Çağdaş besin perakendesinin temsilcisi Besin Perakendecileri Derneği (GPD), 10 Ekim 2023 Salı günü gerçekleştirdiği 9. Ortak Gelişim Kongresi’nde besin perakendecilerini ve tedarikçilerini bir ortaya getirdi. 700’ün üstünde profesyonelin Wyndham Grand Levent Istanbul’da buluştuğu kongre, eş vakitli olarak Digital Network Alkaş’ta yayımlandı.
GPD İdare Şurası Lideri Alp Lider Özpamukçu’nun açılış konuşmasını yaptığı kongrede, besin arzı güvenliğinin korunması için yapılması gerekenler, dalın sürdürülebilirlik alanında gerçekleştirdiği projeler, tedarik zinciri idaresinde verimlilik artırıcı tahliller, insan kaynağında yaşanan dertler kesim profesyonelleri tarafından ele alındı. Kongrede süratli tüketim eserleri pazarının genel durumuna dair yeni bilgiler paylaşılırken, oturumlarda bölüm gündemine dair çalışmalar ve kapanışta da Türkiye iktisadı ve dönüşüm konusu incelendi.
GPD’nin ana çalışmalarının üç eksene oturtulduğunu belirten Özpamukçu, bu üç başlığın besin perakendeciliği dalının sunduğu sosyo-ekonomik katma kıymeti artırmak, dünyadaki yenilikçi uygulamaları ülkemize getirerek besin perakendeciliğinin gelişimiyle tarım bölümünü ve üretimi geliştirmek, kesimin çağdaşlaşarak sürdürülebilir büyümesini sağlamak; böylelikle rekabetçiliğini ve istihdam kapasitesini artırmak olduğunu belirtti.
Perakendenin 1 ünite büyümesi, ülke iktisadına 1,5 – 2 kat olarak yansıyor
Gıda, yiyecek içecek ve temel muhtaçlık hususları harcamalarının hane halkı tüketim harcamalarının %50’sinden fazlasını oluşturduğunu, hasebiyle besin perakendecileri ile üretici ve tedarikçilerin ekonomik ehemmiyetinin arttığını tabir eden Özpamukçu; “Gıda perakendesini sayılarla belirtirsek, 2022 yıl sonu itibariyle ülkemizdeki toplam besin perakendesi pazarının büyüklüğü 1,6 Trilyon TL olarak ölçülüyor. Bunun içinde çağdaş yani organize kanalın büyüklüğü 550 milyar TL düzeyinde. Rakamsal bilgilerin yanı sıra, iktisada etkimizi gösteren öbür bir gösterge ise dalın ekosistemini de geliştirmesiyle ilintili olan çarpan tesiri. Perakende dalının çarpan tesiri besin perakendesinde 1,3 iken, perakendenin öteki kolları da dahil edildiğinde kelam konusu tesir 2 civarında görülüyor. Öbür bir deyişle, perakendenin 1 ünite büyümesi, genel ülke iktisadına 1,5 – 2 kat olarak yansıyor. Hal bu türlü olunca, içinde bulunduğumuz perakende kesiminin ülke iktisadı içinde ne kadar kıymetli bir pozisyonda olduğunu görüyoruz.” dedi.
Modern perakende hissesi ile enflasyon ilgisine değinen Özpamukçu; “Modern perakende ne kadar gelişirse, hissesi ne kadar artarsa o ülkedeki enflasyon oranı daha düşük oluyor. Lakin Türkiye’de çağdaş perakende gelişmiş ülkelerin hala çok gerisinde: Ciro bazında çağdaş perakende %45’lerde seyrediyor. Avrupa’da %70 ila %90 ortasında bu oranlar. Çağdaş perakendemizi gelişmiş ülkeler düzeyine çıkarmamız halinde çok yüksek olan kayıtdışılık oranımız azalacak, ülke ekonomimiz büyüyecek ve halkımızın refahı artacak.” dedi.
Modernleşmenin kaçınılmaz bir süreç olduğunu, bu sürecin tüketicinin de talebiyle şekillendiğini belirten Özpamukçu, bu değişime hakkını vererek yatırım yapabilmenin yolu perakendecilerin büyümesinden, lokal zincirlerin büyüyerek ulusallaşması ve gelişiminden geçtiğini vurguladı.
Enflasyonla uğraşta tedarikçilerin dayanağı şart
Enflasyonla çabanın ve fiyat istikrarının yalnızca zincirin son halkası olan besin perakendecilerinin değil, tedarik zincirinde yer alan bütün oyuncuların topyekûn uğraşını gerektirdiğini yineleyen Özpamukçu, GPD üyesi perakendecilerin her vakit taşın altına elini koyduğunu ve bu çabayı desteklediklerini lisana getirdi. Ticaret Bakanı’nın davetine da tüm marketlerde indirim ve kampanyalarla yanıt verildiğini belirten Özpamukçu; “Borsaya kote firmalarımızın sayılarından da açıkça görülebileceği üzere bölümümüz oyuncuları ekonomik modelimiz gereği %2-3,5 bandında çok düşük net karlılıklarla çalışmakta. Bu sebeple bu çabayı tedarikçilerimizin dayanağı olmadan yapamayız. Tüm paydaşlarımızdan enflasyonla topyekün gayret kapsamında ülkemizin orta vadeli planına uyumlanma, maliyetlerinde verimlilik ve yaptığımız ve yapacağımız indirimlerde dayanak beklediğimizi açıkça tabir etmeliyim.” dedi.
Perakendenin tüm mevzuları Yüzde 100 Perakende başlığı altında görüşüldü
Cumhuriyetin yüzüncü yılında, gelecek yüz yılı planlarken daha güçlü bir ülke iktisadı için tahlilin daha planlı üretmekte ve daha gelişmiş bir tedarik zincirinde yattığına vurgu yapılan kongrede “Yüzde 100 Perakende” temasıyla “Daha güçlü bir ülke iktisadı için büyüyen PERAKENDE” mottosu işlendi.
Kongrede dalın merakla beklediği kıymetli araştırmaların sonuçları da paylaşıldı.
Gelecek 100 Yılda Sürdürülebilir Bir Dünya için Sürdürülebilir Perakende oturumunda NielsenIQ Türkiye Genel Müdürü, Orta Doğu ve Afrika Analitik Başkanı Didem Şekerel Erdoğan ve NielsenIQ Türkiye Perakende Hizmetleri Yöneticisi Serhat Sükan, süratli tüketim eserleri pazarının aktüel durumuna ve sürdürülebilirlikle ilgili çalışmaların sonuçlarına dair dataları paylaştılar.
Türkiye tütün ve alkol hariç FMCG pazarının 2023’ün birinci 8 ayında hacim olarak %5,0, ciro olarak da %85,5 oranında büyüme kaydettiğinin altını çizen NielsenIQ Türkiye Genel Müdürü, Orta Doğu ve Afrika Analitik Başkanı Didem Şekerel Erdoğan, Türkiye’nin bu güçlü performansla Avrupa ve Küresel ortalamadan müspet olarak ayrıştığını vurguladı. Büyümeyi hem hacim ve hem de ciro bakımından öne çeken kategoriler ortasında Mesken Paklık, Şahsî Bakım, İçecekler ve Atıştırmalıklar kategorilerinin öne çıktığını belirten Şekerel Erdoğan, 2023’ün birinci 8 ayında yüksek büyüme performansıyla ciro hissesini en çok arttıran birinci 3 kategorinin Gazlı İçecekler, Çerez ve Kuruyemiş olduğunu paylaştı.
Didem Şekerel Erdoğan’la birlikte sahneyi paylaşan NielsenIQ Türkiye Perakende Hizmetleri Yöneticisi Serhat Sükan ise, FMCG E-Ticaret pazarının gelişimine ait bilgileri paylaştı. Serhat Sükan, 2022’deki normalizasyon devrinden sonra E-Ticaret’in 2023’te güçlü büyümesini sürdürdüğünü ve FMCG kategorilerinin %131’lik güçlü bir ciro büyümesi kaydettiğini paylaştı. Sükan, FMCG E-Ticaret pazarında 2023’ün birinci 8 ayında en çok ciro büyümesi kaydeden birinci 3 kategorinin Mesken Temizleyicileri, Sabun ve Duş Jelleri ile Buzlu Çay olduğunu paylaştı.
Türkiye’de Besin Arzı Güvenliği: Yeni Bir Yaklaşım ve Yeni Bir Model oturumunda Boğaziçi Üniversitesi Makro İktisat ve Uygulamalı Ekonometri Merkezi Müdürü Prof. Dr. Gökhan Özertan’ın sunumuyla planlı üretim, üretimin desteklenmesi ve zincirin uyumu için bir model önerisi ele alındı. Gıda Arzı Güvenliği Sistem Ayrıntıları oturumunda önerilen sistemin ayrıntıları Tarım Muharriri Ali Ekber Yıldırım’ın moderatörlüğünde Kadir Has Üniversitesi İktisat Kısım Lideri Prof. Dr. Hasan Tekgüç ve Taze Süt Kurucu Ortağı Murat Bolat tarafından görüşüldü. Fiyat istikrarının sağlanması ve besin arzı güvenliğinin tespiti için özel bölüm çalışmaları ise Sektör Tahlil Tekliflerini Konuşuyor oturumunda A101 İcra Heyeti Üyesi ve COO’su Aziz Şahin moderatörlüğünde Balkan Süt Genel Müdürü Halil Durmaz, Yayla Bakliyat İdare Konseyi Lideri Hasan Gümüş ve Bain & Company Türkiye Yardımcı Ortağı Onur Candar tarafından ele alındı.
Unilever Türkiye Satış ve Müşteri Geliştirmeden Sorumlu Lider & Orta Asya Genel Müdürü Bilgehan Çevik, Coca-Cola İçecek Kurumsal Bağlar ve Sürdürülebilirlik İcra Heyeti Üyesi Burçun İmir, PepsiCo Türkiye Satış Lider Yardımcısı Ergün Günay ve Migros Ticaret A.Ş. Perakende Genel Müdürü Mustafa Bartın’ın katıldığı Sürdürülebilir Tahlillerle Yeni Perakende oturumunda, daldaki sürdürülebilirlik çalışmaları ile bu çalışmaların gelişime ve tüketici tercihlerine tesiri görüşüldü. BİM, CEO’su Haluk Dortluoğlu, TAB BESİN, Co-CEO’su Özgür Çetinkaya ve P&G Türkiye CEO’su Tankut Turnaoğlu, Rota Tekrar Oluşturuluyor: Tedarik Zinciri Yönetimi oturumunda tedarik zincirini daha verimli hale getirmek için sürdürülen çalışmaları ve ortak tahlil tekliflerini ele aldılar. Sektörün En Önemli Kaynağı / Sorunu: İnsan başlıklı oturumdaCaffè Nero Türkiye CEO’su Ahmet Yanıkoğlu ve CarrefourSA Genel Müdürü Kutay Kartallıoğlu, dalda insan kaynağının kıymetine değinerek, aktüel durumda yaşanan ezalara tahlil tekliflerini görüştüler.
Kongrenin kapanış oturumunda Bağlantı ve Finans Danışmanı Dr. Artunç Kocabalkan moderatörlüğünde Prof. Dr. Ahmet Kasım Han, Prof. Dr. Ege Yazgan ve Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu Türkiye İktisadı ve Rasyonel Dönüşüm başlığı altında ekonomik değerlendirmelerde bulunarak, yeni siyasetlerin kesime yansımalarının nasıl olacağını görüştüler.
9. Ortak Gelişim Kongresi destekçileri ortasında Platin Sponsorlar olarak Coca Cola İçecek, Fairy, Henkel, PepsiCo ve Unilever yer aldı. Hayat Kimya, Nestle ve Ülker Altın Sponsor olurken, CBN Logistics, IFCO, LilaKağıt ve Nielsen Gümüş Sponsor takviyesi verdiler. Kongrenin Bronz Sponsorları Evyap, LaLorraine, Tomra, Obase ve PlusScope oldu.
GPD Hakkında:
2012 yılında kurulmuş olan Gıda Perakendecileri Derneği (GPD), ulusal, bölgesel ve mahallî çağdaş besin perakendecileri ile süratli restoran ve kahve zincirlerinin temsilcisi pozisyonunda. GPD üyesi marketler ve besin servis zincirleri 40 bin satış noktasında 450 bini aşkın kişiyi istihdam ederek kayıtlı iktisada büyük katkı sağlıyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı