DİVERTİKÜLİTİN 6 BELİRTİSİNE DİKKAT!

Şiddetli karın ağrısı, ateş, titreme, karında şişlik üzere belirtiler birçok farklı hastalıktan kaynaklanabileceği üzere, bağırsak hastalığı olarak bilinen divertikülit nedeniyle de gelişebiliyor. Divertikülit tedavisi hastanın yaşına, ek hastalıklarına, hastalığın yaygınlığına nazaran farklılık gösterebiliyor. Divertikülit belirtileri hafifse konutta tedavi ve divertikülit diyeti uygulanabiliyor lakin bağırsaklarda apse, fistül, obstrüksiyon (tıkanıklık), bağırsak duvarında delinme üzere durumlarda cerrahi tedavi tercih edilebiliyor. Memorial Ataşehir Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Şule Tanınmış Koç, divertikülit hastalığı hakkında bilgi verdi. 

Divertikül, bağırsak iç yüzeyinde bulunan astarda fıtıklaşma formunda kendini gösteren küçük, baloncuk formundaki yapılardır. Bağırsakta baloncuk üzere bir görünüme sahip olan divertiküler yapılarda iltihaplanma ya da enfeksiyon gelişimi ile karakterize durum olursa buna divertikülit ismi verilmektedir. Divertikülit hastalığı kendini farklı belirtilerle gösterebilmektedir. Divertikülit belirtileri genel olarak şu formda sıralanabilir; 

1. Şiddetli karın ağrısı divertikülite işaret edebilir. Karın ağrısı birçok farklı rahatsızlıktan kaynaklanabilmektedir. Lakin bilhassa karnın sol alt kadranında yaşanan şiddetli ağrılar divertikülit belirtisi olabilmektedir.
2. Ateş ve titreme önemsenmelidir. Ateş ve titreme bedende enfeksiyon belirtileri ortasındadır. Divertikülit kaynaklı enfeksiyon da ateş ve titremeye yol açabilir.
3. Karında şişkinlik divertikülit belirtileri ortasındadır. 
4. Kabızlık çok farklı nedenlere bağlı olarak yaşanabilir. Bilhassa başka şikayetlerle birlikte yaşanan kabızlık divertikülit belirtisi olarak kıymetlendirilebilir.  
5. Mide bulantısı ve bağırsak alışkanlıklarında besbelli değişiklik divertikülit belirtileri ortasındadır. 
6. Rektal kanama her vakit ciddiye alınması gereken bir şikayettir. Rektal kanamalar divertikülit belirtisi olarak yaşanabilmektedir.

Bu belirtilerin bir yahut bir kaçının yaşanması durumunda uzman bir doktora başvurulması gerekmektedir. 

Obezite ve sigara kullanımı riski artırıyor

Divertikül, ekseriyetle kalın bağırsakta zayıf olan alanların basınç altında kalması sonucunda gelişir. Bağırsağa uygulanan bu basınç, çeşitli büyüklükteki keselerin kolon duvarından dışarı fıtıklaşmasına neden olur. Divertikülit ise divertikül duvarı basınç altında kalıp yırtıldığında, bağırsağın o kısımda iltihaplanma ve bazen enfeksiyon gelişmesi nedeniyle ortaya çıkar.  Bazı faktörler divertikülit gelişme riskini artırmaktadır.  İleri yaş, obezite, sigara kullanımı, hareketsiz hayat, yüksek hayvansal besin alımı ve düşük lifle beslenme ile birtakım ilaçların kullanımı divertikülit gelişme riskini artırır. 

Tedavide geç kalmayın

Divertikülit teşhisinde hastanın şikayeti ve muayenede sol alt kadranda hassasiyet saptanması, laboratuvarda kan ve dışkı testleri, görüntülemede ultrasonografi ve batın tomografisi değerli rol oynar. Tedavi seçimi hastanın genel durumu, yaşı, tıbbi özgeçmişi, ek hastalıkları, hastalığın yaygınlığı ve komplikasyonları, medikal tedavilere olan toleransı ve hastanın tedavi tercihine nazaran yapılır.

• Belirtiler hafifse, meskende tedavi kâfi olabilir. Bu durumda divertikülit tedavisi için antibiyotikler reçete edilir. Lakin yeni kılavuzlar çok hafif hadiselerde antibiyotik gerekmeyebileceğini belirtmektedir.
• Bağırsakların daha kolay toparlanması ve dinlendirilmesi için birkaç gün boyunca sıvı bir diyetle beslenme önerilir. Belirtiler düzeldiğinde, diyete yavaş yavaş kademeli bir formda katı yiyeceklerin eklenmesi önerilebilir. Lifli beslenme kıymetlidir ve hastalara uzun vadede önerilir. Hastanın şikayetleri şiddetli ise ve ek hastalığı mevcutsa yatarak tedavi önerilebilir. Bu durumda damar yolundan beslenme ve antibiyotik tedavisi ile yakın takip yapılır.
• Bağırsaklarda apse, fistül, obstruksiyon yani tıkanma, bağırsak duvarında delinme üzere bir komplikasyon varsa yahut birden fazla divertikülit atağı geçirilmiş ise hastanın durumuna nazaran ameliyat ile cerrahi tedavi de uygulanabilir.

Divertikülit diyeti yapabilirsiniz

Her hastada farklı besinler hastalığı tetikleyebileceği için kişi hangi besinlerin şikayetlere yahut atağa neden olduğunu takip ederek hastalığı kötüleştiren besinlerden kaçınmalı ve diyetini buna nazaran ayarlamalıdır. Tertipli tuvalete çıkmaya çalışmak, kabızlık ve ıkınmaktan kaçınmak, divertiküler hastalığı önlemek ve komplikasyonlarını azaltmak için diyet kıymetlidir. 

• Lif içeren besinler tüketmek: Lif, dışkıya daha fazla su çekerek daha hacimli, yumuşak dışkı çıkarılmasını sağlar. Böylelikle bağırsaklarda daha süratli hareket ederek daha kolay atılır. 
• Su içmeyi ihmal etmemek: Daha fazla lifli besinler tüketmek daha fazla su emilmesine neden olur. Bu sebeple dışkıyı yumuşak ve hareket halinde tutmak için lifli besinlerle birlikte içilen su ölçüsünü artırmak gerekir. 
• Düzenli idman yapmak: Nizamlı fizikî aktivite, yiyeceklerin bağırsak sisteminden geçmesine yardımcı olur. Mümkünse her gün sistemli olarak antrenman yapmak kabızlığı değerli ölçüde pürüzler.

İleri hadiselerde ameliyat gerekebilir

Divertikülit hastalığının tedavisinde cerrahi müdahale gerektiren durumlar olabilmektedir. Genel olarak divertikülit tedavisinde cerrahi tedavi şu durumlarda yapılmaktadır. 

• Bağırsakta apse, fistül, tıkanıklık, bağırsak duvarında perforasyon (delinme) üzere bir komplikasyon varsa
• Birden fazla divertikülit atağı geçirilmesi durumunda
• Kişi bağışıklık sisteminin zayıf olması durumunda cerrahi müdahale ile tedavi gerekebilmektedir.

 Divertikül hastalığı olanlarda uygulanabilen iki ana ameliyat tipi vardır:

• Birincil Bağırsak Rezeksiyonu: Bu cerrahi prosedürde bağırsağın hastalıklı kısımları çıkarılır ve sağlıklı kısımları tekrar birleştirir. Bu prosedür bağırsak hareketlerinin olağana dönmesini sağlar. İltihap ölçüsüne bağlı olarak açık yahut endoskopik cerrahi tercih edilebilir.
• Kolostomi ile Bağırsak Rezeksiyonu: Kalın bağırsak ve rektum sağlıklı bağırsak kısımlarını tekrar birleştirmenin mümkün olmadığı kadar çok iltihap içeriyorsa, cerrah öncelikle bir kolostomi açar. Rektum, kalın bağırsak ile anüs ortasında bulunan bağırsak kısmına verilen isimdir. Kolostomi, karın duvarında bir kesi ile açıklık oluşturması ve kalın bağırsağın sağlıklı kısmına bağlanması ile yerleştirilir. Kişinin dışkısı açıklıktan bir torbaya geçerek torbada birikir. Bağırsaktaki iltihap hafiflediğinde, kolostomi kaldırılarak çevrilerek bağırsak yine bağlanabilir.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı