Doğumdan sonra bebeğinizi kucağınıza almanın memnunluğu kıymet biçilemez. Lakin kimi hastalıklar, bu mutluluğumuza gölge düşürebilir. Bilhassa de çabucak hemen tüm bebeklerde görülen, makûs sonuçlar doğuran sarılık üzere. Avrasya Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ersin Sarı, yenidoğan sarılığı ile ilgili çok değerli bilgiler verdi.

Yenidoğan sarılığı nedir?

Bilirubin olarak bilinen ve cilde sarı tonda renk veren hususun, yeni doğan bebeğin kanında yükselmesi ve deride birikmesi ile oluşan duruma sarılık denir. Bebeğin birinci 28 günlük devrinde sık sık rastlanan yenidoğan sarılığı, ekseriyetle kalıcı olmamaktadır. Bebeğin karaciğerinin yetersiz gelmesiyle birlikte atılamayan bilirubinin fazlası, dokularda ve kanda birikir ve cilt üzerinde sarı bir katman gözlemlenir. Çoklukla fizyolojiktir ve 1-2 hafta içerisinde zaten geçer.

Yenidoğan sarılığı neden oluşur?

• Bilurubinin bedenden atılımını engelleyen doğumsal hastalıklar,
• Bebeğin anne karnında geçirdiği hastalıklar,
• Bebeklerdeki alyuvarların olağandışı formda daha süratli parçalanması,
• Kalıtsal karaciğer ve kan hastalıkları,
• Annenin diyabet hastası olması.
• Fizyolojik sarılıklar
• Enfeksiyonlar,
• Hepatit

Sarılık her bebekte oluşur mu?

Sarılık hakkında ortaya konulan istatistiksel datalara nazaran, olağan olarak doğan bebeklerin 65’inde, olağana nazaran erken doğan bebeklerin ise 85’inde sarılık gözlemleniyor. Ancak birden fazla bebeklerde sarılığın tesiri hafif geçerken, birtakım bebeklerde sarılık daha ağır hissedilebiliyor. Genel olarak patolojik ve fizyolojik olarak 2 kümeye ayrılan sarılık, patolojik olduğunda tehlikeli olabilir.

Patolojik sarılık neden çok tehlikelidir?

Kan hastalıkları, kan uyuşmazlığı, tiroit, bağırsak hastalıkları üzere meselelerin olduğu durumlarda meydana gelen sarılık çeşidi patolojiktir. Bilirubin düzeyi çok yüksektedir ve denetim altına almak lakin ışık tedavisi, ilaç yahut kan değişimi ile mümkün olur. Tedavi edilmediğinde çok önemli şikayetleri beraberinde getirir.

Sarılık ne kadar sürer?

Bebekte görülen sarılığın ne kadar süreceği, sarılığın çeşidine ve ortaya çıkma nedenlerine nazaran değişiklik gösterebilir. Şayet sarılık fizyolojikse, ekseriyetle 1-2 hafta sürer. Öteki hastalıklara taban hazırlayan patolojik sarılık ise çok daha uzun sürer. Bu durumda bebeğin hekim denetiminde tedavi edilmesi gereklidir. Tedavinin seyrine nazaran hastalığın düzgünleşme müddeti de değişim gösterir.

Sarılığın belirtileri nelerdir?

• Bebeğin cildinde ve gözün beyaz kısmında oluşan sarılıklar,
• Süt emme konusunda isteksiz olması,
• İştahsızlık,
• Kilo kaybı,
• Uykudan sıkıntı uyanma,
• Halsizlik.

Doktora ne vakit gidilmelidir?

• Bebeğin doğumundan itibaren birinci 24 saat içinde sarılık belirtileri başlamışsa,
• Vücutta gözlemlenen sarı katman giderek artıyor ve koyulaşıyorsa,
• Bebeğin ateşi 37,5’ten fazlaysa,
• Bebek çok halsiz ve hasta görünüyorsa,
• Uykudan uyanmak istemiyor ya da zahmet çekiyorsa kesinlikle bir doktora gidilmelidir.

Sarılık nasıl tedavi edilir?

Fizyolojik sarılık zaten sona erdiği için rastgele bir tedavi gerektirmez. Patolojik sarılığın tedavisi ise hastalığın nedenine nazaran gerçekleştirilir. Bu konuda en sorun teşkil eden durum artan bilirubin düzeyinin sonlara ve beyne ziyan vermesidir. Bu durumu önlemek için ışık tedavisi ismi verilen fototerapi tedavisi uygulanır. Bu tedavinin kâfi durumlarda ise kan değişimi yapmak gerekir. Kanın değiştirilmesine karar verilirken bebeğin kilosu, kaç günlük olduğu üzere kriterler göz önünde bulundurulur.

Sarılık tedavi edilmezse ne olur?

Bebekteki gözlemlenen sarılık çok yüksek düzeylere gelirse çok önemli sıkıntılara neden olabilir. Zira fazla bilirubin beyne yerleşir ve bebeğin beyninde kalıcı hasarlara yol açabilir.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı