Antalya Büyükşehir Belediyesi, Boğaçayı’nda geçmişte yaşanan büyük taşkın ve sellere karşı kollayıcı tedbir maksadıyla ‘Boğaçayı Taşkın Tedbire ve Rekreasyon Alanı Projesi’ni hayata geçirecek. Boğaçayı köprüsünün kuzeyinden yaklaşık 1200 metre uzunluğundaki alanda planlanan dere ıslahı ve ömür alanlarını kapsayan projeyle ilgili olarak Boğaçayı Bilim Şurası bir kıymetlendirme toplantısı ve saha incelemesi gerçekleştirdi. Şura üyeleri, Boğaçayı’nın doğal ortamını bozmayan projeye tam not verdi.
Antalya Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde akademisyenler, ilgili meslek odaları ve kurum kuruluş temsilcileri ile alanında uzman isimlerden oluşturulan Boğaçayı Bilim Kurulu’na, Büyükşehir Belediyesi’nin Boğaçayı’nda gerçekleştireceği ‘Taşkın Tedbire ve Rekreasyon Alanı Projesi’ hakkında bilgilendirme yapıldı. Toplantıda görüş alışverişi yapan heyet üyeleri daha sonra projenin yapılacağı Boğaçayı’nda incelemelerde bulundu. Şura üyeleri, projenin Boğaçayı’na ve doğal yaşama uygun umut verici bir proje olduğunu tabir etti.
İLK PROJE EKOLOJİK DENGEYİ BOZDU
Bilim Konseyi üyelerine projeyle ilgili sunum yapan Büyükşehir Belediyesi Lider Başdanışmanı Dr. Cem Oğuz, geçmiş periyottaki idare tarafından Boğaçayı’nda uygulanan kusurlu projenin sonuçlarına kamuoyunun şahit olduğunu belirterek, yapılan yanlışları anlattı. Dr. Cem Oğuz, şunları söyledi: “2017 yılında başlatılan projenin birinci etabı, Boğaçayı’nın 750 metrelik kısmına yatların ve denizin içeri girmesi hayal edilerek ortaya atılan, ekolojik dengeyi bozan bir projeydi. Projeye o günlerde sivil toplum kuruluşları, meslek odaları ve bilim insanları karşı çıkmıştı. Boğaçayı’nda yaklaşık 750 metre uzunluğunda, 200 metre genişliğindeki alanda, çok sayıda betonarme perdeler yapılarak 2019 yılında hayata geçirildi. Yapılan öteki kusur da denizi içeri alacağız diye bu alanda 2.5 metre derinliğinde bir hafriyat yapılması oldu. Bütün bunlarla maalesef doğal istikrar büsbütün bozuldu.”
KIYI EROZYONU, ÇAMUR, SİNEK VE KOKU
1. Etap projesinin Boğaçayı’na verdiği ziyanları tek tek anlatan Dr.Cem Oğuz, şunları aktardı: “Beklediğimiz sonuçlar 2019 Mayıs’tan sonra ortaya çıkmaya başladı. Yaz aylarında su akışı olmadığı için bu alan gölet haline geliyor. Sucul bitki ve yosunlaşma başlıyor. İmaj kirliliği yaşanıyor. Şu ana kadar burada 8 bin 929 ton sucul ot ve 62 ton da fizikî atık çıkardık. Kazılan 2.5 metre derinliğin birtakım kısımları büsbütün doldu. Üstten gelen rüsubat yani kum, çakıl üzere materyaller bu alanın kazılması nedeniyle kıyıya ulaşmadığı için kıyıda erozyon başladı. 2020 yılında bilim insanlarının araştırmasına nazaran 1.2 metreye varan bir kıyı gerilemesi tespit edildi. Sudaki oksijen istikrarı bozuldu. Tabanda biriken hidrojen sülfür nedeniyle koku başladı. Sakin su nedeniyle sinekler arttı.”
ÖNCELİK TAŞKINI ÖNLEMEK
Boğaçayı’nın bir taşkın havzası olduğuna dikkat çeken Dr.Cem Oğuz, “2003, 2009 ve 2015 yıllarında önemli büyük taşkınlar yaşandı. Taşkınla ilgili tedbirleri almak zorundayız. Büyükşehir Belediyemizin yapacağı projenin önceliği burada taşkını önlemek. Taşkın önleyici setler bilhassa 1. Etaptaki üzere 11 metre derinliğindeki kazıklarla yapılan betonarme perdeler biçiminde olmayacak. Dere yatağına müdahale etmeden yani hafriyat yapılmadan, doğal yaşama uygun bir formda Devlet Su İşleri’nin belirlediği doğal taş kaplamalarla set yapılacak. Üstünde de ömür alanları oluşturulacak.” dedi.
DOĞAL ORTAM BOZULMADAN YENİ ÖMÜR ALANLARI
Başkan Danışmanı Kent Plancısı Alper Gökçay ise Boğaçayı’nda planlanan proje hakkında şu bilgileri verdi: “47 bin 300 metrekarelik bir alanda yeşil alanları, bisiklet ve yürüyüş yolları, çocuk oyun alanları, spor alanları, kuş müşahede istasyonları ve skate park üzere imkanların sunulacağı rekreasyon alanı oluşturulacak. Boğaçayı’nın doğal ortamına dokunulmayacak. Etraf ve tabiat dostu uygulamalar yapacağız. İklim değişikliğine uyumlu bitkiler peyzaj çalışmaları, su güç tasarrufu sağlayan sistemler, uygun alanlarda güneş panelleri, otopark alanında elektrikli şarj istasyonları yer alacak.”
KENTE YARARLI BİR PROJE
Ziraat Mühendisleri Odası Antalya Şube Lideri Prof. Dr. Dursun Büyüktaş, projenin Antalya’ya yararlı olacağına inandığını söyleyerek, “Büyükşehir Belediyesi’nin hem taşkın müdafaa hem rekreasyon projesinin doğal yapıyı da koruyacak biçimde hazırlandığına tanıklık ettik. Bizlerin de projeye teklifleri oldu. Toplantıdan sonra sahayı gezdik. Doğal yapıyı koruyacak halde bu alanın düzenlenmesinin yararlı olacağını düşünüyoruz” diye konuştu.
BÜYÜKŞEHİR KORKULARIMIZI GİDERDİ
Jeoloji Mühendisleri Odası Antalya Şube Lideri Bayram Çeltik, “Son projeyle alakalı 2 korkumuz vardı. Biri taşkın sorunu, biri de yeraltı suyu sorunu. Yerlere baktık. Telaşlarımızın yersiz olduğunu gördük. Büyükşehir tarafından burada tüm tedbirler alınmış. Taşkın yahut yeraltı suyuyla ilgili bir sorun yok. Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne teşekkür ederiz. Gelinen noktada buraya kamu için rekreasyon alanları ve parklar yapılmış. Son derece yararlı bir proje hazırlanmış” tabirlerini kullandı.
YABAN HAYATI CANLANACAK
Ekoloji ve yaban hayatı uzmanı Ornitolog Prof. Dr. Ali Erdoğan, havzanın etrafındaki bitki örtüsünün kuşlar için uygun bir alan olduğuna dikkat çekerek, “Projeyle birlikte buradaki yaban hayatı ve göçmen kuşlar için neler yapabiliriz konusunda çalışacağız.
Buradaki kuş aktivitesini arttırıp, kuş gözlemcilerinin ve fotoğrafçıların rahatlıkla çalışabileceği bir yer olmasını sağlayacağız. Kuşlar bilhassa ilkbahar göç periyodunda buradaki üzere yerlerde bulunmayı severler. Burada da önemli bir göç hareketi olacaktır. Bilhassa o devirde hoş imgeler oluşacaktır” dedi.
UMUT VERİCİ
Antalya Kent Plancıları Odası Şube Lideri Funda Yörük, 1. Etapta yapılan yanılgıları Büyükşehir Belediyesi’nin yeni projesinde görmediklerini belirterek, şunları söz etti: “Bize aktarılan taşkın projesinde set taşlarının beton değil doğal taşlardan oluşturarak yapılacağını söylenmesi bizler için umut verici oldu. Yeni projede en değerlisi buradaki yaşayan canlının yalnızca insan olmadığının dikkate alınarak, öteki yaşayan canlıların da ihtimamla korunacak biçimde doğal yapısının korunması.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı