da aynı şekilde üretilebilir.
Renklerin uyumu, tamamen üreten kişiyle alakalı olduğu halde, birleştirilecek kumaş cinsleri seçilirken, aynı türden olmasına dikkat etmekte fayda var. Örneğin; kot kumaşından bir parça ile kesilmiş örgüden bir parçayı birleştirmek, şıklıktan uzak ve kullanışsız bir sonuç ortaya koyacaktır.
PATCHWORK NERELERDE KULLANILABİLİR?
Eski kumaş pantolonlar, kesilip temizlendikten sonra, parçalar kırkyama şeklinde birleştirilerek, çok değişik ve işlevsel bir perde elde edilebilir. Eskiyen kazaklar, uygun şekilde kesilip birbirine dikilerek, yumuşak ve sıcak
bir battaniyeye dönüştürülebilir.
Eski elbise, gömlek gibi giysiler, uygun şekilde kesilip dikilerek, altında tek parça bir kumaş eklenerek, şık ve gösterişli bir yatak örtüsü elde edilebilir. Çok daha küçük parçalar, belli bir deseni oluşturacak şekilde birleştirilerek, sanatsal panolar yaratılabilir. Birbirine uygun renkteki iki farklı kumaş, sabır, titizlik ve beceri ile birleştirilerek, güzel bir koltuk örtüsü yapılabilir.