Halk ortasında ‘göz nezlesi’ olarak bilinen ‘adenoviral konjonktivit’, göz enfeksiyonlarının esas sebebini oluşturuyor. Gözün ön yüzeyinin ve göz kapaklarının içini örten şeffaf zar dokusunun iltihaplanması nedeniyle; gözlerde kızarıklık, yanma, batma, çapaklanma, şişlik, ağrı ve bulanık görme üzere problemler gelişiyor. Tedavide gecikilirse görmede azalmaya ve uzayan göz şikayetlerine bağlı olarak ömür kalitesinin bozulmasına yol açabiliyor. Havaların soğumasıyla birlikte kapalı ortamlarda bulunma sıklığının ve temasın artması nedeniyle virüsün daha kolay bulaşmasının yanı sıra hava şartlarının virüsün çoğalmasına uygun ortam sağlaması sonucu kış mevsiminde adenoviral konjonktivitin görülme sıklığı artırıyor. Acıbadem Altunizade Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Yeşim Tasalı,çevresel etkenlere dirençli olan bu virüsün oda asısında uzun müddet canlı kalabildiği için bulaşma riskinin de çok yüksek olduğu ihtarında bulunarak, “Enfeksiyon tedavi edilmezse aylarca sürebiliyor, beğenilen kırma kusuru yahut kalıcı görme azalması üzere geri dönüşümü olmayan hasarlar oluşturabiliyor. Ayrıyeten salgınlara neden olarak önemli bir iş gücü kaybına da yol açabiliyor” diyor.
Tek beğenilen başlayıp başkasına geçebiliyor
Adenoviridae ailesinden bir DNA virüsü olan adenovirüslerin gözlerde sebep oldukları adenoviral konjonktivit; gözün ön yüzeyinin ve göz kapaklarının içini örten şeffaf zar dokusunun iltihaplanması nedeniyle oluşan bir hastalık. Virüsün faklı alt tiplerine bağlı olarak enfeksiyonun formu de değişebiliyor. Örneğin; ateş, farenjite bağlı boğaz ağrısı, rinit ve kulak önü bezinde şişlikle birlikte oluşabildiği üzere, yalnızca konjunktivit ile çoklukla tek taraflı başlayıp, akabinde 1-3 gün içinde başka gözü de tutabiliyor. Adenovirüs enfeksiyonları; ‘enfeksiyöz’, yani bulaştırıcılığın ağır olduğu birinci evre ve ‘enflamatuar’, bir diğer deyişle hastalığın uzamasına bağlı bulguların oluştuğu evre olmak üzere iki kademeli ilerliyor. Enfeksiyöz olarak isimlendirilen birinci evrede gözlerde sulanma ve batma, kapaklarda şişlik ile ışığa hassaslık oluşuyor. Bu kozmosun devamında kapak içlerinde membran denen zar oluşumu görülebiliyor, yetersiz ve geç başlayan tedavi sonucu enfeksiyon müddeti çok uzayabiliyor. Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Yeşim Tasalı, enflamatuar evrede ise gözün ön kısmındaki saydam katmanda (kornea) virüse karşı geliştirilen bağışıklık cevabı nedeniyle lekelenmeler oluştuğuna dikkat çekerek, “Bu lekeler tedaviye karşın aylarca devam edebiliyor ve görme azalması ile astigmat gibisi görme kusuruna neden olabiliyor” diyor.
Bulaşma riski 3 hafta sürebiliyor
Adenovirüs çoklukla el ile göz sıvılarının teması ve teneffüs yoluyla (damlacıklar) bulaşıyor. Bulaşma özelliği, belirtiler ortaya çıkmadan 2-10 gün öncesindeki kuluçka devrinde başlıyor ve 2-3 haftaya kadar uzayabiliyor. Adenoviral enfeksiyonunun yayılmasında en kıymetli etken ise hijyen kurallarına uyulmaması ve yakın temasta bulunmak. Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Yeşim Tasalı, “Hastanın şikayetleri başlar başlamaz en kısa müddette göz tabibine başvurması ve teşhis alır almaz mümkünse izole olması, bulaşma riskini kıymetli ölçüde azaltıyor” diyor.
Göz nezlesine karşı 7 tesirli öneri!
Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Yeşim Tasalı, göz nezlesinin bulaşma riskini önleyen ve tedavi sürecinde dikkat edilmesi gereken kuralları şöyle anlatıyor:
- Ellerinizi sık sık en az 20 saniye boyunca sabunla yıkayın. Elinizi yıkamanın mümkün olmadığı yerlerde kesinlikle dezenfektan kullanın.
- Ellerinizle gözlerinize dokunmayın, gözlerinizi ovalamayın.
- Gözlerdeki çapakları kaynatıldıktan sonra ılıtılmış suyla temizleyin.
- Yastık kılıfını her gün değiştirmeyi alışkanlık haline getirin.
- Doktorunuzun önerdiği tedaviyi asla aksatmayın.
- Göz makyajı yapmayın ve göz makyajında kullanılan eserleri diğerleriyle paylaşmayın.
- Havlu ile peçete üzere eserleri diğerleriyle birlikte kullanmayın. Tek kullanımlık peçete kağıt havluları tercih edin.
Tedavi semptomlara yönelik uygulanıyor
Adenoviral konjonktivit, çok hafif bulgularla seyreden hastalar dışında ortalama 2 hafta sürebiliyor. “Bununla birlikte, az da olsa aylara uzanan olay hikayeleri de mevcut” diyen Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Yeşim Tasalı, tedavi sürecini şöyle anlatıyor: “Adenoviral konjonktivit için mutlaklaşmış bir tedavi şeması yok. Ekseriyetle yakınmalara yönelik dayanak tedavi uygulanıyor. Erken periyotta sulandırılmış povidon iyotla gözün tabip tarafından yıkanması, bunun damla formunda hazırlanarak hastanın tedavisine eklenmesi ve antibiyotikli damla ile yapay gözyaşı damlalarından çok uygun karşılık alınıyor; hastalık uzamadan kısa müddette atlatılıyor. Enflamatuar fazında olan adenoviral konjonktivitlerde ise gözün ön katmanında oluşan lekeler görme kaybına neden olmuşsa; kortizon içeren damlalar ve siklosporin içerikli damla tedavisine gerek duyuluyor. Bu tedaviyle görme kaybı giderilerek hastanın tekrar görmesi sağlanabiliyor. Bazen bu lekeler görme kaybına yol açmıyor, yapılan göz denetimlerinde tabip tarafından saptanıyor; hasta tedavi yahut takibe alınıyor. Bu nedenle bilhassa uzamış olayların birden çok defa denetimi kıymet taşıyor.” diyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı