Filistin edebiyatının mevte karşı hayatla direndiğini söyleyen Filistinli şair ve
romancı Nasrallah, “Siyonist müellifler siyonist bir askere dönüşüyor” dedi
Nasrallah: Filistin edebiyatı
ölüme karşı hayatla direniyor
Filistin’in yaşayan en büyük şair ve romancılarından İbrahim Nasrallah,
Uluslararası Sezai Karakoç Günleri kapsamında Kocaelililerle bir ortaya geldi.
Gazze’nin Siyonistler tarafından zalimce bombalandığını hatırlatan
Nasrallah, Filistin edebiyatının vefata karşı hayatla direndiğini vurguladı.
Siyonist muharrirlerin insancıl görünmeye çalışsalar dahi bir anda Siyonist bir
askere dönüşebildiklerinin altını çizen Nasrallah, Sezai Karakoç’un Kudüs’ü ele
aldığı Alınyazısı Saati şiirinden bir pasaj okudu. Kocaeli Kongre Merkezi’nde
düzenlenen söyleşisinde Nasrallah’a sık sık alkışlarla karşılık veren
Kocaelililer, birebir vakitte anlatılanlar karşısında duygusal anlar yaşadı.
“FİLİSTİN’İN SİZE VE BU TÜRLÜ GÜNLERE GEREKSİNİMİ VAR”
Nasrallah, “Filistin’in sahiden bu türlü günlere ve sizlere muhtaçlığı var. Bu
kalabalığının burada bulunması Filistin halkı için çok kıymetli. Sezai Karakoç
beyin şiirinin girişini okuyacağım” dedi. Programda Nasrallah’a şiirlerinin
Türkçe seslendirmesi için Ayçin Kantoğlu ve moderatör olarak da çağdaş Arap
edebiyatı uzmanı Peren Birsaygılı Mut eşlik etti.
“ACI HAYATIMIZI KAPSIYORDU”
Siyonist işgalin başladığı günlerde doğmasının Filistin halkının yaşadığı bütün
acıları yaşama fırsatı verdiğini söyleyen Nasrallah, “Gözlerimle gördüm
insanların nasıl yaşadığını ve nasıl öldüğünü. O denli bir süreç geçirdik ki
umudun olmadığı, umut içermediği bir müddetti. Zira acı hayatımızı
kapsıyordu. Filistin halkının en az 10 yıla muhtaçlığı vardı bu acılardan kurtulmak
için. Bu yıllarda halkımın konutunu, toprağını kaybettiğine tanıklık ettim. Gördüğüm
olaylar elbette hayatıma tesir etti. Tabi ki bu yaşanılan zahmetler, tanıklık etmiş
olduğum şeyler sonraki tecrübelerime çok büyük katkısı oldu. Bu bağlamda
birçok şiir ve roman ele aldım. Bu yapıtlarda Filistin halkının mülteci
kamplarında yaşadığı zorluk ve problemleri dillendirdim. Fakat diyebilirim ki
yazdıklarım Filistin halkının yaşadıklarıyla direkt ilişkisi olmasa da ona
etkisinin olduğunu düşünüyorum” dedi.
“KASİDELER İNSANLARI KORUMAK İÇİN YAZILMALI”
Eserlerini yazmaya başladığı süreci aktaran Nasrallah, “Yazdığım kasidelerden
biri Arapça hocamı tendik emelli yazılmıştı. Zira kendisi bunları benim
yazdığımı düşünmüyordu. Kara eylül katliamı yaşandı Ürdün’de ve maalesef
bu katliamda hocamız şehit düştü. O gün hayatımda öğrenebileceğim en
büyük dersi öğrenmiş oldum. Tahsil ki kasideler insanları korumak, insanları
müdafaa etmek için yazılır. Onları tenkit etmek için değil. Bu ve bunun gibi
yaşamış olduğum olaylar yazım halime, edebiyatıma çok büyük katkı sağladı.
Bu yaşadıklarımın tesiri gözlemlenebilmektedir” sözlerini kullandı.
“SİZ BİZİ YENEMEZSİNİZ, BİZİ YOK EDEMEZSİNİZ”
Nasrallah’a Filistinlilerin şehitlerine zılgıt çekmesi geleneğini kitabının girişine
yazmasıyla ilgili soru yöneltildi. Bu soruya Nasrallah, “Filistinliler şehit
görmekten memnun oluyor biçiminde bir intiba vardı. Hasebiyle bu yapıtı yazmış
bulundum. Bu zılgıtlarla düşmanımıza siz bizi yenemezsiniz, siz bizi hezimete
uğratamazsınız, yok edemezsiniz bildirisi veriyoruz. Lakin biliyoruz ki şehitlerin
annesi herkesten fazla ağlayacaktır. Yalnızca yalnız kalacağı anı beklemektedir.
Bu kitabın yazılış nedeni dünyada insanların Filistinlilerin şehitlerinden mutlu
oluyorlar algısını yıkmak içindir. Filistinli annenin çok acı çektiğini aktarabilmek
içindi. Fakat insanların önünde alenen sarf etmediğimiz gözyaşlarımızı Filistin
özgür olunca çokça sarf edeceğiz” karşılığını verdi.
“İLK DİRENİŞÇİLER EDEBİYATÇILAR VE SANATÇILARDI”
Filistin edebiyatının dünü ve bugünüyle ilgili bir soruya da karşılık veren
Nasrallah, “Filistin edebiyatına bakacak olursak bunun rastlantısal bir edebiyat
olmadığını görürüz. Ve Filistin sanatına baktığımız vakit çok çok dolu
olduğunu görürüz. Filistin’de 1937 yılında sinema yapımı gerçekleştiren
bir şirket kuruldu. Hatta bu kurulan şirketin gazetelerde ilanını gördük. Bu
şirkete takviyede bulunun ki bu şirket de ülkeye katkıda bulunsun. Bu bilinç
Filistin halkının uyanık ve ayakta olduğunu gösteriyor. Direniş edebiyatının
ortaya çıkması bir boşluktan ötürü değil gerekliliktendir. Görünen o ki direniş
edebiyatı aslında direniş gerçekleşmeden evvel ortaya çıkmıştı. Diyebilir ki
Nekbe’den sonra birinci direnişçiler edebiyatçılar, sanatkarlardır.’’
“SİYONİSTLERİN YOK ETME POLTİKASINA KARŞI ÇIKILDI”
‘’Tabi bu da edebiyat müelliflerinin direnişçi olduğunu açıkça göstermekte.
Filistin edebiyatı çok kuvvetli bir halde Siyonistlerin yok etme politikasına
karşı bir çaba içerisinde. Zira Siyonist varlık Filistin halkına dair ne
varsa yok etmek istiyor. Demek istiyorum ki Siyonist varlık yıllar önce
Filistinlileri yok etmek için bir örgüt kurdu. Birinci olarak köylerin ve şehirlerin
isimlerini sildiler ve İbranice isimler koydular. Birinci kademe bu türlü başladı.
Sonrasında yapmış oldukları ise 500’e varan köyü yıkmaktı. 1948’de Gazze
şeridi içerisinde kalanlar Arapça’nın silinmesi tehlikesiyle karşılaştı. Dolayısıyla
şu an gördüğümüz edebiyatçılar bu adamların çocuklarıdır. Arapça’yı
konuşmak, Arapça’yı öğrenmek bir direniş tipiydi. Lisana tutunmasalardı,
dillerini korumasalardı direniş edebiyatı diye bir şey göremezdik. Filistinliyi
katlederek yok etmek, bugün Gazze’de gördüğümüz üzere, yalnızca meskenleri yok
ederek değil aksine insanları mümkün olduğunca çok sayıda Filistinliyi yok
etmeyi amaçlamıştır. Filistinlilere ilişkin milyonlarca zeytin ağacını yok ettiler.
İnsanlara, tabiata, ağaçlara karşı her türlü düşmanlığı gösteriyorlar. İçinde
hayat olan her şeye karşılar. Filistin’e dair ne varsa karşılar” tabirlerini kullandı.
“FİLİSTİN’İ TERK ETTİĞİMİZİ KİM SÖYLEDİ”
Yaşanan birçok olayın Filistinli müellifleri direkt ya da dolaylı olarak
etkilediğini söyleyen Nasrallah, “Amman’da bulunan mülteci kampında
geçirmiş olduğum günler çok sayıda şiir ve roman yazamama yardımcı oldu.
Gazze’nin yaşamış olduğu akınlar nedeniyle yazdığım şiirleri aktarabilirim.
İnsanlar Gazze’de yaşadığımı düşünüyor. Fakat onlara Gazze’ye giremediğimi
ve girmemin yasak olduğunu söylediğimde Gazze’yle ilgili detaysal ayrıntıları
nasıl aktarabildiğimi soruyorlar. Başka Filistin kentleriyle ilgili yazılarımla
benzer soruları alıyorum. Size kim Filistin’i terk ettiğimizi, Filistin’den
ayrıldığımız söyledi diye karşılık veriyorum” dedi.
“YIKILMIŞ BİR KÖYÜ O DENLİ BİR YAZMALISIN Kİ BİR DA YIKILAMASIN”
Sözlerine devam eden Nasrallah, “İkinci intifada olaylarında küçük bir çocuk
şehit edildi. Sadece dört aylıktı ve ismi İman Hiccu’ydu. Ve bir tank mermisi
onun karnından geçmişti. Onun fotoğrafını gördüğümde şehit olduktan sonra
çekilmişti. Adeta bu zulme karşı bir direniş halindeydi. Meleklerin Aynası adlı
divanımı yazmaya başladım. Bu kitap o çocuğun büyürse nasıl olurdu şeklinde
biyografisiydi. Kitabın büyük bir kısmında o küçük şehidin ağzından ifadeler
yer almakta. Tıpkı halde anne ve babası da bu divanda yer almakta. Yıkılmış
olan bir köy hakkında yazdığında yalnızca o köyü yazmıyorsun. Onu o denli bir ele
almalısın ki bir daha yıkılamasın. Bir şehit hakkında yazdığında da o denli bir
yazmalısın ki onu bir daha şehit edemesinler. Yazmış olduğum Meleklerin
Aynası isimli divanımı annesine gönderdiğimde beni arayarak ‘Bu divanı
okuduktan sonra anladım ki Filistinli bir çocuğu asla öldüremeyecekler’ dedi.’’
“SİYONİSTLER EDEBİYATTA DA PALAVRA SÖYLÜYOR”
‘’Filistin edebiyatı hayata, doğuşa işaret etmekte. Filistin Draması isimli eserime
de değinmek istiyorum. Bu yapıtta 18 yüzyıldan günümüze kadar Filistin
halkının neler yaşadığını işledim. Gazze Düğünleri isimli yapıtımda gülünecek
olaylara yer verdim. Münasebetiyle Filistin halkı Siyonistlere karşı vefata ölümle
değil vefata karşı hayatla direnmekte. Şifa Hastanesi’nde ve öteki yerlerde
nasıl gerçekleri yok edip bulandırıyorlarsa Siyonistler kendi edebiyatlarında da
yalanları işliyorlar. Edebiyat hoşluk demektir. Edebiyatın insanlığı öldürmek
gibi rolü bulunmuyor. Siyonist müellifler insancıl görünmeye çalışsalar da adeta
Siyonist bir askere dönüşüyorlar. Edebiyat sadece hoşluğun yanında olursa
edebiyat olur. İnsanlığın düşmanı ve mevtin dostu olursa edebiyatın edebiyat
olması mümkün değildir” diye konuştu.
İBRAHİM NASRALLAH KİMDİR?
2018 yılında Arabic Booker Prize mükafatını kazanan İbrahim Nasrallah, 1954’te
Amman-Ürdün’de, 1948’de anavatanlarından sökülen Filistinli bir ailenin
çocuğu olarak dünyaya geldi. Nasrallah şair, romancı, ressam ve fotoğrafçıdır.
Ürdün’deki Al-Wihdat Mülteci Kampı’nda büyümüş, Ürdün’de tahsil görmüş
ve kamptaki eğitim enstitüsünden eğitim sertifikası almıştır. İki yıl Suudi
Arabistan’da öğretmen olarak çalışan Nasrallah, daha sonra Ürdün’e dönerek
başta Ad-Dustur gazetesi olmak üzere çeşitli gazetelerde gazetecilik yapmıştır.
Nasrallah bugüne kadar 14 şiir, 23 roman ve 2 sinema eleştirisi kitabı yayınladı.
1985’te, her romanın bağımsız olduğu bir roman dizisi programında 250 yıllık
modern Filistin tarihini kapsayan Filistin Trajikomedisi’ni yayınladı. Eserleri
İngilizce, İtalyanca, Danca, Türkçe, İspanyolca, Farsça ve öteki lisanlara çevrildi.
Nasrallah’ın kitapları Arap dünyasında en çok satan kitaplar ortasında yer
alıyor.
EN KIYMETLİ ROMAN
Prairies of Fever isimli romanı, Guardian gazetesi tarafından Araplar yahut Arap
olmayanlar tarafından Arap dünyası hakkında yazılmış en kıymetli on romandan
biri olarak seçildi. En sonuncusu 2022’de ABD’deki Filistin Mükafatı Vakfı
tarafından Filistin Edebiyat Ödülü’ne layık görülmesi olmak üzere 11 ödül
kazandı. 1997’de Sultan Owais Edebiyat Şiir Ödülü’nü aldı. Beyaz Atlar
Zamanı isimli romanı 2009’da Milletlerarası Arap Kurgu Ödülü’ne aday gösterildi
ve İkinci Köpek Savaşı isimli romanı 2018’de Arabic Booker Ödülü’nü kazandı.
Ocak 2014’te, bacaklarını kaybetmiş biri kız biri erkek iki Filistinli gencin de
katıldığı bir teşebbüsle Kilimanjaro Dağı’na tepe yapmayı başardı. Tırmanış,
çocuklara tıbbi hizmet sağlamaya adanmış bir sivil toplum kuruluşunu
desteklemek içindi. Bu seyahati hakkında yazdığı Kilimanjaro’nun Ruhları adlı
romanı Katara Arap Romanları Ödülü’ne layık görüldü (2016). 2020 yılında
“Noel Ağacının Altında Bir Tank” isimli romanıyla Katara Ödülü’ne ikinci kez
layık görülen birinci Arap muharrir oldu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı