Vücudu hastalıklara karşı koruyan karmaşık bir savunma sistemi olan bağışıklık sistemi, bedene saldıran yabancı organizmaları (Bakteri, virüs, parazit) tanır ve gerektiğinde bu organizmalar ile “savaşarak” sıhhati korur. Bağışıklık sistemi, bedene ilişkin olan ve olmayan unsurları ayırt edebilme yeteneğine sahiptir. Bağışıklık sisteminin doğal ve edinilmiş olarak ikiye ayrıldığını söyleyen Liv Hospital İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Yusuf Emre Uzun güçlü bir bağışıklık için olmazsa olmazlardan bahsetti.
Bağışıklık sistemi nasıl çalışır?
Bağışıklık sistemi, bedende geniş bir tesir alanına sahip olduğu için birçok farklı hücre tipi, protein ve öbür moleküllerin koordineli bir halde çalışmasını içerir. Bu sistemin sağlıklı bir halde fonksiyon görmesi, bedeni çeşitli enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı korur. Doğuştan var olan ya da sonradan gelişen kimi hastalıklar örneğin kanser, immun yetmezlik sendromları, bilhassa otoimmun hastalıkların tedavisinde yahut organ nakli sonrasında kullanılan steroidler ve bağışıklığı baskılayıcı ilaçlar, HIV üzere kimi enfeksiyonlar bağışıklık sisteminin olağan çalışmasına mani olarak enfeksiyonlara taban hazırlayabilir.
Doğal Bağışıklık Sistemi: Vücutta doğuştan var olan bir savunma sistemidir. Cilt, mukoza zarları, tükürük, gözyaşı üzere fizikî bariyerler ve makrofajlar, nötrofiller üzere hücreler bu sistemin bir kesimidir. Doğal bağışıklık sistemi, çabucak hemen her tıp yabancı unsura karşı genel bir muhafaza sağlar.
Edinilmiş Bağışıklık Sistemi: Vücut yabancı bir organizma ile karşılaştığında özel bir cevap geliştirir. Bu karşılık, organizmanın tanınması ve daha evvel maruz kalınmış bir enfeksiyon yahut aşı sonrasında gelişir. Edinilmiş bağışıklık sistemi, antikorlar ve özgün hücresel karşılıklar üzere özel savunma düzeneklerini içerir. Bu sistem, bir mikroorganizma ile birinci kere karşılaşıldığında aktifleşir ve daha sonra tıpkı mikroorganizma ile tekrar karşılaşıldığında daha süratli ve tesirli bir cevap geliştirir.
Sağlıklı bir bağışıklık sistemi için olmazsa olmazlar
1) Yeterli ve istikrarlı beslenme (Taze zerzevat ve meyve, protein, tam tahıllar, kuru baklagiller tarafından varlıklı beslenmek). Çok kilolu ya da çok zayıf olmak, karbonhidrattan varlıklı ya proteinden yoksul beslenmek bağışıklık sistemini olumsuz etkileyen faktörlerdir. A, B, C, E, D vitaminleri, selenyum, demir, çinko bağışıklık sisteminin işlevi için değerlidir.
2) Yeterli sıvı alımı
3) Kişisel ve çevresel hijyen kurallarına uymak
4) Düzenli fizikî aktivite (Haftada en az 150 dakika orta seviyede egzersiz)
5) Yeterli ve kaliteli uyku
6) Stresten uzak durmak
7) Sigara ve alkol üzere ziyanlı alışkanlıklardan kaçınmak
8) Dünya Sıhhat Örgütü ve Sıhhat Bakanlığı tarafından önerilen aşıları vaktinde yaptırmak
Bu temel teklifler dışında “bağışıklık güçlendirici” olarak sunulan takviye eserleri yahut ilaçların kullanımından evvel kesinlikle bir tabibe danışmak ve tabibin gerekli gördüğü tetkikleri yaptırmak gereklidir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı