Havalar soğudu, doğalgaz tüketimi arttı. İki büyük sanayi şehri Bursa ve Kayseri’nin kasım ayından itibaren doğalgaz kriziyle karşılaşabileceği uyarısı yapıldı. Gaz tedarikçisi şirketler, BOTAŞ’ın, elindeki fazla doğalgazı vermediğini iddia ederek ithalat için EPDK’ya başvurdu.
Meteoroloji, önümüzdeki hafta başından itibaren ülkenin büyük bölümünde kar yağışı beklendiğini ve hava sıcaklığının düşeceğini açıklarken, bir taraftan doğalgazda sıkıntı yaşandığına dair bilgiler gündeme geliyor. Alamadığı doğalgaza bile para ödeyen Türkiye‘de şimdi iki büyük şehir gaz kriziyle karşı karşıya. Bu konudaki uyarıyı Doğalgaz İthalatçıları ve İhracatçıları Birliği Başkanı Fatih Baltacı yaptı. Zaman’ın edindiği bilgilere göre, bu iki şehir Bursa ve Kayseri. Çok sayıdaki sanayi tesisiyle öne çıkan Bursa ve Kayseri‘nin yüksek gaz tüketimleri nedeniyle artan talebinin gelecek aydan itibaren karşılanamayacağı belirtiliyor. Krizin temelinde ise Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ’nin (BOTAŞ), elindeki fazla gazı isteyen şirketlere vermemesi yatıyor. Şirketler bunun üzerine ithalat için EPDK’ya başvurdu. Doğalgaz krizi için adı geçen Bursagaz gerekli girişimlerin yapıldığını, herhangi bir sorunun gözükmediğini açıkladı. BOTAŞ ise iki büyük şehrin gazsız kalacağı ve fazla gazın nasıl değerlendirileceği ile ilgili soruları cevapsız bıraktı.
Ankara’da düzenlenen Türkiye Enerji Zirvesi’nde gündeme gelen konu, şok etkisi yaptı. Doğalgaz İthalatçıları ve İhracatçıları Birliği (DİVİD) ve Enerco Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Baltacı, müşterisi olan iki kentin çok sayıdaki sanayi tesislerinin tüketimini karşılayabilmek amacıyla fazla gaz çektiğini kaydetti. Doğalgaz talebini karşılamak için BOTAŞ’a başvuru yaptığına vurgu yapan Baltacı şunları söyledi: "Ancak Botaş, ‘Al ya da öde’den dolayı tüketemediği gazın parasını öderken, benim gaz ihtiyacımı karşılamadı. Ben de gaz ithal etmek istiyorum diye EPDK’ya başvurdum. Ama böyle devam ederse, fazla gaz çektiği için Türkiye‘nin iki büyük şehri kasım ayında gazsız kalacak"
Doğalgazla ilgili bir kriz uyarısı da BOTAŞ’tan geldi. 3 yıl sonra Türkiye‘de doğalgaz krizi yaşanabileceğini belirten şirket Genel Müdürü Fazıl Şenel, doğalgaz açığı oluşmaması için özel sektörün bu piyasaya girmesi gerektiğini, böylece kendilerinin kontrat yüzdesinin düşmesine katkı sağlanacağını ifade etti. Hızlı büyümeye paralel 2011’de ciddi "Al ya da öde" sorunu kalmadığını aktaran Şenel şöyle konuştu: "Geçen yıl Rus gazında "Al ya da öde"ye düştük. Bunların bir kısmını telafi ediyoruz. İran’dan geçen yıl "Al ya da öde"ye düştüğümüz doğalgazı karşılamaya başladık. Bu yıl da bir kısmını telafi edeceğiz. Azerbaycan‘dan bir miktar al ya da öde giriyoruz ama yakın zamanda telafi edeceğiz." Halen 71 ile doğalgaz gittiğini ve yakın bir zamanda bu iller arasına Kilis‘in ekleneceğini aktaran Şenel, "Önce Mardin, Batman, ardından Şırnak, Hakkari, Sinop illerinde ihaleye çıkılacak." diyerek hedeflerinin 81 ile doğalgazı ulaştırmak olduğunu söyledi.
BOTAŞ: Bu hızla büyürsek 3 yıl sonra doğalgaz krizi çıkabilir
Doğalgazla ilgili bir kriz uyarısı da BOTAŞ’tan geldi. BOTAŞ Genel Müdürü Fazıl Şenel, 3 yıl sonra Türkiye‘de doğalgaz krizi yaşanabileceğini söyledi. Ankara‘da düzenlenen enerji zirvesinde katılımcılara bilgi veren Şenel, Türkiye‘nin hızlı büyümesine paralel gaz tüketiminin de arttığını belirterek, "Elimizdeki kontratlarla 3 yıl sonra arz sıkıntısı yaşanabilir." dedi. Özel sektörü rakip görmediklerini belirten Şenel, "Bu hızla büyümeye devam edersek gaz açığı olabilir. Bu noktada özel sektörü gayretli çalışmaya teşvik ediyoruz. Özel sektörün bu piyasaya girmesi bizim kontrat yüzdesi düşmesine katkı sağlayacak. Arz açığını kapatacak adımlar atılmalı." diye konuştu.
EPDK, BOTAŞ’a 431 bin lira ceza kesti
EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu), BOTAŞ’a 431 bin lira ceza kesti. Cezayla ilgili karar Kurul’un son toplantısında alındı. BOTAŞ’la birlikte İnegöl OSB de 370 bin lira ceza aldı. BOTAŞ ve İnegöl‘e kesilen cezanın nedeni, doğalgaz basınç düşürme ve ölçümü yapan (RMS) istasyonun BOTAŞ’a devredilmemesi oldu. EPDK her iki kuruma RMS’nin devir işlemlerinin tamamlanması için uyarı yapmış ancak iki kurum yatırım ve devir maliyetleri konusunda anlaşamadıkları için devir işlemini gerçekleştirememişlerdi. EPDK, kamu şirketi BOTAŞ’a ilk kez ceza kesmiş oldu. ANKARA ZAMAN
BOTAŞ’IN İTHAL ETTİĞİ DOĞALGAZ MİKTARI
Yıl Miktar*
1987 433
1990 3.246
1995 6.858
2000 14.822
2005 27.028
2006 30.741
2007 36.450
2008 37.793
2009 33.619