Korku, tehlike ya da tehdit olarak algılanan durumlarda kişinin his ve davranışlarına tesir eden sağlıklı ve doğal bir reaksiyon olarak tanımlanıyor. Temelinde dehşet duygusu yer alan tasayı dehşetten ayıran en değerli öge ise kişinin ortada somut bir tehlike yokken de daima huzursuz ve huzursuz hissetmesi olarak tanım ediliyor. Günlük hayatı etkilemesi nedeniyle çoklukla zorlayıcı bir durum olarak isimlendirilse da, aslında korku yanlışsız yönetildiğinde yararlı ve fonksiyonel olabiliyor. Memorial Ankara Hastanesi Psikoloji (klinik) Kısmı’ndan Uzman Klinik Psikolog Eda Atay, telaşın gerçek yönetilmesi hakkında merak edilenleri paylaştı.

Kaygı sanılanın tersine sağlıklı olabilir

Kaygı aslında hayatta kalma güdümüzün doğal bir modülüdür. Organizmamızın savaşma -kaçma yansısıdır, bizi inançta tutmaya fayda. Makul ölçüde ve denetim edilebilir ise sağlıklıdır hatta kollayıcı fonksiyonu bile vardır. Bireyin muhtemel risklere karşı daha dikkatli olmasını, durumu yeterli tahlil etmesini ve olaylar karşısında hakikat halde konumlanmasını sağlar. Tıpkı vakitte motivasyon verici ve harekete geçiricidir. Bunun için bireye gerekli enerjiyi verir, dikkatini toplamasını ve mevzuya itinayla ağırlaşmasını sağlar.

Kaygı sizi değil, siz korkuyu yönetin

Bazı beşerler korkuyu daha sık deneyimlerken, kimileri ise daha az yaşar. Travmatik olaylar, sıhhat problemleri, kalıtsal faktörler, geçmiş hayat tecrübeleri ve mizaç korku tecrübelerimizi etkileyen faktörlerdendir. Geleceğe dair plan yapmamıza ve öngörülü davranmamıza imkan sağlayan tasanın yokluğunda ise kişi mutlak bir huzura kavuşmadığı üzere, muhtemel risklere de açık hale gelir, denetimini kaybedebilir ve bu durum sağlıklı değildir.

Kaygıyı lehinize çevirmek elinizde

Kişi, tüm aksiliklerden sıyrılıp, tasanın olumlu getirilerine odaklanmak istiyorsa zorluklarla baş etme hünerlerini geliştirmeyi hedeflemelidir. Böylelikle yaşadığı endişenin yerini vakitle olumlu hisler alır ve krizi fırsata çeviren birey tasanın esiri değil, işvereni olur. Burada değerli olan hissedilen derdin yoğunluğunu denetim altında tutabilmek ve bundan faydalanmaktır. Aksi halde kişi tasa bozukluğuyla karşı karşıya kalabilir, bu da giderek yıkıcı bir hal alır. Tasa seviyesi günlük hayatı olumsuz etkileyen bir noktaya ulaşmışsa ve bu hisle fazlaca meşgul olan kişi yapacaklarına bir türlü odaklanamıyorsa bu türlü bir tabloda telaş bozukluğu akla gelmelidir. Bu durumda bir uzmanla görüşerek ruhsal takviye alınması uygun olacaktır. Fakat unutulmamalıdır ki, büsbütün dertsiz bir ömür hayal etmek gerçekçi bir beklenti olmayacağı üzere, sağlıklı da değildir.

Kaygıya karşı harekete geçin 

Süreci yanlışsız yönetmek ismine, tertipli bir hayat yaşamak ve bunun için birtakım rutinler oluşturmak çok değerlidir. Bu noktada yatış-kalkış saatlerini belirleyerek kaliteli bir uykuya kıymet vermek, açık havada yürüyüş yapmak, meditasyona ve nefes sağlayacaktır.

Aile ve yakın etraf takviyesi çok önemli

Anksiyete bozukluğu yaşayan bireylerin yakın etrafı de bu durumdan ağır bir halde etkilenebilir. Başına makûs bir şey gelecek ve geçmeyecek biçiminde düşünen birey, bu durumu yaşamamak için kendini geri çekerek hem kendisinin hem de etrafının hayatını kısıtlama uğraşı içine girebilir. Bu durum kişinin tasasını anlayamayan yakınları için yersiz görülebilir ve gereğince anlaşılamayabilir. Telaş bozukluğu yaşayan kişinin etrafı ile toplumsal bağlarının bozulmaması ismine yakınlarının hastanın yaşadığı bu durumu kabul etmesi ve elinde olmadığını fark etmesi gerekir. Unutulmamalıdır ki, bizler için kolay olan kimi durumlar, anksiyete bozukluğu yaşayan bireyler için hiç de kolay olmayabilir. Kelam konusu bireye karşı sabırlı olunması ve desteklemesi epeyce kıymetlidir lakin yardımcı olmak ismine tavsiyede bulunmak, baskı yapmak, bireyin yaşadığı durumu hafifletmeye çalışmak ya da aksini ispata çabalamak yararlı olmayacaktır. Bunun yerine bireyi bir uzmandan yardım alması için psikoterapi konusunda yüreklendirmek gerekir. 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı