Gelecek Partisi Konya Vilayet Lider Yardımcısı ve Sivil Toplum ve Halkla Alakalar Lideri Bilal Dizbay 3 Aralık Memleketler arası Engelliler Günü dolayısı ile bir bildiri yayınladı.
İl Lider Yardımcısı ve Sivil Toplum ve Halkla İlgiler Lideri Bilal Dizbay, yayınladığı bildiride engelli bireylerin karşılaştığı sıkıntıları vurgularken, 16 yıldır engelli bireylerin temel hak ve özgürlüklerine yönelik kanunların hala işlerlilik kazanmadığına dikkat çekti. Açıklamada, “Gelecek Partisi olarak engelli tüm vatandaşlarımızın her daim yanında olacak ve onlara manisiz hayatı biz sunacağız” denildi.
Yapılan açıklamada ayrıyeten şunlar kaydedildi:
“1992 yılında Birleşmiş Milletlerin kararı ile 3 Aralık “Uluslararası Engelliler Günü” olarak kabul edilmiştir. Bu karar ile tüm dünyada engellilerin topluma kazandırılması, haklarının öteki beşerler üzere tam ve eşit ölçüde sağlanması gerekliliği ilan edilmiş oldu. Bu tıp özel günler kutlama merasimlerinden fazla engelli vatandaşlarımız için farkındalık oluşturmak ismine kıymet arz etmektedir.
Resmi olmayan sayılara nazaran ülke nüfusumuzun yaklaşık yüzde 13’nün engelli kabul edildiği bir ortamda, aileleri ile birlikte otuz milyon vatandaşımızı ilgilendiren bir husus olması sebebiyle bu konu her vakit can yakıcı bir ehemmiyete sahiptir.
“Avrupa Kentsel Şartı” ile kentlerin herkesin yararlanabileceği halde tasarlanması, engelli bireylere yönelik uygulamaların çok müdafaayı değil toplumla bütünleştirilmesini sağlamaya yönelik olması, engellileri temsil eden uzman derneklerin kendi ortalarında işbirliği kurmasının mecburî hale getirilmesi, yerlerin engelli bireylerin gereksinimlerine uygunluğunun sağlanması, seyahat ve toplu nakliyecilik imkanlarından herkesin yararlanabilmesi” Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği üzere kuruluşlar tarafından düzenlenen kurallar ve kontratlar kapsamında yapılmıştır. Lakin, ülkemizde engelliler ile ilgili düzenlemeler maddelerle sonlu kalmış, yönetimsel düzlemde uygulanabilirliği sağlanamamıştır.
İnsana verilen bedelin en besbelli yansıması engellilere verilen bedel ve onlara sağlanan kolaylıklardır. Geçmişte, maddelerimizde engelli vatandaşlarımızı aşağılayan sözler mevcut iken bugün daha hassas bir pozisyondayız. Lakin bir toplumun ve devletin gelişmiş ve uygar bir ülke olup olmadığı fizikî ve mental manisi olan vatandaşlarına uyguladığı olumlu ayrıcalık ile ölçülmektedir. Engelli vatandaşlarımızın hayatını kolaylaştırma noktasında gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelere nazaran çok geç kaldığımızı söylemekte bir beis yoktur. Gelişmiş ülkeler eğitim, sıhhat ve ulaşım üzere hususlar başta olmak üzere, tüm standartlarını engelli vatandaşlarını önceleyerek belirlemişlerdir. Biz ise kanunu çıkarıp yönetmeliği çıkarmayarak, engelli vatandaşlarımızın sıkıntı olan hayatını kolaylaştırıyormuş üzere yapıp lakin kolaylaştırmayan aldatma örneği sergiliyoruz.
Engelliler için erişebilirlik, toplumsal hayata katılabilme ve hayatı ferdî olarak yaşayabilme açısından son derece değerli bir husustur. Fizikî etrafın ve çeşitli fonksiyonlara sahip yapılara ilişkin mimari tahlillerin yetersiz olması, toplu ulaşım sistemlerinin uygun olmayışı, engellilerin eğitim, istihdam, toplumsal hayata iştirak, irtibat ve bilgilendirme, toplumsal takviye ve sıhhat hizmetlerinden faydalanamamasına neden olmaktadır. Bu sebeple fizikî etraf ve ulaşım sistemleri, planlama ve tasarım evresinden itibaren, engellilerin kullanım ve erişebilirlik ihtiyaçlarını karşılayabilecek biçimde düzenlenmelidir.
Ülkemizde 2005 yılında çıkan 5378 sayılı Kanun, engellilerin erişebilirliği açısından dönüm noktası olmuş; yerelde ve merkezde bulunan tüm kamu kurum ve kuruluşlarının mülkiyeti, işletilmesi ve kontrolü altındaki tüm binalar, yerler altyapı düzenlemeleri ve ulaşım sistemlerinin 7 yıl içerisinde engellilerin erişebilirliğine uygun hale getirilmesi istenmiştir. Lakin erişilebilirlik ile ilgili yasal mevzuatın oluşturulmasına karşın kelam konusu mühlet içerisinde gerekli düzenlemelerin tamamlanmadığı ve bu yasal mühletin 2012 yılında çıkarılan 6353 sayılı Kanun’un 34. Unsuru ile 8 yıl olarak uzatıldığı gözlenmiştir.
Ayrıca 6353 sayılı Kanun’un ilgili hususunda “Erişilebilirlik standartlarının uygulanmasının izlenmesi ve kontrolü her vilayette Aile ve Toplumsal Siyasetler, İçişleri, Etraf ve Şehircilik, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlıkları ile engellilerle ile ilgili konfederasyonların temsilcilerinden oluşan komite tarafından yapılır” halinde ele alınarak birinci kez erişebilirliğin izlenmesi ve denetlenmesine ait düzenlemeler getirilmiş ve izleme ve denetlemeye ait çalışma yol ve temellerinin ilgili aktörlerin iştirakiyle Aile ve Toplumsal Siyasetler (Hizmetler) Bakanlığınca bir yıl içerisinde çıkarılacak yönetmelikle belirleneceği karara bağlanmıştır.
Ancak ne yazık ki 2005 yılında çıkarılan ve fizikî ve zihinsel engelli vatandaşlarımızın temel hak ve özgürlüklerden yararlanmasını teşvik ve temin etmeye dönük olan kanunun işlerlik kazanmasını sağlayan yönetmelik çıkarılmadığı için 15 yıldan beri “engellilerin erişilebilirlik hükümleri” uygulanamamaktadır. Bu bağlamda kanunların çıkması ile ilgili yönetmeliklerin çıkması ortasında bir eşgüdüm sağlanmadığı için engelli vatandaşlarımızın en temel hak ve özgürlüklere ulaşmasının önündeki pürüzler kaldırılmamış olmaktadır. Buna bağlı olarak eğitim, sıhhat, ulaşım, meskende bakım ve istihdam hizmetlerinden faal bir halde yararlanamadığı; onların toplumsal hayata faal bir formda katılmalarının sağlanamadığı toplum tarafından gözlemlenmektedir. Meğer engelli kardeşlerimiz için hayatı kolaylaştırmak toplumsal devlet olmanın gereğidir.
Hayatın tüm alanında; sporda, sanatta, edebiyatta, siyasette, eğitimde, sivil toplumda, iş dünyasında tüm zorluklara karşın, engelli vatandaşlarımızın sergiledikleri çabayı ve her alanda kıymetli başarılara imza attıklarını görüyoruz. Bu uğraşta bize düşen en kıymetli vazife ise onların bu inançlarına ve hayata sıkı sıkıya bağlılıklarına dayanak olmaktır.
Çalışma ve istihdam hakkı manisiz ve bağımsız hayatın en değerli kurallarından birisidir. Engellilerin insan ve yurttaş onuruna yakışır bir hayat kurmasının iki tane öncelikli şartı bulunmaktadır. Birincisi erişilebilir kamu hizmetleri; ikincisi ise çalışma ve istihdama ait hakların tanınması ve uygulanmasıdır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi olan kamu işyerlerinde yüzde 3 oranında engelli istihdamı zarurî tutulmuştur. Yıllardır atama bekleyen yüz binlerce engelli bireylerimiz için geciktirilmeksizin kamudaki engelli kotasının yüzde 3’ten daha üstlere – 6’ya / 10’a – çıkarılmasını dilek etmekteyiz.
Yaşayan her sağlıklı insan bir engelli adayıdır. Engelli vatandaşlarımızın sıkıntılarına sahip çıkmak, kalıcı tahliller üretmek için efor göstermek, yalnızca engellileri ve ailelerini ilgilendiren bir konu değil, toplum olarak bütün bölümlerin ortak sorumluluğundadır.
Kanun çıkarıp yönetmelik çıkarmayan zihniyette, ülkesinin engelli bireylerini birer asalak üzere gören idare anlayışının faal olduğunu görüyoruz. Devlet birtakım engellilerin istihdam edilmesi ve bir kısım altyapı düzenlemeleri üzere konularda arızi tahliller yerine çok daha kuşatıcı uygulamaları bir an evvel devreye sokmalıdır. Bugün iktidar, engelli vatandaşlarımızın çok az bir kısmını istihdam ederken geride kalanların hayatına ne tıp bir katkı sağladığını düşünmelidir. Daha doğrusu engelli insanlarımızın sorunlarının tahliline yönelik kısmî istihdam, görece özel eğitim ve sadaka nev’inden maddi yardımlar dışında kalıcı tahliller üretmemiştir.
Bizlerin, engelli vatandaşlarımıza birer hatalı üzere bakarak onları toplumdan dışlamak yerine ilgili yönetmeliği çıkararak hayatlarını kolaylaştırmak ve toplumsallaşmalarına öncülük etmek, misyonu olacaktır. Gelecek Partisi olarak engelli tüm vatandaşlarımızın her daim yanında olacak ve onlara manisiz hayatı biz sunacağız.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı