Krup hastalığına çoklukla kış aylarında salgın hastalıklar sırasında rastlanıyor. Soğuk algınlığı üzere başlayan krupta tipik olarak geceleri kaba, havlayan üslupta öksürük ve gürültülü nefes görülüyor. Bilhassa yakın temas durumunda bireyden bireye çarçabuk geçebiliyor. Fakat bu enfeksiyona neden olan etkenin bulaşan çocukta krup tablosuna yol açıp açmayacağı ferdî faktörlere de bağlı oluyor. Memorial Şişli Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Utkucan Uçkun, krup hastalığı hakkında bilgi verdi.
Krup 6 ay ile 3 yaş ortasında yaygın görülüyor
Krup; gırtlak, ses telleri ve soluk borusunu etkileyen bir enfeksiyon tablosudur. Çoklukla altta yatan etken bir virüstür. Sıklıkla süratle düzelen, hafif belirtilerle seyreder. Ancak bu belirtiler bazen daha önemli olup teneffüs meşakkatine yol açabilmektedir. Ekseriyetle 6 ay ile 3 yaş ortasındaki çocuklarda yaygındır. Birtakım çocuklar, iki yahut daha fazla krup atağı geçirebilmektedirler. Soluk borusu yaş aldıkça daha güçlü ve geniş bir yapıya büründüğü için 6 yaşından sonra az görülse de ergenlerde de krup tablosuna rastlamak mümkündür.
Krup hastalığı çoklukla soğuk algınlığı belirtileriyle başlıyor
Çocuklar gün boyunca soğuk algınlığı semptomları dışında genel olarak güzel görünebilirler, fakat geceleri kaba, havlayan tazda bir öksürük ve gürültülü nefes alma gelişebilir. Krup hastalığının belirtileri ortasında şunlar bulunur:
- Öksürük: Genellikle köpek havlar stilde ve kaba karakterde bir öksürüktür. Buna sebep; ses tellerindeki iltihabi süreç ve ödemdir. Ses değişimi ve kısıklığı olabilir.
- Solunum bulguları: Enfeksiyon, soluk borusunun iç yüzeyinde iltihabi bir sürece neden olmaktadır. Buna ek olarak bu süreçte salgısal artış da kelam konusu olabilmektedir. İltihabi yanıt ve salgılardaki bu artış, soluk borusunun daralması ile sonuçlanabilmektedir. Bu daralmanın sonucunda çocuklar nefes alıp verirken ‘stridor’ ismi verilen gürültülü bir ses çıkarırlar. Ayrıyeten daralmanın derecesiyle yanlışsız orantılı olarak çocuklar nefes alıp vermede zorluk çekebilirler.
- Diğer belirtiler: Yüksek ateş, halsizlik, iştah kaybı, burun akıntısı, ses kısıklığı ve boğaz ağrısı üzere soğuk algınlığı bulguları da tabloya eşlik edebilmektedir. Krup, ekseriyetle soğuk algınlığı bulgularına eşlik etse de öncesinde hiçbir bulgu vermeksizin de ortaya çıkabilmektedir.
Ciddi manada nefes darlığı gelişiyorsa dikkat
Tipik olarak, kruplu çocuklar sıklıkla geceleri kötüleşirler. Krup bulguları çoklukla enfeksiyon tablosunun başlangıcından 1-3 gün sonra en şiddetli düzeyine ulaşır ve sonrasında düzgünleşme periyoduna geçer. Lakin rahatsız edici nitelikteki öksürük bir hafta daha sürebilir. Soluk borusunun önemli manada daralması durumunda ortaya çıkan teneffüs badiresi ise kıymet arz eder. Çocuğun cildi yahut dudakları morarıyorsa, uykuya meyilli ise, teneffüs ıstırabı giderek kötüleşiyorsa yahut çok salya üretiyor ve yutma zahmeti çekiyorsa kesinlikle uzman bir tabip tarafından kıymetlendirilmesi gerekmektedir.
Nefes almada zorluk yaşandığında steroid ilaçlar kullanılabilir
Krup bir virüsten kaynaklandığı için antibiyotik tedavisi yardımcı olmaz. Krup hastalığı rastgele bir özel tedaviye gerek kalmadan çoğunlukla meskende güzelleşebilir. Krup etkeni kolay kolay bulaşabildiği için, hasta çocuğun öbür çocuklardan uzak tutulması gerekir. Parasetamol yüksek ateşi yahut boğaz ağrısını hafifletmeye yardımcı olabilir. Krup hava yollarının daralmasına ve nefes almada zorluğa neden olduğunda şişliği azaltmak ve nefes almayı kolaylaştırmak için steroid içerikli ilaçlar kullanılabilir. Ağızdan alınan steroid ilaçların yanı sıra nebülizör (maske) aracılığıyla verilen adrenalin hava yollarındaki şişliği azaltmaya yardımcı olabilmektedir.
Krup hastalığı- olan çocuğunuza düzgün gelecek öneriler
- Özellikle stridoru olan çocuklar sakinleştirilmeli ve rahat bir durum almaları sağlanmalıdır. Ağlamak, solumayı daha da zorlaştırabilmektedir.
- Yüksek ateş teneffüs suratında artışa neden olabilmektedir. Bu durumda parasetamol yahut ibuprofen içeren ateş düşürücüler verilebilir.
- Eğer çocuk istekliyse soğuk içecekler tüketmeleri teşvik edilmelidir. Bu, ödemi azaltmaya yardımcı olacaktır.
- Benzer biçimde soğuk ve pak hava da bulguları hafifletmeye yardımcı olabilmektedir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı