2021 yılında blockchain, kripto para, NFT, metaverse gündemde en çok yer alan sözler ortasına girdi. Türkiye’deki Google arama trendlerine baktığımızda, bu yıl “bitcoin” terimi aramalarının 2020 yılına nazaran 300’den fazla olduğunu görüyoruz. Bilhassa yılın birinci aylarında sık sık duymaya başladığımız ve “benzersiz, değiştirilemeyen dijital varlıklar” manasına gelen NFT’ler sanat dünyasında dijitalleşmenin yolunu açarken birçok farklı kullanım alanının ortaya çıkmasıyla sağlamlaştırdı.

Özellikle yılın son aylarında hayatımıza giren ve internetin sanal gerçeklik katmanı olarak nitelendirilen “metaverse” ise her daldan dünyanın önde gelen şirketlerinin yatırım yaptığı bir alan haline geldi. Huobi Ventures da 2021 yılı içinde ayırdığı 9 milyon dolarlık fonla GameFi ve metaverse dünyasına yatırım yapan kıymetli şirketlerden biri oldu. Metaverse şirketlerin yanı sıra sanat dünyasında da kıymetli bir karşılık budu. Travis Scott’ın Fortnite’ta avatar olarak verdiği beş konser, 12 milyondan fazla kişi tarafından izlendi. Dünyanın en büyük müzayede meskenlerinden olan Sotheby’s ise bir müzayede meskeni açtı.

Yıl boyunca metaverse dışında en çok duyulan kavramlardan biri de DeFi oldu. Geleceğin bankacılık kesimi olarak tanımlanan DeFi’daki büyüme, 2020’de 600 milyon dolardan 2021’nin sonunda 300 milyar dolara yaklaştı.

“Metaverse’ün ise 2022 yılının en büyük teknoloji trendi olması bekleniyor”

Huobi Küresel Bölge Genel Müdürü Alphan Göğüş, 2022 yılına ait beklentileri ise şu sözlerle lisana getirdi: “2022’de kripto para bölümündeki dikkat alımlı gelişmelerin yalnızca Bitcoin fiyatlamasıyla kalmayacağını düşünüyorum. NFT, DeFi ve GameFi üzere gelişmekte olan alanlardaki fırsatlar 2021’ye nazaran çok daha dikkat alımlı olabilir. Dijital varlık sahibi olma fikriyle 2021’de süratli bir yükseliş gösteren ve Collins Dictionary tarafından da 2021’de “yılın kelimesi” seçilen NFT’ler, 3 milyar dolarlık bir pazar yarattı. NFT’lere olan bu ilginin 2022’de de hem yatırımcılar hem de sanatkarlar tarafından tercih edilirliği yakından takip edilecek. Kurumsal şirketlerin ödeme aracı olarak kripto para üniteleriyle ortasındaki arayı azaltması ve ülke seviyesinde El Salvador ve Myanmar’ın, Bitcoin ve Tether’i yasal para ünitesi haline getirmesi 2022’de de tesirlerini gösterecektir.

Metaverse’ün ise 2022 yılının en büyük teknoloji trendi olması bekleniyor. Bu alandaki gelişmeler elbette kriptolar için de müspet gelişmeler sunabilir. Metaverse, oyun tabanlı süreçlerde ve yeni sanal oyun imkanları seviyelerinde yeni bir çağı tetikleyebilir.

Günümüzde finans alanındaki tartışmasız en heyecan verici kavram olan DeFi, artan potansiyeliyle, uygulama çeşitliliği ve yaygın olarak benimsenmesiyle yükselişe geçti. Yatırımcılar için DeFi ihtilal niteliğinde bir yenilik. DeFi yatırımlarındaki büyümeye karşın, kurumsal ilginin hala düşük kalması değerli bir büyüme potansiyeline işaret ediyor. DeFi, ferdî yatırımcılar için finansal piyasalara çarçabuk giriş imkanı sunarken; finans bölümü açısından tartışmasız en heyecan verici kavramlardan biri olmaya devam edecek.”

2021 yılında kripto paralar, metaverse ve NFT özelinde öne çıkan en kıymetli 10 gelişme:

Pandeminin finansal manada en büyük tesiri paranın dijitalleşmesi ve kripto para kullanımının yaygınlaşması oldu. Kripto paraların yaygınlaşmasıyla finansal istikrar telaşları artan devletler, dijital para üniteleri için çalışmalara başladı. Kasım ayında Nijerya’nın dijital para ünitesi eNaira için ülkede yaklaşık 500 bin kişinin dijital para cüzdanı indirdiği belirtildi. Bu mevzuda birinci sıralarda yer alan Çin’in ise Dijital Yuan çalışmalarını bitirdiği hatta iki pilot bölgede test evresinde olduğu belirtildi.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) da dijital lira denemeleri için ASELSAN, HAVELSAN ve TÜBİTAK-BİLGEM ile mutabakat zaptı imzaladığını duyurdu. TCMB’den yapılan açıklamada, blokzincir teknolojisi, dağıtık yapıların ödeme sistemlerinde kullanımı, anlık ödeme sistemleri ile entegrasyon üzere başlıklarda testlerin yapılacağı belirtildi.

ABD’li sanatçı Beeple’ın “Everydays: The First 5000 Days” isimli yapıtı, 69,3 milyon dolarlık satışla şimdiye kadarki en kıymetli NFT oldu ve bütün dünyanın dikkatinin NFT’ler üzerinde toplanmasını sağladı. Gerçek ismi Mike Winkelmann olan sanatkarın yapıtı, NFT fonu Metapurse tarafından satın alınırken; Beeple’ın “Human One” isimli son NFT’si ise 29 milyon dolarlık satışla en kıymetli NFT yapıtları listesinde ikinci sırada yer aldı.

Tesla CEO’su Elon Musk, Şubat ayında Tesla’nın 1,5 milyar dolar pahasında Bitcoin aldığını açıklayarak; araçlarının da Bitcoin ile satın alınabileceğine belirterek epey dikkat çekti. Elon Musk, Mayıs ayında ise Bitcoin’in çevreci olmadığını öne sürerek; bu durumun şirketin bedelleriyle örtüşmediğini ve karbon salınımında sürdürülebilir olana kadar bir evvelki kararını askıya aldıklarını açıkladı. İş adamının her açıklaması Bitcoin fiyatlarında önemli dalgalanmalara neden olurken, Musk birçok yatırımcıdan reaksiyon topladı.

ABD’li kripto para borsası Coinbase, ABD Menkul Değerler ve Borsa Komitesi’ne (SEC) yaptığı müracaatın kabulünden sonra Nisan ayında Nasdaq’ta COIN koduyla sürece açıldı. Pay başına 250 dolar referans bedel belirlenen COIN, böylece Tesla, Mastercard üzere isimlerin ICO bazında önüne geçti.

El Salvador Eylül ayında son derece radikal bir kararla Bitcoin’i resmi para ünitesi ilan etti. Bu adımla birlikte ülkedeki 2,1 milyon kişi dijital para cüzdanı Chivo’yu kullanmaya başladı. 6,5 milyonluk nüfusa sahip El Salvador’da hükümet, bütün vatandaşlarına 30 dolar bedelinde Bitcoin dağıtacağını açıklamıştı. El Salvador’un bir sonraki adımı ise IMF’nin ihtarlarına karşın 1 milyar dolar pahasında ve 10 yıl mühlet ile Bitcoin tahvilleri çıkartmak olacak. Bu adım, ülkede mali sisteme iştirakin artırılması açısından kıymet taşırken; ülkede kara para aklama faaliyetlerinin artma ihtimalinin kaygı verici olduğu belirtiliyor.

ABD’de Bitcoin vadeli süreç kontratlarına dayalı birinci borsa yatırım fonu (ETF), New York Menkul Değerler Borsası’nda (NYSE) süreç görmeye başladı. Birinci ETF Proshares’a aitti ve devamında birçok Bitcoin ETF’i onaylandı. Bu her ne kadar değerli bir gelişme olarak görülse de spot Bitcoin ETF’i olmaması nedeniyle, yatırımcıların aldıkları Bitcoin ETF’leri direkt spot Bitcoin fiyatına yansımıyor.

Bitcoin’le ilgili paylaşımlarıyla en çok dikkat çeken isimlerden biri olan Twitter CEO’su Jack Dorsey’nin istifası yeni soruları da beraberinde getirdi. Sık sık Bitcoin’e olan inancını lisana getiren Dorsey, yıl içinde 23,6 milyon dolarlık bir Bitcoin fonu başlattı. Ödeme şirketi Square’i ise Bitcoin yoluyla merkezi olmayan finansal hizmetler pazarına yönlendirme planlarını açıkladı ve yakın tarihte şirketin ismini Block olarak değiştirdi. Twitter’ın eski CEO’su ayrıyeten internetin mahallî para ünitesi olmak için en güzel adayın Bitcoin olacağını söylemişti. “Square yahut Twitter’da olmasaydım, Bitcoin üzerinde çalışıyor olurdum” diyen Dorsey’nin ilerleyen periyotta atacağı adımlar merakla bekleniyor.

Yıl boyunca çok sayıda kurumsal şirketten kripto paralara yatırım haberi geldi. Visa, müşterilerine kripto para üniteleri dünyasında yardımcı olmak için bir danışmanlık uygulaması başlattığını söyledi. Mastercard ise mutabakatlı olduğu bankaların Bitcoin ve kripto paralar konusunda daha fazla esneklik gösterebilmesinin önünü açtığına dair bir açıklama yaptı. ABD’nin en büyük sinema zinciri olan AMC sinema biletlerinin kripto para üniteleriyle satın alınabileceğini duyurdu. Şirketlerin 2022 yılında da kripto para ünitelerine ilgisinin artacağı savunuluyor. Facebook uzun müddettir üzerinde çalıştığı kurgusal kainatı Horizon’u daha yeterli anlatabilmek ve metaverse entegrasyonunu hızlandırmak ismine şirket ismini Meta olarak değiştirdi. Kelam konusu değişikliğin akabinde öbür oyun coinleri de süratle kıymet kazandı ve iki aylık süreçte katlanarak yatırımcısına da kazandırdı.

9. Ethereum’dan yeni bir uygunlaştırma adımı: Ethereum 2.0

Piyasa bedeliyle Bitcoin’in akabinde ikinci sırada gelen Ethereum ağının akıllı kontratlar özelliği sayesinde bireyler ortası para transferine ek olarak ortalarında DeFi, NFT üzere öne çıkan trendlerin de bulunduğu birçok farklı iş modeli kurgulanabiliyor. Yeni iş modellerinin gelişmesiyle birlikte ağ üzerinde oluşan süreç yükü artınca daha ölçeklenebilir ve tabiat dostu olan Proof-of-Stake modeline geçiş başladı. Bitcoin, madencilik için kullanılan elektrik ölçüsünün çok yüksek olması nedeniyle eleştirilirken; daha verimli mutabakat algoritmalarının hayata geçirilmesi ve blockchain ağları tarafından benimsenmesi değerli bir gelişme olarak gösteriliyor. Bu sürecin Web 3.0’a geçişi hızlandırması bekleniyor.

10. Kripto paralarda regülasyonların ayak sesleri duyuldu

Global manada artan regülasyon çalışmaları, mevcut sistemle entegrasyonu artırdı. Bölüm için 2021 yılı, ayakları yere daha sağlam basan bir yapıya kavuşulması için kıymetli temellerin atıldığı bir yıl oldu. Kelam konusu regülasyon çalışmaları ve bu çalışmalara yönelik sinyaller, kurumsal yatırımcının da ilgisini artırırken; çok sayıda farklı iş modellerini de ortaya çıkardı. Bu adımların en çok konuşulanı ise ABD’de kripto para sanayisini de ilgilendiren hususların de olduğu 1,2 trilyon dolarlık altyapı paketi oldu. Kelam konusu pakette, kripto para bölümündeki işletmeler için “komisyoncu” tarifleri da yer aldı. ABD Ulusal Gelirler Yönetimi, tasarının yasallaştırılmasıyla blockchain ağında faaliyet gösterenlerden rapor talep edebilecek ve bu faaliyette bulunanların karları üzerinden vergi alınmasının yolu açılmış olacak. Yasanın Ocak 2024’te hayata geçmesi; bu müddet zarfında ise birtakım değişikliklerin yapılabileceği öne sürülüyor.

BONUS

Huobi uzay çekilişi

Huobi Küresel, 8. yıl kutlamaları kapsamında bir uzay çekilişi gerçekleştirdi. 500 bin dolar kıymetindeki bu çekilişle bir Huobi kullanıcısı uzay seyahati fırsatı yakalarken kelam konusu mükafatın kazananı,

Huobi’nin resmi Twitter hesabından duyurulacak.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı