Bazıları uluslararası platformlarda, diğerleri yerel politik sistemler içinde fark yaratmaya odaklanmış bu 100 kadın, sınırları zorluyor, karar mercileri arasında sosyal etkileşim imkanları yaratıyor, topluluklara kapsayıcı düşünceyi aşılayıp sabit fikirleri değiştiriyor ve kalbimizi kazanıyor.
ELLE dergisinin 45 edisyonunun yaratıcı ve yönetici ekipleri tarafından oylanan kadınlardan oluşan bu fark yaratanlar listesi, belirli bir sıralama olmaksızın, kadınların her alanda sahip olduğu yumuşak gücün ve sismik etkinin altını çiziyor. Sıkı tutunun, yüzde 100 ilham içerir!
TOPLUM
Dünyayı değiştirmek için seslerini kullanan bu kadınlar, önyargılarla savaşarak haklarımız için yılmadan mücadele ediyorlar.
REEMA BINT BANDAR AL SAUD
Suudi Arabistanlı, 47 yaşında
NEDEN O?
Suudi Arabistan’ın Amerika Birleşik Devletleri büyükelçisi ve ülke tarihindeki ilk kadın elçi. Kadınların toplum içindeki rollerinin güçlendirilmesini savunuyor ve Suudi kadınların yaşam ve çalışma fırsatlarını genişletmek için uğraş veriyor.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Suudi Arabistan’da kadınların araba kullanma hakkını savunmak için başlattığı kampanya, amacına ulaştı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Hareketsiz durursanız, onlara sizi aşağı itme gücü vermiş olursunuz. Oysa yürümeye devam ederseniz sizi takip etmek zorunda kalırlar.”
SIRADA NE VAR?
Princess Reema, sahip olduğu Catmosphere Vakfı aracılığıyla Suudi Arabistan’da nesli tükenmek üzere olan Arap Leoparı gibi büyük kediler ve ekosistemleri hakkında farkındalık yaratmak için kasım ayında ikinci Catwalk yürüyüşünü başlattı.
SHANNON MELISA CHAN
Hong Konglu, 38 yaşında
NEDEN O?
Dr. Chan, Hong-Kong Çin Üniversitesi’nde mide-bağırsak cerrahı ve yardımcı doçent sıfatıyla yürüttüğü günlük işinin yanı sıra, dünya çapında imkânı kısıtlı insanlara cerrahi hizmet sağlamak amacıyla Sınır Tanımayan Doktorlar (Médecins Sans Frontières) ile yakın iş birliği içinde çalışıyor. Herkes için eşit tıbbi bakıma erişim hakkını savunuyor. Bugüne kadar Yemen ve Sudan gibi savaşın harap ettiği son derece tehlikeli yerlerde tıbbi yardımın ön saflarında yer aldı. Ayrıca Hong Kong’daki Covid-19 aşılama sürecinde aktif rol üstlendi.
ÖNE ÇIKMA ANI:
2021’de Hong Kong İnsanlık Ödülü’nü kazandı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Hayatın anlamını bulun ve sizi mutlu eden şeyleri yapın.”
SIRADA NE VAR?
Dünyanın az gelişmiş bölgelerine insani yardım sağlama taahhüdünü yineledi.
ANGELINA JOLIE
Amerikalı, 47 yaşında
NEDEN O?
Aktris, film yapımcısı, yardımsever, Kamboçyalı-Amerikan iyi niyet elçisi… Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’ndeki çalışmalarının yanında kararlı bir çevreci ve hayvan hakları aktivisti olarak tanınıyor.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Haziran 2020’de George Floyd’un öldürülmesinin ardından NAACP Yasal Savunma Fonu’na 200 bin dolar bağışta bulundu.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Başkalarına faydalı bir hayat yaşamasaydım hiçbir şeyin anlamı olmazdı.”
SIRADA NE VAR?
Every Note Played filminde ALCS teşhisi konan bir piyano virtüözüne yardımcı olan eski eş rolünü üstlenecek. Jolie, kadınları arıcılık konusunda eğitmek için Kamboçya’da başlatılan UNESCO’nun ikinci “Arılar için Kadınlar” programını yönetiyor.
Fotoğraf: Lachlan Bailey
MARTA LEMPART
Polonyalı, 43 yaşında
NEDEN O?
Sosyal ve politik aktivist olarak tanınan Lempart, hükümeti tarafından suçlandı, tutuklandı ve muhaliflerin ölüm tehditleriyle karşı karşıya kaldı. Ancak bu, kürtaj hakkını talep eden Kadın Grevi’ni başlatmasını ve yönetmesini engellemedi. Çalışmaları arasında Polonya’daki LGBTQ+ topluluğu üyeleri ve engelli insanlar için eşit hakları savunmak da yer alıyor.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Hükümet propagandasına karşı koymak için Polonya Kadın Grevi hareketini başlattı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
”Bir ileri bir geri gidiyoruz, bu da büyük bir hüsrana neden oluyor. Belli ki, zaman alacak ama sonunda oraya varacağımızı biliyorum, çünkü başka türlüsü imkânsız.”
SIRADA NE VAR?
Diğer aktivistleri ruh sağlığı desteği aramaya teşvik ediyor.
Fotoğraf: Katarzyna Pierzchala
VUSLAT DOĞAN SABANCI
Türk, 51 yaşında
NEDEN O?
Eski bir gazete yayıncısı olan Vuslat Doğan Sabancı, eğitimde eşitlik ve genç kadınları güçlendirmek için çalışan Aydın Doğan Vakfı’nın başkan yardımcısı. Aynı zamanda, anlamlı bir değişime giden bir yol olarak ”cankulağıyla dinleme”ye adanmış küresel bir girişim olan Vuslat Vakfı’nın da kurucusu. Kendi kendini yetiştirmiş bir sanatçı ve Türkiye’de insan hakları ve toplumsal cinsiyet eşitliği konularında güçlü bir ses konumunda.
ÖNE ÇIKMA ANI:
2021’de Vuslat Vakfı’nın Venedik Mimarlık Bienali için yaptırdığı ilk yaratıcı enstalasyon projesi, Valentino’nun Venedik’teki couture defilesinin mekânı oldu.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Dinlemek için aktif olarak orada bulunmanız gerekir ve dinlemek cesaret ister”.
SIRADA NE VAR?
“Kendimizle, birbirimizle ve doğayla bağlarımızı düzeltmeden sosyal sistemlerimizi düzeltemeyeceğimizi” savunmaya devam ediyor.
Fotoğraf: James Mollison
MANJULA PRADEEP
Hintli, 53 yaşında
NEDEN O?
Hindistan Gujarat’taki ortodoks bir aileden gelen ve büyürken tacizci babasına meydan okuyan Pradeep, günümüzde Hindistan’ın en yoksul topluluklarının hakları için çalışan bir avukat ve aktivist.
ÖNE ÇIKMA ANI:
2021’de Ulusal Kadın Liderler Konseyi’ni kurdu.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Kadın olduğum için gurur duyuyorum. Benim ülkemde bir kız çocuğu doğduğunda insanlar rahatsız oluyor. Böyle bir toplumda bıraktığım iz, fikirlerini dile getirmekten çekinen kadınları uyandırdı. Şimdi adaletsizlikle mücadele ediyorlar.”
SIRADA NE VAR?
Ülkenin dışlanmış gençliğini güçlendirmeyi amaçlayan WAYVE Vakfı aracılığıyla çalışmalarına devam ediyor.
MARIA RESSA
Filipinli-Amerikalı, 59 yaşında
NEDEN O?
Gazeteci ve eski Güneydoğu Asya CNN muhabiri olan Ressa, Filipinli bir online haber sitesi olan Rappler’in kurucu ortağı. Sahte haberlere karşı mücadelesi ve Filipin Devlet Başkanı’nı sürekli eleştirmesiyle gündemde. 2019’da hükümet tarafından başlatılan siyasi bir eylem olan ”siber iftira” nedeniyle tutuklandı.
ÖNE ÇIKMA ANI:
2021’de Nobel Barış Ödülü’nü aldı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Bir noktada başarısız olmadıysan başarılı olamazsın.”
SIRADA NE VAR?
Ressa, küresel siyasi online yolsuzluk hakkındaki gerçeği ifşa ettiği için Filipinler’de 100 yıldan fazla hapis cezasıyla karşı karşıya. Yeni kitabı How to Stand Up to a Dictator, oyunun kurallarını değiştiren araştırmalarının etkileyici bir anlatımı.
MACKENZIE SCOTT
Amerikalı, 52 yaşında
NEDEN O?
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki en zengin dördüncü kadın olan Scott, servetinin en az yarısını hayır kurumlarına vermeyi taahhüt etti ve yalnızca 2021’de 2,7 milyar doların üzerinde bağışta bulundu. 2014’te kurulduğundan beri zorbalığa karşı çalışmalar yürüten bir kuruluş olan Bystander Revolution’ın direktörü olan Scott aynı zamanda başarılı bir romancı. 2005’teki ilk romanı The Testing of Luther Albright ile Amerikan Kitap Ödülü’nü kazandı.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Amazon’un kurucusu milyarder Jeff Bezos’tan 2019’da boşanmasının ardından 55 milyon dolar değerindeki Beverly Hills evlerinden ikisini 2022’de California Community Foundation’a bağışladı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Eşitsizliklerle mücadele eden insanlar, yarattıkları değişimle ilgili hikayelerin merkezinde yer almayı hak ediyor. Bu, çalışmaları zenginler tarafından finanse edildiğinde de eşit derecede doğru bir yaklaşım.”
SIRADA NE VAR?
İhtiyaç sahipleri ve nedenlerini belirlemek için danışmanlarla çalışmaya devam ediyor. Ardından, karmaşık raporlar istemek veya yönetime müdahale etmek yerine, harcama kararlarını ihtiyaç sahiplerinin takdirine bırakıyor.
EMMA WATSON
İngiliz, 32 yaşında
NEDEN O?
Çocukken şöhret olmak birçok kişiyi kendi kendini yok etme sarmalına gönderirken Watson, Harry Potter’dan sonra başarılı film kariyerine devam etti. Günümüzde ayrıca insan hakları ve toplumsal cinsiyet eşitliği için savaş veren tutkulu bir aktivist olarak tanınıyor. BM İyi Niyet Elçisi olarak çalışmasının yanı sıra, insani çabalarının bir parçası olarak Bangladeş ve Zambiya’yı ziyaret etti, adil ticareti ve organik kıyafetleri teşvik etmek için çalıştı, kırsal Afrika’daki kızları eğitme hareketi olan Camfed International’ın elçisi olarak görev yaptı.
ÖNE ÇIKMA ANI:
BM Genel Merkezi’nde HeForShe kampanyası için bir etkinlikte yaptığı ikonikleşen “Ben değilsem kim? Şimdi değilse ne zaman?” konuşmasıyla tanınıyor.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Kim olduğuma başkalarının karar vermesini istemiyorum”.
SIRADA NE VAR?
Kamera arkasında çalışmak ve yönetmenlik yapmak için çalışmalarını sürdürüyor.
Fotoğraf: Courtesy Kering /Love your planet
MALALA YUSUFZAY
Pakistanlı, 25 yaşında
NEDEN O?
2012’de henüz 15 yaşındayken Pakistan’da Taliban tarafından vurulmasından bu yana Yousafzay, bu tür bir dehşet karşısında hayal bile edilemeyecek bir direnç gösterdi ve aldığı ağır yaralardan kurtulup etkin bir aktivist haline geldi. Kızların okullardan men edilebildiği ülkelerde eğitim için savaşmaya devam ediyor.
ÖNE ÇIKMA ANI:
2014’te Nobel Barış Ödülü’nü kazandı ve tarihte bu ödülü alan en genç insan oldu.
ÖZLÜ SÖZÜ:
”Bir çocuk, bir öğretmen, bir kalem ve bir kitap dünyayı değiştirebilir.”
SIRADA NE VAR?
Kızların seslerini yükseltmek, onlara liderlik ve öz savunma becerileri kazandırmak için Malala Fonu’nda Kız Programı’nı geliştiriyor.
Fotoğraf: Malin Fezehai for Malala
OLENA ZELENSKA
Ukraynalı, 44 yaşında
NEDEN O?
Mimarlık okumuş bir senarist olan Olena Zelenska, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir
Zelenski’nin eşi. Rus saldırılarından mustarip Ukraynalılara yardım etmeyi amaçlayan bir dizi insani girişim başlattı.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Temmuz 2022’de ABD Kongresi’nde Rusya’nın Ukrayna’yı işgali hakkındaki konuşmasıyla dikkatleri üzerine topladı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Dünyadan isteğim, bu savaşa alışmamanız. Evet, size uzak, uzun sürüyor, sıkılabilirsiniz ama lütfen alışmayın, çünkü herkes alışırsa bu savaş asla bitmez.”
SIRADA NE VAR?
Ukrayna’da ihtiyaç duyulan acil yardım araçlarını satın almak için fon toplama kampanyasına devam ediyor.
ÇEVRE
Gezegen üzerindeki etkimizi ciddi olarak ele almanın zamanı geldi. Bu kadınlar iklim değişikliği ve çevre kirliliği ile ilgili insiyatiflere yön veriyor.
XIYE BASTIDA
Meksikalı-Şilili, 20 yaşında
NEDEN O?
Bir iklim aktivisti ve Meksika yerlisi Otomi-Toltec topluluğunun bir üyesi olan Bastida, New York’taki Fridays for Future protestolarının ana organizatörlerinden. İklim aktivizminde yerli ve göçmenlerin önde gelen seslerinden biri.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Kırk devlet başkanını bir araya getiren Biden İklim Zirvesi 2021’e davet edilen tek konuşmacıydı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Toprak Ana’ya iyi bakın, çünkü bize iyi bakan Toprak Ana’dır.”
SIRADA NE VAR?
Şu anda Pennsylvania Üniversitesi’nde, politika alanında eğitim alıyor.
JANE GOODALL
İngiliz, 88 yaşında
NEDEN O?
Bir etnolog ve antropolog olarak kariyerini şempanzelerin davranışlarını incelemeye adayan Goodall, Birleşik Krallık’ta milli bir değer. Çalışmaları, insanlar ve hayvanlar arasındaki ilişki anlayışını kökten değiştirdi. Biyoçeşitliliğin korunması, sürdürülebilir kalkınma ve eğitim için Jane Goodall Enstitüsü’nü kurdu ve çalışmalarıyla çok sayıda ödül ve onur belgesi aldı.
ÖNE ÇIKMA ANI:
1986’da Afrika’da düzenlenen bir konferansta, araştırma adı altında şempanzelerin maruz kaldığı korkunç koşullardan haberdar edildiği anda bilim adamından eylemciye dönüştüğünü anlattığı konuşmasıyla hafızalara kazındı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
”Vahşi doğayı öldürürsek, ruhlarımızın bir parçasını da öldürmüş oluruz.”
SIRADA NE VAR?
Son kitabı, The Book of Hope: A Survival Guide for Trying Times geçen yıl çıktı.
SONIA GUAJAJARA
Brezilyalı, 48 yaşında
NEDEN O?
Brezilya yerli topluluklarından Guajajara, kabilesinin bir üyesi olan aktivist Sonia Guajara, aynı zamanda ülkesinde aktif bir siyasetçi. 2018 seçimlerinde Brezilya devlet başkanlığına adaylığını koydu ve böylece Brezilya’da federal bir yönetici pozisyonu için aday olan ilk yerli oldu.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Guajajara, 2022’de Time dergisi tarafından dünyanın en etkili 100 kişisinden biri seçildi.
ÖZLÜ SÖZÜ:
”Brezilya çok gergin bir dönemden geçiyor. Yerli halkların arazi hakları saldırı altında. Hayatlarımız tehlikede.”
SIRADA NE VAR?
Guajajara, dünyanın dikkatini Covid-19 salgını sırasında ayaklar altına alınan yerli haklarına çekiyor.
EMILY LAM-HO
Hong Konglu, 38 yaşında
NEDEN O?
Hong Kong’un önde gelen ailelerinden birine mensup olan Lam-Ho, hayatını hayır işlerine adamayı seçti. EcoDrive Hong Kong’un CEO’su ve kurucu ortağı sıfatıyla tek kullanımlık plastiklerin azaltılmasını desteklemek amacıyla toplumun eğitilmesi için şirketler ve okullarla iş birliği yapıyor. Bu yılın başında ayrıca kadın girişimcileri, olumlu bir sosyal veya çevresel etki yaratan şirketleri finanse etmeye odaklanan bir yatırım şirketi olan Empact28’i kurdu.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Emily, kadınları destekleme girişimleri konusunda yönetime tavsiyelerde bulunan Hong Kong Kadın Komisyonu’nun konsey üyeliğine hükümet tarafından üçüncü kez atandı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“İyi kadın akıl hocalarına sahip olmak çok önemli. Benzer zihniyete sahip benzer insanları desteklemek istememin sebeplerinden biri de bu. Bence birçok insanın ihtiyacı olan tek şey kendilerine küçük bir şans verilmesi.”
SIRADA NE VAR?
Bir yaşam tarzı platformu olan ve sürdürülebilir yaşamı destekleyen 8Shades üzerinde çalışıyor.
RIDHIMA PANDEY
Hintli, 15 yaşında
NEDEN O?
Dokuz yaşındayken, iklim değişikliğiyle mücadelede yeterli adımları atmadığı için Hindistan hükümetine dava açtı. Ayrıca, birçok ülkenin iklim krizine karşı harekete geçmemesi sebebiyle Birleşmiş Milletler’e şikâyet dilekçesi yollayan genç aktivistlerden biriydi.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Henüz 13 yaşındayken yerel bir etkinlikte ilham verici bir TED konuşması yaptı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Daha iyi bir gelecek istiyorum. Geleceğimi kurtarmak istiyorum. Geleceğimizi kurtarmak istiyorum. Tüm çocukların ve gelecek nesillerin tüm insanlarının geleceğini kurtarmak istiyorum.”
SIRADA NE VAR?
Kısa bir süre önce “BM Kadınlar 2030 için 30” girişimine seçildi. Bu yolla gençlik ve toplumsal cinsiyet konularında danışmanlık verecek ve sürdürülebilir değişim için politika oluşturmanın merkezinde yer alacak.
AUTUMN PELTIER
Kanadalı, 18 yaşında
NEDEN O?
Kanada’nın Manitoulin Adası’nda yaşayan Wiikwemkoong yerlisi Peltier, ülkedeki yerli halkların haklarını savunan etkin bir isim. 2019’da Kanada yerlilerinin temiz su koruma programının yöneticisi seçildi.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Peltier, 2018’de 14 yaşındayken BM Genel Kurulu’nda kaynak sularının korunması konusunda dünya liderlerine seslendi.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Anne karnındayken dokuz ay suda yaşarız ve annemiz bizi suda taşır. Bir cenin olarak öğrendiğimiz ilk iki şey; suyu nasıl seveceğimiz ve annemizi nasıl seveceğimizdir.”
SIRADA NE VAR?
2022’de Genç Liderler İnsan Hakları Ödülü’nü alan Peltier, Kanada yerlilerinin temiz su hakkı için mücadele etmeye devam ediyor.
SWIETENIA PUSPA LESTARI
Endonezyalı, 27 yaşında
NEDEN O?
Su altı dalgıcı, çevre mühendisi ve aktivisti Lestari, günümüzün Wonder Woman’ı olarak adlandırılıyor. Jakarta merkezli Divers Clean Action’ın (DCA) yönetici direktörü ve kurucu ortağı olan Lestari, resiflerden çöpleri, özellikle plastik atıkları temizleyen ve bulduklarını geri dönüştüren gönüllü dalgıçlardan oluşan bir ekibe liderlik ediyor.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Lestari, 2017’de Endonezya Gençlik Deniz Enkazı Zirvesi’ni kurdu ve 2019’da Malezya’da Barack ve Michelle Obama’nın Obama Vakfı Liderler Forumu’na davet edildi.
ÖZLÜ SÖZÜ:
”Gençler daha büyük ve daha hızlı değişiklikler yapabilir.”
SIRADA NE VAR?
Tek kullanımlık plastiklere hayır deme kampanyasını güçlendiriyor.
GUNHILD STORDALEN
Norveçli, 43 yaşında
NEDEN O?
Tıp doktoru ve çevre aktivisti Stordalen, artan nüfusun sağlıklı ve besleyici gıdaya erişimini sağlamak amacıyla küresel gıda sistemini dönüştürmeyi hedefleyen EAT Vakfı’nın kurucusu ve yönetim kurulu başkanı.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Bir hayvan hakları savunucusu olarak, sayfalarında kürke yer verme politikasını değiştirene kadar ELLE dergisiyle röportaj yapmayı reddetti. Sonuç olarak ELLE, 2021’de tüm edisyonlarında kürkle ilgili yayınları yasakladı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Eğer bir kız öğrenci küresel tartışma eğilimini tek başına değiştirebiliyorsa, birlikte neler yapabileceğimizi hayal edin!”
SIRADA NE VAR?
Aralarında Birleşmiş Milletler Beslenmeyi Ölçeklendirme Hareketi ve Dünya Ekonomik Forumu Gıda Sistemleri Yönetim Kurulu’nun bulunduğu çeşitli kurul ve danışma konseylerinde çalışmalarını sürdürüyor. Ayrıca Friends of Ocean hareketinin elçisi ve ulusal sağlık sisteminde karbon emisyonunu sıfıra indirme hedefini taşıyan Net Zero NHS Uluslararası Liderlik Komitesi’nin bir üyesi.
GRETA THUNBERG
İsveçli, 19 yaşında
NEDEN O?
O, yeni nesil iklim aktivistlerinin öncü sesi. 15 yaşındayken ülkesi İsveç’te her cuma parlamento önünde ”İklim için Okul Grevi” yazan bir pankartla yaptığı protesto gösterileri ilgi çekti ve çok geçmeden tüm dünyada benzer okul protestoları görülmeye başlandı. Hükümetlerden çekinmeden, utanmadan hesap sorulmasını istedi ve ataerkil güç oyunlarıyla gözünü korkutmaya çalışanlara savaş açtı.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Uçakla seyahatten kaçınmak için İsveç’ten Kuzey Amerika’ya yelkenli tekneyle gitti ve 2019 BM İklim Eylemi Zirvesi’ndeki konuşmasında artık ikonik olan ‘How Dare You?’ (Bu ne cüret?) sözünü söyledi.
ÖZLÜ SÖZÜ:
”Evimiz yanıyor. Evimizin yandığını söylemeye geldim.”
SIRADA NE VAR?
Çocuk aktivist olmanın ağırlığını yeterince üstlendiğini, her ne kadar amacına bağlılığını sürdürse de küresel iklim hareketinin tek yüzü olmayı tercih etmediğini söylüyor. Thunberg şu sıralar yerel meselelerde yerel halkı dinlemenin önemini vurgulayan konuşmalarıyla öne çıkıyor.
HOA TRAN
Vietnamlı, 42 yaşında
NEDEN O?
Vietnam, iklim değişikliğiyle savaş taahhüdünde diğer bazı ulusların gerisinde kaldığında, bir sivil olarak sorumluluk üstlenip 2016’da sürdürülebilir üretimi ve doğal korumayı benimseyen Greenhub Vietnam’ı kuran Hoa Tran, yaklaşık yirmi yıldır uluslararası kuruluşlarla çalışarak kalkınma projeleri yönetiyor ve doğal kaynakların ortak yönetimi, atık yönetimi, çevre koruma, plastik kirliliği ve iklim değişikliğine uyum gibi konuları ele alıyor.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Savunucusu olduğu “sıfır atık” yaklaşımının Vietnam’da tanıtılıp uygulanmasına öncülük etti. Deneyimlerini küresel ağlarla paylaşıyor.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Sürdürülebilir yaşamı öğrenmeye başlamak için asla çok genç değilsiniz.”
SIRADA NE VAR?
Çocuklara yönelik “Sıfır atık okullar ve daha fazlası” girişimini (ZHub) geliştiriyor. Ayrıca, Vietnam’da kentte ve kıyı bölgelerinde bulunan plastik çöpünün haritalanması üzerinde çalışıyor.
EKONOMİ
Tarihsel olarak erkek egemen bir sektörde yarattıkları dalgayla ipleri ellerinde tutuyorlar.
REEM BADRAN
Ürdünlü, 53 yaşında
NEDEN O?
2009 yılında Ürdün Ticaret Odası’nın yönetim kurulu üyeliğine aday olup kazanan ilk kadın oldu. Bu başarının ardından 2010 yılında milletvekili seçimlerine girdi ve kota sistemi dışında parlamentoda sandalye kazanan ilk kadın oldu. Şu anda yatırım, kadın, gençlik, liderlik, eğitim, sanat, spor, finans ve ekonomi alanlarında faaliyet gösteren ve kâr amacı gütmeyen birçok kuruluşun üyesi.
ÖNE ÇIKMA ANI:
New York’taki International Women’s Entrepreneurial Challenge Foundation tarafından “İş Dünyasında Dünyanın En Başarılı Kadınlarından Biri” seçildi.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Daha iyi gelir elde etmek için en mantıklı adım, kişinin kendi işini kurmasıdır. Bunun için ise cesaret ve sebat gerekiyor.”
SIRADA NE VAR?
National Microfinance Bank Genel Müdürü sıfatıyla Ürdün’de yoksul kesimlere gelir sağlayan projeleri finanse etmeye devam ediyor.
CHOI SOO YEON
Koreli, 40 yaşında
NEDEN O?
Güney Kore’nin halka açık şirketlerinde yönetici pozisyonlarının yüzde 95’i erkeklerin egemenliğinde ve CEO’ların ortalama yaşı 58 ve üzerinde. Soo Yeon işte böyle bir ortamın parlayan yıldızı.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Güney Kore’nin bir numaralı internet operatörü Naver’in şimdiye kadarki en genç lideri. Naver, arama, çevrimiçi alışveriş ve haritalar açısından genellikle Google ile karşılaştırılan dev bir yapı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“İleriye doğru bir adım atmak için en acil görevimiz, kurum kültürümüzü güven ve otonomiye dayalı bir sisteme entegre etmektir.“
SIRADA NE VAR?
400 çalışanla yüz yüze yaptığı görüşmelerle çalışanların Naver’in yapısal problemleri hakkındaki görüşlerini ve bunları çözmek için önerilerini dinledi.
ESTER DUFLO
Fransız-Amerikalı, 49 yaşında
NEDEN O?
Massachusetts Institute of Technology’de Yoksulluğu Azaltma ve Kalkınma Ekonomisi profesörü. Alışılageldiği gibi büyük soruları büyük ve kapsamlı teorilerle yanıtlamaya çalışmak yerine, “Hindistan kırsalındaki öğretmenleri işe gelmeye veya ebeveynleri çocuklarına aşı yaptırmaya en iyi nasıl ikna edebiliriz” gibi küçük sorulara pratik yanıtlar arayarak kalkınma ekonomisini dönüşebilir bir zemine oturttu.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Gelişmekte olan ülkelerde yoksulluğu azaltmak için hangi politik müdahalelerin işe yaradığını araştıran çalışmasıyla 2019’da İktisadi Bilimler alanında Nobel Ödülü’ne layık görüldü. Tarihte bu ödülü alan ikinci kadın oldu.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Yoksullar da hepimiz gibi sıkılıyor. Mutlulukları onlar için sağlıkları kadar önemli olabilir.”
SIRADA NE VAR?
Son kitabı Good Economics for Hard Times’ı çıkardı.
Fotoğraf: Bryce Vickmark
GITA GOPINATH
Hintli Amerikalı, 50 yaşında
NEDEN O?
Dünyanın önde gelen makroekonomistlerinden biri olarak kabul edilen Gopinath, Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) Genel Müdür Yardımcısı.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Düşük ve orta gelirli ülkelere hızla aşı temin edilmesini sağlayarak pandeminin sona erdirilmesinde önemli rol oynadı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Sorunlar hakkında düşünüyorum. Ekonomi eğitimimi çözümler geliştirmek için kullanıyorum.”
SIRADA NE VAR?
Bir yandan Harvard Üniversitesi’nde akademisyen olarak araştırmalarını yayınlarken, diğer yandan iklim değişikliğiyle mücadele etmek için karar mercilerini bir araya getirdiği etkinlikler düzenliyor.
Fotoğraf: Getty Images/Bloomberg
CHRISTINE LAGARDE
Fransız, 66 yaşında
NEDEN O?
Halen Avrupa Merkez Bankası Başkanı olan Lagarde’nin etkileyici kariyeri Paris’te uluslararası bir ticaret hukuku firmasında başladı. 2005 yılında Fransa’nın Dış Ticaret Bakanı oldu. Ardından Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy onu Ekonomi Bakanı olarak atadı. Siyaset ve ekonomideki az sayıdaki kadından biri, her hareketi benzer konumdaki erkeklerin karşılaşmayacağı şekilde incelenip irdelendi.
ÖNE ÇIKMA ANI:
2011’de Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) Genel Müdürü olmak için Fransız hükümetindeki görevlerini bıraktı ve bu göreve gelen ilk kadın oldu. Göreve gelir gelmez Euro bölgesindeki borç kriziyle karşı karşıya kaldı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Kadınlara ancak durum zorlaştığında görev verildiğine dair bir teorim var. Bunu birçok kez gözlemledim. Kriz zamanlarında, kadınlardan mevcut karmaşayı çözmeleri, sorunlarla yüzleşmeleri ve tamamen durumu düzeltmeye odaklanmaları isteniyor.”
SIRADA NE VAR?
Enflasyon, Euro bölgesinde rekor bir seviyede seyrettiği için Ukrayna’daki savaş sebebiyle oluşan fiyat artışlarını dengelemeye ve bu amaçla 19 ülkeden karar mercileri ile anlaşmaya varmaya çalışıyor.
Fotoğraf: Courtesy of European Central Bank
MARIANA MAZZUCATO
İtalyan Amerikalı, 54 yaşında
NEDEN O?
University College London (UCL) İnovasyon ve Kamu Amaçları Enstitüsü’nün Kurucu Direktörü, İnovasyon Ekonomisi ve Kamusal Değer Profesörü, Dünya Sağlık Örgütü’nün Herkes İçin Sağlık Ekonomisi Konseyi Başkanı ve İktisadi Düşüncenin Sınırlarını Geliştirme Ödülü Leontief’in sahibi. Karar mercilerini, zamanımızın en büyük sorunlarını çözmek için moonshot yöntemini (imkânsız gözükeni başarmak için cesur adımlar atmak) kullanarak piyasaları yeniden şekillendirmeye davet ediyor.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Mazzucato, dünya çapında ses getiren kitabı Mission Economy: a moonshot guide to change capitalism into practice’deki fikirleri uygulamaya koyarak Avrupa’nın 100 milyar Euro’luk inovasyon fonunu şekillendirdi.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Tarih bize inovasyonun, yalnızca Kaliforniya’daki bir grup genç beyaz erkeğin değil, muazzam bir kolektif çabanın sonucu olduğunu söylüyor. Dünyanın en büyük sorunlarını çözmek istiyorsak, bunu daha iyi anlamamız gerekiyor.”
SIRADA NE VAR?
Yeni kitabı “The Big Con: how the consulting industry has infantilized government, weakened business and warped our economies” yakında çıkacak.
STEFANIE STANTCHEVA
Bulgar, 36 yaşında
NEDEN O?
Harvard Üniversitesi’nde ekonomi profesörü olan Stantcheva vergi politikasının yenilikçilik, eğitim ve zenginlik üzerindeki uzun süreli etkilerine odaklanıyor.
ÖNE ÇIKMA ANI:
The Economist tarafından son on yılın en iyi sekiz genç ekonomistinden biri seçildi.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Ekonomik konularda daha fazla bilgi ve eğitimin gereğine inanıyorum.“
SIRADA NE VAR?
Büyük ölçekli sosyal araştırma ve deneyleri kullanarak insanların vergilendirme, sağlık hizmetleri, göçmenlik politikaları, çevre politikaları ve sosyal hareketliliğe yönelik tutumlarını keşfetmeye odaklanıyor.
Fotoğraf: Tyler Smith
SİYASET
Kanunları yeniden düzenleyen, fikirleri değiştiren ve daha iyi bir dünya için lobi yapan bu kadınlar işlerin nasıl yapılacağını iyi biliyorlar.
JACINDA ARDERN
Yeni Zelandalı, 42 yaşında
NEDEN O?
Ardern, seçildiği 2017’den bu yana, Christchurch terörist saldırılarından White Island yanardağ patlamasına ve tabii ki Covid-19 salgınına kadar hiçbir başbakanın tahmin edemeyeceği krizlerden geçti. Sertliği, empati kabiliyeti ve çalışan bir anne olmanın zorlukları konusundaki dürüstlüğüyle tanınıyor. 2020 genel seçimlerinde ezici bir zafer kazandı ve partisine son 50 yılın en fazla oyunu kazandırdı.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Görevdeyken doğum yapan Andern, 3 aylık bebeğini Birleşmiş Milletler toplantısına getirdi.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Politikanın egoların çarpıştığı, sürekli olarak birbirinize gol atmaya odaklandığınız bir yer olması gerektiği fikrine gönülden isyan ediyorum. Evet, güçlü bir demokrasiye ihtiyacımız var ama hem güçlü hem nazik olabilirsiniz.”
SIRADA NE VAR?
Gelecek yılki seçimlere hazırlanıyor.
Fotoğraf: Depositphotos
KARINE JEAN-PIERRE
Fransa doğumlu Amerikalı, 44 yaşında
NEDEN O?
Beyaz Saray Basın Sekreteri görevini üstlenen ilk siyahi ve bu görevde olup açıkça eşcinsel olduğunu beyan eden ilk kişi. Jean-Pierre, anne olmadan ve politikaya girmeden önce, Columbia Üniversitesi’nde kamu ve uluslararası ilişkiler alanında öğretim görevlisi, aktivist ve siyasi yorumcuydu. Ayrıca NBC News ve MSNBC’de politik analist olarak çalıştı.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Ağustos 2020’de Kamala Harris’in yönetim ekibinin başına geçti.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Büyük hayaller kurun ve gerçek benliğinizi asla kaybetmeyin.“
SIRADA NE VAR?
Amerikan siyasetinin sürekli değişen ortamında, Beyaz Saray Basın Sekreteri olarak Başkan Biden’ın vizyonunu ulusa iletmekle meşgul.
Fotoğraf: Shutterstock
URSULA VON DER LEYEN
Belçika doğumlu Alman, 64 yaşında
NEDEN O?
Angela Merkel yönetiminde farklı bakanlık görevlerini üstlenen Von der Leyen, çocuklar için kreşlerin sayısının artırılmasından borsaya kayıtlı şirketlerin yönetim kurulları için bir kadın kotasının getirilmesine ve eşcinsel evliliğin yasallaştırılmasına kadar bir dizi sorun hakkında, mensubu olduğu partinin geleneksel üyelerini rahatsız eden cesur açıklamalarıyla tanınıyor. Almanya’nın ilk kadın Savunma Bakanı oldu ve lider olarak Angela Merkel’in haleflerinden biri olarak görülüyordu.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Temmuz 2019’da Avrupa Komisyonu Başkanı seçildi ve bu göreve gelen ilk kadın oldu.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Bir şeye emek vermek için ille de başarılı olma ihtimalinin yüksek olması gerekmez, sadece iyi ve doğru olduğu için de uğruna çalışmayı hak edebilir.”
SIRADA NE VAR?
AB’nin yıl sonuna kadar tüm Rus petrol ithalatının yüzde 90’ını yasaklamayı planladığını aktardı.
iletmekle meşgul.
Fotoğraf: Courtesy of European Union
SANNA MARIN
Fin, 36 yaşında
NEDEN O?
Finlandiya Başbakanı, geçtiğimiz günlerde bir partide arkadaşlarıyla dans ettiği bir videonun viral olması ve kendisini uyuşturucu testi yaptırmaya zorlayan muhaliflerden orantısız eleştiriler almasıyla uluslararası haberlere konu oldu. Sayısız politikacı ve kanaat önderi, iktidar konumundaki bir kadının maruz kaldığı haksız muameleyi vurgulayarak, onu desteklemek için öne çıktı. Dansına duyulan öfke, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından tavır ve Covid-19 kriziyle ustaca mücadele etmesi de dahil olmak üzere, dikkatleri lider olarak yaptığı başarılı işlerden uzaklaştırıyor.
ÖNE ÇIKMA ANI:
34 yaşında, dünyada bir hükümete liderlik eden en genç kişi oldu. Ülkede hem anneler hem de babalar için ebeveyn izni sistemini daha da geliştirdi.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Bir toplumun gücü, en varlıklı üyelerinin zenginliğiyle değil, en savunmasız vatandaşlarının bununla ne kadar iyi başa çıkabildiğiyle ölçülür.“
SIRADA NE VAR?
Finlandiya’nın 2035 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşacağı sözünü verdi.
Fotoğraf: Getty Images/Bloomberg
ANGELA MERKEL
Alman, 68 yaşında
NEDEN O?
Forbes dergisi tarafından on dört kez dünyanın en güçlü kadını olarak adlandırılan Merkel, siyasete atılmadan önce bir bilim insanıydı. Hıristiyan Demokrat Birliği’nin (CDU) ilk kadın lideri olduktan sonra 2005’ten 2021’e kadar Almanya’nın şansölyesi olarak hizmet verdi.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Normalde temkinli karakteriyle tanınan Merkel, 2015’te Avrupa, göç krizinin zirvesindeyken ülkenin sınırlarını mültecilere açmaya yönelik cesur hareketiyle uluslararası övgü topladı ve Almanları “Yapabiliriz“ mantrasıyla bir araya topladı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Fizik alanında kariyer yapmayı seçtim çünkü orada gerçekler pek kolay bükülmez.“
SIRADA NE VAR?
Danışmanı Beate Baumann ile 2024’te basılması planlanan siyasi anılar kitabı üzerinde çalışıyor. Aynı zamanda Gulbenkian İnsanlık Ödülü (İklim krizi) Jürisi’nin yeni başkanı oldu.
Fotoğraf: Pixabay
ALEXANDRIA OCASIO-CORTEZ
Amerikalı, 33 yaşında
NEDEN O?
Ocasio-Cortez, Amerika Birleşik Devletleri Kongresi’ne seçilen en genç kadın milletvekili olmasının yanında, ilk hizmet döneminde toplam 23 kanun tasarısı sunmasıyla tanınıyor.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Komite oturumları yoluyla, büyük bir ilaç şirketine HIV bulaşımını azaltan bir ilacın fiyatını düşürmesi için baskı yaptı; bir savunma sanayii taşeronunu 16,1 milyon dolarlık federal fonu iade etmeye zorladı ve Michael Cohen’in, Başkan Donald Trump’ın vergi kaçakçılığına karıştığını kayıtlara geçirmesini sağladı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Değişim cesaret ister.“
SIRADA NE VAR?
Mevcut görev süresi 3 Ocak 2023’te sona eriyor, bu nedenle yeniden seçilmek için yarışmakla meşgul.
Fotoğraf: Courtesy Franmarie Metzler/U.S. House Office of Photography
KÜLTÜR
Kalem kılıçtan keskindir! Kültür alanında dikkate alınması gereken bu güçlü kadınlar tarih yazıyor.
DOLLY ALDERTON
Kanadalı İngiliz, 34 yaşında
NEDEN O?
Hayatınızın tüm dağınık detaylarını herkesin gözünün önünde ortaya koymak belli bir tür cesaret gerektirir. Alderton tam olarak bu sebeple bir marka. Everything I Know About Love adlı anı kitabının TV uyarlaması, yılın en çok konuşulan programlarından biri oldu. 2021 romanı Ghosts, kurmaca dalında İngiliz Kitap Ödülü için finale kaldı. Pop kültürü ve flört konusundaki esprili yaklaşımlarıyla tanınıyor.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Yarattığı ve ortak sunuculuğunu yaptığı podcast serisi The High Low ona yeni bir hayran kitlesi kazandırdı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Aşk hakkında bildiğim neredeyse her şeyi kadınlarla uzun süreli dostluklarımdan öğrendim.“
SIRADA NE VAR?
Başka bir roman üzerinde çalışıyor ve TV yapımcılığına devam etmeyi planlıyor.
Fotoğraf: Alexandra Cameron
CHRISTIAN AMANPOUR
İngiliz İranlı, 64 yaşında
NEDEN O?
Adı Amerikan gazeteciliği ile eş anlamlı olarak görülen Amanpour, 1990’ların başında, Körfez Savaşı’yla ilgili haberleriyle tanındı. Bosna Savaşı ve diğer çatışma bölgelerinden gelen sesi, ona korkusuzluğuyla ilgili bir ün kazandırdı. 1992’den 2010’a kadar CNN’in uluslararası baş muhabiriydi, şimdilerde ABC News’de uluslararası siyaset programları hazırlıyor.
ÖNE ÇIKMA ANI:
1993’te verdiği bir röportajda Başkan Bill Clinton’ı Bosna’daki çatışma konusunda “sürekli takla atmakla“ suçlayarak meşhur oldu. Clinton öfkeyle karşılık verdi ama Amanpour, bu çıkışıyla mesleki anlamda dikkat çekici bir güç olduğunu kanıtladı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Kaybı ve başarısızlığı itici gücüm haline getirdim.“
SIRADA NE VAR?
Amanpour, yumurtalık kanseriyle savaştıktan sonra yeni bir hayata başladığını söylüyor.
Fotoğraf: Depositphotos
RANA AYYUB
Hintli, 38 yaşında
NEDEN O?
The Washington Post’taki “Global Opinions“ köşesinde ölüm tehditlerine neden olan çetrefilli meseleleri ele almaktan çekinmeyen Hintli araştırmacı gazeteci Ayyub’u tanımlamak için en sık kullanılan kelime “korkusuz“. Hindistan’daki siyaset ve sosyal meseleler hakkında haber yapıyor ve 2002’deki Gujarat isyanlarıyla ilgili gizli soruşturması nedeniyle övgü aldı.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Başbakan Narendra Modi ve Bharatiya Janata Partisi başkanı Amit Shah’ın Gujarat ayaklanmalarındaki rolünü araştırmak için yaklaşık sekiz ay süren riskli bir operasyon yürüttü.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Hindistan kusurlu bir deney.“
SIRADA NE VAR?
Ayyub yakın zamanda Chicago Üniversitesi Politika Enstitüsü’nden Pritzker bursu kazandı.
VIRGINIE DESPENTES
Fransız, 53 yaşında
NEDEN O?
İkonik yazar, romancı ve film yapımcısı, marjinal bir topluluğun parçası olarak toplumsal cinsiyeti, cinselliği, yoksulluğun yaşama etkilerini araştıran çalışmalarıyla tanınıyor.
ÖNE ÇIKMA ANI:
İlk romanı olan tecavüz-intikam hikayesi Baise-Moi’yi 23 yaşında yayımladı. 2000 yılında, romanın bir film uyarlamasını yönetti. Bir porno yıldızının başrol oynadığı bu yapım, 28 yıl sonra Fransa’da yasaklanan ilk film oldu.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“40 yaşını geçen herkes bombalanmış bir şehir gibidir.”
SIRADA NE VAR?
Eşcinsel ve feminist kültürün toplumsal meseleleriyle ilgili eserlerin yayınlanmasına odaklanan bir yayınevi kurdu.
Fotoğraf: Jean-François Paga
ANNIE ERNAUX
Fransız, 82 yaşında
NEDEN O?
Yazarın tavizsiz, net dili, cesur ve yakıcı olarak adlandırılıyor. Guardian muhabiri Anita Chakraborty onun hakkında şunları söylüyor: “Ernaux’nun seks üzerine yazdıklarını benzer nitelikteki yazılardan ayıran özellik, hiç utanma duygusunun olmamasıdır. Arzu, onun yazılarında daha fazla arzu, ölüm dürtüsü, mutluluk ve hatta kürtaj gibi geçmiş travmaları ortaya çıkarır ama asla aşağılanmaz.”
ÖNE ÇIKMA ANI:
2022 Nobel Edebiyat Ödülü’nü (840 bin pound) kazandı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Belki de hayatımın asıl amacı bedenimin, hislerimin ve düşüncelerimin yazıya dönüşmesidir.”
SIRADA NE VAR?
Yale Press, Nisan 2023’te Ernaux’nun “Look at the Lights, My Love“ kitabının ilk İngilizce çevirisini yayınlayacak.
Fotoğraf: Francesca Mantovani-éditions Gallimard
AMANDA GORMAN
Amerikalı, 24 yaşında
NEDEN O?
Amerikalı şair ve aktivist Amanda Gorman, Başkan Biden’ın göreve başlama töreninde kendi kaleme aldığı “Tırmandığımız Tepe“ adlı yazısını okuyunca, birkaç dakika içinde dünya çapında bilinen bir isim haline geldi. Baskı, feminizm, ırkçılık ve marjinalleştirme temalarını araştıran Harvard mezunu Gorman, 2017’de Ulusal Gençlik Şairi seçilen ilk kişi oldu ve dünyada “Bir Neslin Sesi“ olarak benimsendi.
ÖNE ÇIKMA ANI:
ABD tarihinde bir başkanlık yemin töreninde kitap okuyan en genç şair oldu. Kitapları çok satanlar listesinde yer alan Gorman, moda ikonu olarak da tanınıyor ve geçen yıl Gigi ve Bella Hadid’in ajansı IMG Models ile anlaştı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Umut ışığı her zaman vardır. Ama bunu sadece cesur olursak görebiliriz.”
SIRADA NE VAR?
2036’da Amerikan Başkanlığı’na adaylığını koymayı planlıyor.
Fotoğraf: Courtesy of Estée Lauder
ELİF ŞAFAK
Türk, 51 yaşında
NEDEN O?
Romancı, deneme yazarı, konuşmacı, siyaset bilimci ve aktivist Elif Şafak’ın, 10 Dakika 38 Saniye adlı romanı Booker Ödülü için finale kaldı. Çalışmaları 50’den fazla dile çevrildi. Tasavvuf ve Osmanlı kültüründen büyük ölçüde etkilenen kararlı bir feminist ve hümanist olan Şafak, her türlü yabancı düşmanlığına karşı duran yazılarıyla tanınıyor.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Aşkın Kırk Kuralı romanı, BBC’nin Dünyamızı Şekillendiren 100 Roman’dan biri seçildi.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Aşk doğduğumuz andan itibaren hepimizin içinde var olur ve o andan itibaren keşfedilmeyi bekler.“
SIRADA NE VAR?
Yeni kitaplar üzerinde çalışıyor.
Fotoğraf: Zeynel Abidin
OPRAH WINFREY
Amerikalı, 68 yaşında
NEDEN O?
O, dünyanın en ünlü TV sunucusu, dünyanın en zengin siyahi kadını ve dünyadaki ilk siyahi kadın milyarder ve gerçek bir marka. “Tüm Medyanın Kraliçesi” olarak bilinen Oprah’nın gerçekten yapamayacağı bir şey yok gibi.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Hem oyuncu hem yapımcı olarak iki Oscar’a aday gösterildi. Ayrıca okullara, kadın istismarcılarını yakalama kampanyalarına sağladığı destek ve yardımlarla öne çıkıyor.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Yaralarını bilgeliğe dönüştür.“
SIRADA NE VAR?
The Color Purple müzikalini 2023 yılında beyaz perdeye taşıyacak olan dört yapımcıdan biri.
Fotoğraf: Chris Craymer
EĞLENCE
Halk üzerindeki olumlu etkilerini problemlere dikkat çekmek ve güçlü değişim adına ilham vermek için kullanıyorlar.
ADELE
İngiliz, 34 yaşında
NEDEN O?
Adele, 120 milyondan fazla plak satışı, 15 Grammy Ödülü ve 12 Brit Ödülü ile dünyanın en çok satan müzisyenlerinden biri olmasına rağmen, ayakları yere basan kişiliği, eşsiz İngiliz mizah anlayışı ve tevazusu ile tanınıyor.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Albümlerinin her biri anında birer klasik haline geldi. 2013’te müziğe hizmetlerinden dolayı Britanya İmparatorluk Nişanı (MBE) ile ödüllendirildi.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Elbette güvensizliklerim var ama onları bana hatırlatanlarla bir araya gelmiyorum.“
SIRADA NE VAR?
Kasım 2022-Mart 2023 arasında Caesars Palace Las Vegas’ta tam 32 konser verecek.
Fotoğraf: Depositphotos
BEYONCÉ
Amerikalı, 41 yaşında
NEDEN O?
Destiny’s Child’dan onu süperstarlığa taşıyan solo albümü Dangerously in Love’a ve en son albümü Renaissance’a kadar zirvede kalan Kraliçe B, kültürel eğilimleri herkesten önce yakalama konusunda doğaüstü bir yeteneğe sahip. Çalışmaları müziği aşıp zamanın ruhuna bir çentik atarak kitleler arası diyaloğu, moda trendlerini ve toplumun hassas noktalarına şefkatle yaklaşımı destekleyen bir yelpazeye yayılıyor. Müzik tarihinin en çok satan sanatçılarından biri olan Beyoncé, yaratıcılığını oyunculuk, yapımcılık, sanat ve moda alanında çoktan kanıtladı.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Kocası Jay-Z’nin evlilik dışı ilişkileriyle ilgili söylentilerin su yüzüne çıkmasının ardından ihanete uğramasıyla ilgili duygularını doğrudan ifade eden Lemonade albümünü yayınlamak, eşi benzeri olmayan bir güç hamlesi olarak görüldü.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Dünya için kendini küçültmeye çalışma, bırak dünya sana yetişsin.“
SIRADA NE VAR?
2023’te Renaissance albümü için dünya turuna çıkmayı planlıyor.
Fotoğraf: Depositphotos
MICHAELA COEL
İngiliz, 35 yaşında
NEDEN O?
Senarist ve oyuncu Michaela Coel, BAFTA ödüllü durum komedisi Chewing Gum’u yaratıp oynadığından beri güçlü açıklamalarıyla gündem yaratıyor. Coel ayrıca yazıp oynadığı otobiyografik dram dizisi I May Destroy You ile iki BAFTA ödülü daha kazandı ve En İyi Dizi Senaryosu dalında Emmy Ödülü kazanan ilk siyahi kadın oldu.
ÖNE ÇIKMA ANI:
2018’de Edinburgh TV Festivali’ndeki ikonik konuşmasında, eğlence endüstrisindeki ayrımcılığa ve cinsel saldırıdan kurtulanlara yönelik muameleye değinmişti.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Ortadan kaybolmaktan korkma.“
SIRADA NE VAR?
Black Panther: Wakanda Forever’da Aneka karakterini oynayacak.
Fotoğraf: Natalie Seery
ZHOU DONGYU
Çinli, 30 yaşında
NEDEN O?
Aktris ve yapımcı Zhou Dongyu, kariyerinde toplam 37 ödül kazandı ve günümüzün aranan Çinli aktrislerinden biri. Tüm rollerinde belirgin bir tipi oynamayı reddediyor, polisiye gerilimden romantik komedilere uzanan geniş bir yelpazede oyunculuğunu sergiliyor. Birkaç lüks markanın yüzü olan aktris, ayrıca bir çevre aktivisti.
ÖNE ÇIKMA ANI:
2010 yılında ünlü yönetmen Zhang Yimou tarafından The Love of the Hawthorn Tree adlı filminde rol alması için seçilmeden önce oyunculuk deneyimi yoktu. Bu filmdeki performansı çok sayıda ödül kazandırdı ve Çin’in en sevilen dört aktrisinden biri olmasının yolunu açtı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Bilgelik dünyayı değiştirebilir, ancak çevre, hayvan ve bitkilere saygı duymak ve değer vermek, mutlak bir ön koşul olmalıdır.“
SIRADA NE VAR?
2023’te vizyona girmesi planlanan üç büyük filmi var.
JUNG HO-YEON
Koreli, 28 yaşında
NEDEN O?
Kariyerine 2010 yılında model olarak başladı, Korea’s Next Top Model’in dördüncü sezonunu ikinci olarak tamamladı ve yükselişe geçti. Jung Ho-Yeon, Netflix’in hit dizisi Squid Games’de oynadıktan sonra oyuncu olarak adını duyurdu.
ÖNE ÇIKMA ANI:
En İyi Kadın Dizi Oyuncusu dalında Screen Actors Guild Ödülü’nü kazandı ve Emmy Ödülü’ne aday gösterildi.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Konu ne olursa olsun, gerçekten çok çaba gösteriyorum. Yemin ederim.“
SIRADA NE VAR?
Alfonso Cuarón’un Apple TV+ gerilim dizisi Disclaimer’da Cate Blanchett ile birlikte rol alacak.
OLIVIA RODRIGO
Amerikalı, 19 yaşında
NEDEN O?
Hollywood’a Disney’in çocuk yıldızı olarak girip pop yıldızına dönüşmek, son derece klişe bir kariyer yolculuğu gibi görünse de Olivia Rodrigo kendi tarzıyla sektörde fark yaratmayı başarmış bir isim. İlk single’ı “Drivers License“, 2021’in en çok satan şarkılarından biri oldu. Plak anlaşmasını imzalamadan önce, tüm parçalarının yazarlarının haklarını korumak için pazarlık yaptı. 2021’de Time onu Yılın Şov İnsanı, Billboard ise, 2022’de Yılın Kadını seçti. Pop yıldızlığının yanı sıra, ününü iyilik için kullanmaya kararlı ve pandemi sürecinde gençleri aşı olmaya teşvik etti.
ÖNE ÇIKMA ANI:
2022’de ABD Yüksek Mahkemesi’nin kürtaj serbestliği kararını bozmasına yanıt olarak Rodrigo, Glastonbury Festivali’nde İngiliz şarkıcı Lily Allen ile birlikte “Fuck You“ şarkısını seslendirdi.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Yapıcı eleştiriyi seviyorum çünkü bu, birinin sizi ve sanatınızı önemsediği anlamına geliyor.”
SIRADA NE VAR?
2023’te Coachella’da sahne alması bekleniyor.
TAYLOR SWIFT
Amerikalı, 32 yaşında
NEDEN O?
Kendi kuşağının en önemli şarkı yazarlarından biri olan Taylor Swift, dünya çapında 200 milyondan fazla albüm satışıyla tüm zamanların en çok satan müzisyenlerinden biri. Kariyeri boyunca üçü Yılın Albümü dalında olmak üzere 11 Grammy, 34 Amerikan Müzik Ödülü, 29 Billboard Müzik Ödülü ve bir Emmy Ödülü kazandı.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Menajer Scooter Braun ve Big Machine ile yaşadığı kamuya açık bir anlaşmazlığın ardından, tüm eski kayıtlarının kontrolünü akıllıca geri almasıyla ünlüdür. Orijinal kayıtlar üzerindeki hakları gasp edilince, tüm albümlerini yeniden kaydedip “Taylor’ın Versiyonu“ etiketiyle tekrar yayımladı.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Yol boyunca kazandığın başarının altını oymaya çalışan ya da başarılarının, şöhretinin itibarını kendine çekmeye çalışan insanlar olacak. Ama sadece işine odaklanırsan ve o insanların seni şaşırtmasına izin vermezsen, bir gün hedefine ulaştığında etrafa bakıp seni oraya koyanın sadece sen ve seni seven insanlar olduğunu anlayacaksın. ve bu, dünyanın en güzel duygusu olacak.“
SIRADA NE VAR?
Ekim ayında 10. stüdyo albümünü çıkaran Swift’in 2023’te dünya turuna çıkmayı planladığı söyleniyor.
Fotoğraf: Beth Garrabrant
SANAT
Bu kadınlar film, fotoğraf ve çığır açan eserleriyle miraslarını kültürel belleğimize kazıdılar.
MARINA ABRAMOVIC
Sırp, 75 yaşında
NEDEN O?
Çalışmaları performans sanatını, dayanıklılığı, feminizmi, oyuncu ve izleyici arasındaki ilişkiyi, bedenin sınırlarını ve zihnin olasılıklarını araştırıyor. Kırk yılı aşkın bir süredir aktif olarak eser üretiyor ve kendisine “performans sanatının büyükannesi“ diyor. 2007’de kâr amacı gütmeyen bir performans sanatı vakfı olan Marina Abramovic Institute’u (MAI) kurdu.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Rhythm 0 adını verdiği projesi, hayatını ve vücudunu tamamen yabancıların ellerine teslim etmeyi içeriyordu. Kendini bir galeri alanında altı saat boyunca izleyenin dilediği gibi kullanabileceği bir nesneye dönüştürmeyi, deney bitene kadar tamamen pasif kalmayı kabul etti.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“İnsanların içinde farkında bile olmadıkları kadar çok acı var.“
SIRADA NE VAR?
İngiltere’deki ilk büyük retrospektifi, Kraliyet Sanat Akademisi’nde Eylül 2023’te açılacak ve Aralık ayına kadar devam edecek.
Fotoğraf: Depositphotos
MANAL AL DOWAYAN
Suudi Arabistanlı, 49 yaşında
NEDEN O?
Uzun süredir Suudi Arabistan’da kadınların yaşamını etkileyen toplumsal cinsiyete dayalı gelenekleri sorgulayan Al Dowayan, yakın zamanda lüks bir markayla ortaklık yaptı, markanın ikonik çantalarından birini yeniden tasarlayan ilk Arap oldu.
ÖNE ÇIKMA ANI:
Etkileşimli enstalasyonları Suspended Together (2011) ve Esmi-My Name (2012), krallıktaki binlerce kadının adaletsiz toplumsal gelenekler hakkında konuşması için platform sunan atölye çalışmalarının bir ürünü.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Varlığım, bir meydan okuma.“
SIRADA NE VAR?
Suudi çölünde yeni bir kültürel girişim olan Wadi AlFann (Sanat Vadisi) için büyük ölçekli bir sanat eseri yaratıyor.
JANE CAMPION
Yeni Zelandalı, 68 yaşında
NEDEN O?
1993 yılında The Piano filmiyle Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye ödülünü alarak bu ödülü alan ilk kadın sinemacı oldu. Ardından 2014 yılında 67. Cannes Film Festivali’nde uzun metrajlı film jürisine başkanlık eden ilk kadın yönetmen yine oydu. Sinema tarihinde -1993 ve 2022’de- Oscar’lara En İyi Yönetmen dalında iki kez aday gösterilen ilk kadın olan Campion, ikinci adaylığında, The Power of the Dog ile Oscar’ı kazandı.
ÖNE ÇIKMA ANI:
The Piyano filminin sismik bir kültürel etkisi oldu ve Kirsten Dunst “Hepimizin amacı bu tür bir oyunculuk” derken Campion’un kadınları en iyi yöneten yönetmen olduğunu söyledi.
ÖZLÜ SÖZÜ:
“Kadınların yönettiği filmlerden gerçekte kadının ne olduğunu öğreniyoruz. Erkek yönetmenler bir şeyleri eksik ya da kadın yönetmenler her şeyi doğru yapıyor demiyorum, sadece farklı bakış açılarına sahip olduğumuzu söylüyorum.“
SIRADA NE VAR?
Netflix’in finansmanıyla Yeni Zelanda’da kurduğu yeni bir film okulu olan Aotearoa Pop Up Film Intensive’e odaklanıyor.
Fotoğraf: Grant Matthews / 2021 Netflix Inc
<